Nurten Erk: Almanya ve İtalya'ya Türk Malı robot gidecek

Nurten ERK

Türkiye'nin ilk sanayi tipi yerli robotunu üreten Hakan Altınay, ‘‘Almanya ve İtalya'dan bazı firmalardan teklif aldık. Robotlarımızı beğendiler. İtalyanlar bizim robotu Brezilya'daki bir fabrikada kullanmak istiyor’’ dedi.

Türkiye'nin ilk yerli sanayi robotunu beş yıl önce Türk sanayicilerin hizmetine sunan uzay mühendisi Hakan Altınay'ın hedefi, yüksek teknoloji üreten Altınay'ı uluslararası bir şirkete dönüştürmek... Altınay Robotik ve Otomasyon A.Ş.'nin Genel Müdürü Hakan Altınay, ‘‘En büyük sermayemiz insan’’ diyor. Hakan Altınay ile sanayi ve teknoloji ağırlıklı bir sohbet yaptık.

Türkiye'de daha önce olmayan sanayi robotu üretimine nasıl başladınız?

- 1989 sonunda İstanbul Teknik Üniversitesi Uzay Mühendisliği bölümünde öğrenciydik. Arkadaşım Gökhan Kadir Hummalı ile üniversitenin kısıtlı imkanlarıyla bitirme ödevi olarak bir robot ürettik. Türk endüstrisine bunun daha iyilerini yapabiliriz diye düşündük. 1990'da İTÜ ile KOSGEB'in yaptığı protokolle Türkiye'nin ilk Teknoloji Geliştirme Merkezi kuruldu. 1991'de merkeze başvurduk ve projemiz kabul edildi. İlk Altınay Robot'u 93'te akademi çevrelerine, 94'de zamanın Sanayi Bakanı'nın da katılımıyla kamuoyuna tanıttık.

Sanayi sektöründe kabul edilmeniz zor oldu mu?

- Bizimle birlikte Türkiye'de yeni bir iş alanı açıldı aslında. Ancak 94'de Türk sanayinin hizmetine projelerimizi sunacağımız zaman 5 Nisan Kararları'na rastladık. 8 ay kötü bir dönem geçirdik. Sonra ilk projemizi Eczacıbaşı Vitra'dan aldık. Çok yeni bir şirkettik kendimizi ispat etmek zorundaydık. Arkasından Arçelik'e ve Şişecam'a proje yaptık.

Bugün Altınay'ın ulaştığı nokta neresi?

- Şu anda 20 kişilik bir şirketiz, 13'ü mühendis. Fikri ürüne dönüştürmeyi başardık. Türkiye'de özellikle yatırıma dönük bir takım destekler verilseydi kesinlikle daha iyi bir noktada olabilirdik. Bizde özgüvensizlik problemi var. Kendi insanımızın üreteceği bilgiye güvenmiyoruz. Bu bilgilerin sadece batı toplumları tarafından üretilebileceğini düşünüyoruz.

Teknoloji ve bilgi birikimi açısından şirketinizin değeri nedir?

- Bizim en büyük sermayemiz insan. Şirketin var olan bütün değerlerinin toplamında bilginin payı çok yüksektir. 300 bin saatlik bir araştırma zamanımız var. Bunun takribi maliyeti 100 milyon markı buluyor. Bu kadroyla yılda 8-10 milyon marklık bilgi üretiyoruz.

Bugüne kadar Türk sanayiine kaç robot ürettiniz?

- 20'nin üzerinde sistem kurduk, 35 civarında robot yaptık. İlk yıllarımızda sadece robot üzerine çalıştık. 94'den beri hem robot üretiyoruz, hem de bu robotların görev alacağı otomasyon sistemlerini anahtar teslim fabrikalara kuruyoruz.

Üzerinde çalıştığınız yeni projeler var mı?

- İstikbal Mobilya için robotlu kanepe kaynak sistemi geliştiriyoruz. Konya'da Doğrular firması için merdiven kaynaklı sistem projesi yapıyoruz. Bir de Ülker'in yeni kurduğu süt fabrikası için şişeleri kutulara dolduracak bir dolum hattı üzerinde çalışıyoruz. Ayrıca Almanya'da çatı kaplamaları üreten Gogas ve İtalya'da cam eşya üreticisi Antas'tan teklif aldık. İtalyanlar Şişecam için geliştirdiğimiz dünyanın ilk esnek robotlu cam tuğla boyama hattını çok beğendiler. Bu hattı Brezilya'daki fabrikalarında kurmak istiyorlar.

Proje geliştirmede yabancılara göre fiyat avantajınız oluyor mu?

- Bizim kurduğumuz bir sistem firmaya bazen 5-6 kat daha ucuza gelebiliyor. Şişecam'a kurduğumuz sistem 500 bin dolara mal oldu. Ama aynı sistemin maliyeti dışarda 1.5-2 milyon doları bulurdu.

HAKAN ALTINAY

Altınay Robotik ve Otomasyon A.Ş.'nin Genel Müdürü Hakan Altınay, 1964 İstanbul doğumlu. 1984-1986 yılları arasında fizik ön lisans eğitimi gördü. 1990 yılında İTÜ Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi'nden Türkiye'nin ilk dört uzay mühendisinden biri olarak diploma alan Altınay, Türkiye'nin ilk teknoparkı İTO-KOSGEB'in ilk müteşebbisi oldu. 1991'de Altınay Robotik ve Otomasyonu kurdu. 1993'te Amerikan Ticaret Odası Genç Müteşebbisler Derneği tarafından verilen Jaycees ödülüne layık görüldü. 1997'de Yüksek Teknoloji Girişimcilik Ödülü kazanan Altınay'ın şirketi 1998'de ‘Yılın KOBİ’Sİ' seçildi. Dünya Genç Girişimci İşadamları yarışmasının Türkiye finalinde ‘Yaratıcı Girişimcilik’ ödülünü aldı.

Ütü yapan robotlar da gelecek

İlk yerli sanayi robotları ‘‘Altınay’’lar bugün, Eczacıbaşı Vitra, Arçelik, Şişecam, Pakmaya gibi birçok büyük grupta kullanılıyor. KOBİ'lere yönelik birçok projesi bulunan Hakan Altınay, gelecekte ev robotları üretimi için de çalışmalara başlayacak. Hizmet robotları üretimine geçmek için çalışmaları olduğunu belirten Altınay, ‘‘Robotun tasarlanmasıyla iş bitmiyor. Üretim için finansal sorunların çözülmesi gerek. Ancak yakın gelecekte ev işlerine yardımcı, sabahları gazeteleri ve kahvaltıyı getiren, insanlara arkadaşlık eden, hatta ütü yapan, bahçe işleriyle uğraşan robotlar da üretebiliriz’’ diye konuştu.