Nurten Erk: Ham zeytinyağında ihracat endişesi

Nurten ERK

Türk zeytinyağı sektörünü, ham zeytinyağı ihracatına izin verileceği endişesi sardı. Ege Zeytinyağı İhracatçı Birlikleri Başkanı Şevket Aksoy, ‘‘Hamyağ ihracı Türkiye'nin zararına’’ dedi. Başer Holding Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Başer de, markalı ihracatın baltalanacağı uyarısında bulundu.

İthalatı ve ihracatı yasak olan ham zeytinyağında ihracata izin verilmesine ilişkin hazırlıklar, zeytinyağı üreticilerini endişelendirdi. Zeytinyağı üreticileri, geçtiğimiz ay sonunda Ankara'ya giderek Dış Ticaret Müsteşarlığı'na bu konudaki endişelerini ve ham yağ ihracatının ülke ekonomisine vereceği zararları aktardılar.

Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçı Birliği Başkanı ve Lio Yağ'ın ortağı Şevket Aksoy, ‘‘Hamyağ ihracı, Türkiye'nin zararına. Birlik olarak Dış Ticaret Müsteşarlığı'na bu konudaki kararımızı ilettik. Çünkü bunu alacak olanlar dünyadaki rakiplerimiz İtalyan ve İspanyollar’’ dedi. Türk zeytinyağının dışarıya işlenmiş olarak gitmesi gerektiğini söyleyen Aksoy, şöyle konuştu:

‘‘Ham zeytinyağı ihracına izin verilmesi halinde bu ürün en büyük rakiplerimiz İtalya ve İspanya'ya gider. Türkiye'nin üretimi ancak Türkiye'ye yeter. Türkiye'den işlenmemiş hammadde çıkmamalı. Ancak ABD'ye asit oranı 3 civarında olan Kurant'ın varilde satılabileceğini belirttik. ’’

Başer Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Başer de, Türkiye'nin hiçbir katma değer yaratmadan ham zeytinyağı ihrac etmesinin, hem Türk çiftçisine, hem Türk üreticisine, hem de ülke ekonomisine büyük darbe vuracağını söyledi. Türkiye'nin üretiminin ham yağ ihtiyacını ancak karşıladığına işaret eden Başer, sözkonusu iznin sadece spekülatörlere yarayacağını ve Türkiye'nin ‘‘markalı ihracatını’’ baltalayacağını belirtti. Başer, şöyle devam etti:

‘‘Zeytinyağı ham ihrac edilirse tonu 1500 dolar, rafineri edilerek satılırsa 1900 dolar, paketlenirse 2500 dolara ihrac ediliyor. İhracat izni sadece ABD, Japonya ve Avustralya için çıkarılmak isteniyor. Ama dökme hamzeytinyağının bu ülkelere ulaşmadan yönünün değiştirilip İtalyan ve İspanyol üreticilere gönderilmesinden endişe ediyoruz. ’’

ABD Zeytinyağı Konseyi'nin geçen yıl ithal zeytinyağlarında kullanılan yağın rafineri olması halinde etiketlerinde orjinin belirtilmesi şartını getirdiğini hatırlatan Başer, şöyle konuştu:

‘‘İtalyanlar İspanya, Tunus ve Türkiye'den zeytinyağı alıp, paketleyip satıyor. İtalyan ya da İspanyol üreticiler artık bizim rafineri yağımızı kullanırsa ‘Product of Italy' (İtalya'da üretilmiştir) yerine 'Packed of Italy' (İtalya'da paketlenmiştir) demek ve rafineri yağın orjini 'Product of Turkey' diye belirtmek zorunda. İhracata izin verilecekse sıkı kontrol getirilsin.’’