Mazotu ÖTV’siz satmak devlete 2.5 milyar YTL kaybettirir

BAZI siyasi partilerin seçim yarışı sırasındaki ’Mazot 1 YTL olacak’, ’1 YTL’den de aşağı çekeceğiz’ sözlerine sektörden farklı bir bakış geldi. Opet Petrolcülük Genel Müdürü Aydın Güneş, "Mazot 1 YTL de olur, daha da aşağı çekilir, ama bu devlete çok büyük kayıp verir. Sadece çiftçinin tükettiği 3.4 milyon metreküp mazottan ÖTV alınmaması durumunda yeni hükümetin 2.5 milyar YTL kaynak bulması gerekiyor" uyarısında bulundu. ÖTV’den vazgeçilmesinin, devletin akaryakıt sektöründen tahsil ettiği 25 milyar YTL verginin yüzde 10’undan vazgeçmesi anlamına geleceğine dikkat çeken Aydın Güneş, "Toplanan 140 milyar YTL verginin 25 milyar YTL’si akaryakıt sektöründen alınan KDV ve ÖTV’lerden oluşuyor. Yani toplam vergi gelirlerinin yüzde 18’ini akaryakıttan alınan KDV ve ÖTV sağlıyor" diye konuştu. Opet Genel Müdürü Aydın Güneş ile mazotun 1 YTL olmasının mümkün olup olamayacağının yanısıra yeni yatırımlarını, akaryakıt sektöründeki tüketim değişimini konuştuk.

Seçim öncesinde bazı siyasi partiler programlarına aldıkları ’Mazot 1 YTL ya da daha da altında’ olacak sözünü tutabilir mi? Zirai mazotun 1 YTL’ye inmesi mümkün mü?

- Motorinin fiyatı 2 lira 26 kuruş. Bu fiyatın içinde ürün maliyeti yüzde 33 civarında. Yüzde 52’si KDV ve ÖTV. Mazot 1 lira olur mu, tabii olur, herşey mümkün bedavaya da verirsiniz. Burada sözkonusu olan Türkiye’de tüketilen tüm motorin değil, zirai motorin, yani mazot. Türkiye’de tüm tüketilen motorin 14 milyon 2 bin metreküp. Bunun da 3 milyon metreküpü zirai amaçlı kullanılıyor. Sözkonusu 1 YTL sözü 3 milyon 400 bin metreküpü kapsıyor. Seçimden sonra kurulacak hükümette yer alan siyasi parti ya da partiler ’Mazottan ÖTV almıyorum’ derse, 2.5 milyar YTL kaynak bulması gerekiyor. Sadece zirai motorine uygulansa ve KDV alınsa bile bu uygulama devlete çok büyük kayıplara mal olur. Üstelik yarın maliyet daha da yukarı çıkarsa bunu 1 YTL’de tutmak çok zor.

Mazottan ÖTV alınmaması durumunda devletin vergi kaybı ne olur?

- 3.4 milyon metreküp mazot tüketimi üzerinden devletin sadece ÖTV kaybı 2.5 milyar YTL. ÖTV direkt gelir. Ayrıca 1 YTL’nin altına inmesi için KDV’nin de alınmaması gerekiyor. Herşey mümkün yapılabilir ama kaybedilenin iyi hesap edilmesi lazım. ÖTV’den vazgeçilmesi, devletin akaryakıt sektöründen tahsil ettiği 25 milyar YTL verginin yüzde 10’undan vazgeçmesini getiriyor. Türkiye’de toplanan 140 milyar YTL verginin 25 milyar YTL’si akaryakıt sektöründen alınan KDV ve ÖTV’lerden oluşuyor. Yani toplam vergi gelirlerinin yüzde 18’ini akaryakıttan alınan KDV ve ÖTV sağlıyor.

Zirai motorinin amaç dışı kullanılmasını engellemek mümkün mü?

- Zirai motorin renk ayrımıyla diğer motorinden ayrılabilir. Ama traktör için alınan mazot kamyonda da kullanabilir. Başkasına da kullandırabilir. Bunu denetlemek çok güç elbette.

