Nurten Erk: Niğde'den göçü durduran şirket

Nurten ERK

Koyunlu Kasabası halkının 25 yıl önce kurduğu Birko, Niğde'de göçü durdurmuş. Tarıma elverişli olmayan kasabalarının göç vermeye başlaması üzerine, yöre halkının çözüm arayışı üzerine doğan Birko, bugün 6 fabrikası, 1250 çalışanı olan bir şirket olmuş.

NİĞDE'nin Koyunlu Kasabası halkının 1973 yılında kurduğu Birleşik Koyunlular Şirketler Grubu (Birko), bugün 6 tesis, 1250 çalışanı ve 30 trilyon lira ciro gerçekleştiriyor. 25 yıl önce 200 kasabalının biraraya gelerek kurduğu Birko, bugün 2 bin 600 ortağa sahip. 25 yılda sanayi devleri arasına katılmayı başaran Birko, İstanbul Sanayi Odası'nın 500 büyük sanayi şirketi sıralamasında 265'inci sırada. Çok ortaklı bir şirket olan Birko, önümüzdeki günlerde halka açılmaya hazırlanıyor. Üstelik sadece halı ve pamuk ipliği ile sınırlı kalmayıp enerji ve konfeksiyon sektöründe de büyümeyi planlıyor.

Pamuk ipliği ve Koyunlu markasıyla halı üreten Birko'nun kurulmasından sonra sadece Koyunlu kasabasının değil, Niğde ilinin de göçü durmuş. Birko Yönetim Kurulu Başkanı Erdoğan Mumcu, tarıma elverişli olmayan kasabalarının giderek boşalması üzerine yöre halkının çözüm arayışına girdiğini ve sonunda Birko'nun doğduğunu söylüyor.

Erdoğan Mumcu ile çok ortaklı olmasına rağmen 25 yıldır ayakta kalabilen Birko'nun kuruluş öyküsünü, bugün geldiği noktayı ve bundan sonraki yatırım planlarını konuştuk.

Küçük bir kasaba olan Koyunlu'dan bir şirketler grubu nasıl doğdu?

- Niğde'de arazi müsait olmadığı için ziraatçilik yok. Elmamız meşhur ama, Niğde'yi geçindirecek kadar meyvecilik de yok. 1970'lere kadar bütün kasaba halkı yurt sathına dağıldık. Niğde devamlı nüfus kaybediyordu. Kasaba da buna paralel nüfus kaybetti. Kasaba da evlerimiz harap olmaya yüz tuttu. Türkiye geneline yayılan bütün Koyunlular olarak bir arayış içine girdik. Kasabamız yok olmak üzereydi, bu göçü nasıl önleyebiliriz? diye düşündük. Bu arayış birkaç yıl sürdü. Ve sonunda bir sanayi tesisi kurmaya karar verdik. 1972'te Birko'yu kurduk ve iplik üretimine başladık.

Neden iplik fabrikası?

- Dededen kalan mesleğimiz halıcılık, ama sadece halı fabrikasının sağlayacağı istihdam kasabamızı ayakta tutmaya yetmeyebilirdi. Daha fazla istihdam sağlayacak ve büyümeye elverişli olabilecek entegre tesisler kurmamız gerekiyordu. 1972'de temeli atılan ilk tesisimizde, karde iplik, penye iplik ve open-end iplik olmak üzere üç çeşit pamuk ipliği üretiyoruz. İplik tesislerimizden sonra 1981'de asıl gönlümüzde olan halı fabrikasını kurduk. 1984'de halıya yün ipliği üretecek tesisimizi devreye soktuk. Bugün Birko Kent'te 443 bin metrekarelik bir alan üzerine yayılmış durumdayız.

Koyunlu Halı'nın tüm Türkiye genelinde bilinen bir marka olmasını nasıl sağladınız?

- Birko'nun ortaklarının büyük bölümü Türkiye genelinde yıllardır halı ve mobilya ticaretiyle uğraşan hemşerilerimiz. Yıllar önce geçinebilmek için Koyunlu'dan göç eden tüm Koyunlu halkı bize destek oldu. Bulundukları kentlerde bayiliklerimizi üstlendiler. Halı dokumacılığı ve halı pazarlamacılığı bizim dededen gelen konumuzdu. Halıyı hem üretiyor, hem satıyorduk. Kasabamızın adını taşıyan Koyunlu markalı halılarımız bugün sadece Türkiye'de değil, yurt dışında da satılıyor. İngiltere, İtalya, Yunanistan, ABD, Almanya, Fransa, İsveç, İspanya, Dominik Cumhuriyeti, Yemen, İsrail ve Suudi Arabistan en iyi müşterilerimiz.

Enerji sektörüne neden girdiniz?

- Birko Enerji bizim son büyük yatırımız. Amacımız, kendi enerjimizi üreterek, maliyetlerimizi daha aşağı çekmekti. Ürettiğimiz enerjinin bir bölümünü TEK'e satıyoruz.

2 bin 600 ortaklı Birko'yu neden halka açmaya karar verdiniz?

- Bizim ortaklarımız arasında zaten hisse senedi alışverişleri oluyor. İhtiyacı olan ortağımız hissesini satabiliyor. Böylece Birko Koyunlu'nun hisseleri borsada gerçek değerini bulacak. Yeni yatırımlarımıza da kaynak sağlayacağız.

Yeni yatırımlarınız olacak mı?

- Bugüne kadar bütün yatırımlarımızı özkaynaklarımızla yaptık. İkinci enerji tesisini kurmaya hazırlanıyoruz. Son teknolojiyle üretim yapacak yeni bir süper penye yatırımı gündemde. İplikte entegrasyonu tamamladıktan sonra konfeksiyon, dokuma ve boya apre tesisine geçmek istiyoruz.

ERDOĞAN MUMCU

Birko Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Erdoğan Mumcu, 1943 Niğde Koyunlu kasabası doğumlu. İlkokulu Koyunlu'da bitirdikten sonra babasının işi nedeniyle öğrenimine Diyarbakır'da devam etti. 1961 yılında Ankara Hukuk Fakültesi'ne başladı ancak eğitimini yarıda bıraktı. Erzurum ve Diyarbakır'da babasıyla halı mağazası işleten Mumcu, daha sonra Ankara'da halı ve mobilya ticareti yapmayı sürdürdü. 1973 yılında Birko'nun kurulmasından sonra grup şirketlerinde idarecilik, yönetim kurulu üyeliği ve başkan yardımcılığı yaptı. 1989 yılından bu yana da Birko Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanlığı görevini yürütüyor.