DÜNYADAKİ TIRMANIŞI HİSSETMEDİK

Hampetrol fiyatlarında yaşanan artış Türkiye’ye nasıl yansıyor?

- Ham petrolün varil fiyatı bir ara 78 dolara kadar çıktı. Baktığımızda arz-talep dengesizliği yok. İran-ABD gerginliği her zamanki etkinliğini sürdürüyor. İleriye yönelik işlemlerde fiyatların daha da yukarı gittiğini görüyoruz. ABD stokları düşük açıklandı, ama fiyatlar bu açıklamadan önce yukarı çekildi. Bu da bir yerde beklentinin daha önceden satın alındığını gösteriyor. Varil fiyatı 75 dolar seviyesinde olan Brend petrolündeki artışın otomatikman Türkiye’de yansıtılması gerekiyor. Ancak doların bir miktar gerilemesi nedeniyle fiyat artışı Türkiye’de çok fazla hissedilmedi.

Bundan sonra fiyatların nasıl seyredeceğini tahmin ediyorsunuz?

- Bugünkü parametreler gündemde kaldıkça fiyatın bu seviyelerde kalacağını düşünüyorum. Ne çok aşağı düşer, ne çok yukarı çıkar. 70-75 dolarlarda kalacağını düşünüyorum. Dünyada günlük hampetrol üretimi 82-83 milyon varil. Üretimle ilgili şu anda özel bir durum yok. Arz anlamında bir tehlike görünmüyor. Bu yüzden fiyatların çok fazla oynamasını beklemiyoruz. Olağanüstü gelişmeler her zaman için olabilir elbette.

Terminallerimiz bir yıl içinde tamamlanacak

Lojistikte başka yatırımlarınız olacak mı?

- Marmara Terminali 80 milyon doları geçti. Devam eden 240 bin metreküp ilave yatırım 25-30 milyon dolar arasında.44 bin metreküp kapasiteli Giresun Terminali ağustos ayı başında açılacak. 61 bin metreküp kapasiteli Antalya’nın yapımı sürüyor. Yatırım, Giresun 15 milyon doları, Antalya 30 milyon doları geçecek. Terminalleri bir yıl içinde bitirmiş olacağız. Mersin, Aliağa ve Körfez’de de terminallerimiz var. Hepsi deniz bağlantılı, hem Tüpraş’tan mal alabiliyor, hem de ithalatla mal getirebiliyoruz.

Benzinden otogaza kaçış var

Türkiye’de akaryakıt sektöründe ağırlık hangi ürünlerde?

- Kurşunlu benzin olayı bitti. Dizelde de kükürt seviyesinin düşürülmesiyle ilgili çalışmalar var. Önümüzdeki günlerde piyasayı döndürecek iki ürün 95 oktan kurşunsuz, kükürt oranı en düşük olan ürün 50 ppm ve daha altı eurodizel olacak. 2000 ve 7000 ppm dediğimiz motorin yani zirai mazot da piyasada olacak. Benzinden LPG’ye yani otogaza kaçış var. İlk 5 aylık verilere göre ocak-mayıs arasında otogaz geçen yıla göre yüzde 21 büyürken, benzin yüzde 4 küçüldü. Dizelde kükürt oranı düşük 50 ppm’e kayış var. İlk 5 ayda geçen yılın aynı dönemine göre bu artış yüzde 85. Zirai motorin yüzde 2.4 büyüdü. Beyaz ürünlerde 5 aylık ortalama büyüme yüzde 6. Yeni araçlarda artık dizel tercih ediliyor. Bu araçlar en düşük kükürtlü 50 ppm eurodizel tüketiyor. Benzinin düşmesinin bir nedeni de bu.

Kaçak akaryakıt ile mücadelede Marker tek enstrüman görülmemeli

Ulusal Marker uygulamasına uyum sağladınız mı, sorun yaşıyor musunuz?

- Marker ile akaryakıtın işaretlenmesi uygulaması 1 Ocak 2007’de başladı. Teknik anlamda başta bazı sıkıntılarımız oldu ama bugün problemler minimuma indi. Türkiye’de 50’ye yakın dağıtım şirketi var. Bayi denetimlerinde görüyoruz ki marker uygulaması işe yaradı, ama eksiklerimiz var.

Ulusal Market tek başına kaçak akaryakıtı önlemeye yetiyormu?

- Türkiye’de kaçak akaryakıt vardı, miktarı üzerine çeşitli rakamlar söyleniyordu. Ulusal Marker uygulamasının kesinlikle olumlu bir etkisi olduğunu söyleyebiliriz. Kaçak akaryakıtın azalması için Marker önemli bir enstrüman, ama tek başına yeterli olarak görülmemeli. Marker dışında da tedbirlerin devam etmesi lazım.

Koç ile yılda yüzde 18 büyüdük

4.5 yıl önce Koç Holding ile ortak olmanız büyümenizi nasıl etkiledi?

- Aralık 2002’de Koç Holding ile yüzde 50-50 ortaklık yaptı. Opet’in ortaklık öncesi doğru lojistik yatırımları, insan kaynağına yaptığı yatırımlar tabii ki önemli varlıklarımızdı. Yatırım tempomuzu bu dönemden sonra artırdık. 2003-2006 arasında sektör yüzde 4 büyürken, biz yılda yüzde 18 büyüdük. İstasyon yatırımlarında yılda ortalama 50 milyon dolar yatırım yaparken, lojistikte de yine her yıl bu rakama yakın yatırım yapıldı.

Pazar payınız nereden nereye geldi?

- 2003 ’te Opet’in pazar payı yüzde 9.6’lardaydı. Mayıs 2007’de yüzde 15.2’lere geldik. Koç Holding ile ortaklık öncesinde 4’üncüydük, şu anda 3’üncüyüz. Koç’un genel felsefesi birinci olamazsak ikinci olmalıyız. Öncelikli hedefimiz ikinci olmak, birincilik için biraz daha zamana ihtiyacımız var. Gereken lojistik ve terminal yatırımlarımızı yapıyoruz.

’Tarihe Saygı’ya 5 milyon dolar harcadık, para doğru yere gitti

Sosyal sorumluluk projeleriniz istediğiniz gibi yürüyor mu?

- Temiz Tuvalet kampanyası artık Opet istasyonlarında bir yaşam tarzı. Birçok kamu kuruluşunda da bunu destekliyoruz. 1.5 yıldır sürdürdüğümüz ’Tarihe Saygı’ ise içerik olarak çok anlamlı bir proje. Amacımız, Gelibolu yarımadasının fiziki ve sosyal rehabilitasyonuna katkıda bulunmak. 5 milyon dolarlık bütçeyle, 7 köy ve bir ilçede ciddi bir faaliyet içine girdik. Yarımadanın çehresi değişti. Paranın doğru yere harcandığına inanıyoruz.

AYDIN GÜNEŞ

OPET Petrolcülük Genel Müdürü Aydın Güneş, 1958 Aydın doğumlu. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Petrol ve Doğalgaz Mühendisliği Bölümü mezunu. Yüksek Lisansını İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Üretim Yönetimi Ana Bilim Dalında tamamladı. 1986’da Mobil Oil’de Planlama Uzmanı olarak işe başladı. Daha sonra BP Petrolleri’nde Ticari ve Endüstriyel Yakıtlar Bölümünün kurulmasında görev aldı ve 2000 yılına kadar BP’De Satış Müdürlüğü yaptı. 2000’de Opet’e geçerek Yönetim Kurulu Üyeliği ve Ticari ve Endüstriyel Yakıtlar Direktörlüğü’nü üstlendi. 2003’de Satış ve Pazarlama Genel Müdür Yardımcısı, 2004-2006 arasında Pazarlama, Yatırım ve Grup Şirketleri Genel Müdür Yardımcısı olarak çalıştı. Ocak 2006’da Opet Genel Müdürlüğü’ne getirildi.