KRİZLERLE geçen bir yılı geride bırakırken, 2002'ye umutla bakılmasını sağlayan gelişmeler de oluyor.
Coca-Cola, Rusya'da kaybettiği pazarı geri almasını sağlayan Türk yöneticisini, kendisinden yardım isteyen Güney Afrikalı ortağına üç yıllığına kiraladı. ABD'li meşrubat devi, Doğu Afrika operasyonlarında başarılı olamayan Güney Afrikalı ortağı Sabco'nun başına, Rusya'da büyük başarılara imza atarak Coca-Cola'yı yeniden liderlik koltuğuna oturtan Coca-Cola Rusya Şişeleme Operasyonları Genel Müdürü Cem Kumral'ı gönderdi. Coca-Cola Doğu Afrika Müdürlüğü'nü üç yıllığına üstlenen Cem Kumral, artık sorumlu olduğu 5 Afrika ülkesinde Afrika halkına Coca-Cola içirmeye çalışacak.
Rusya'daki görevinizde neler yaptınız?
Bir Türk yönetici olarak Rusya görevim oldukça enteresandı. Coca-Cola, Rusya krizi sonrasında Orta Rusya'da faaliyet gösteren şişeleyicisini (Inchcape) satın almaya karar verdi. Bu şirketi devralmak ve kára geçirmek üzere gönderildiğim Rusya'da Ağustos 2000'de Coca-Cola'nın tüm şişeleme operasyonlarının yöneticiliğini üstlendim. Bir yıl dönüşüm operasyonu yaşadık. Şirketin fabrika ve şirketlerini tek çatı altında topladık. Yeni ürünler, yeni ambalajlar çıkardık. Küçük ambalajlı ürünlerle satın alma gücüne hitab ettik. Kriz sonrası zarar eden fabrikaları kára geçirip, hedefleri aşmayı başardık. Rusya, Coca-Cola bünyesinde 2000 yılında dünyanın en hızlı büyüyen şirketi oldu. 23 Kasım 2001'de şirketin Avrupa kıtasındaki en büyük şişeleyicisi haline gelen Coca-Cola Helenic Bottling Company (CCHBC), 8 fabrikayı, 2 bin 800 kişilik organizasyonu ile birlikte Inchcape'i satın aldı. Böylece misyonumuzu tamamladık.
Coca-Cola, Doğu Afrika ülkelerinin yönetimi için neden sizi seçti?
- Coca-Cola şirketinin Afrika kıtasında büyük şişeleyici olarak seçtiği Sabco, Güney Afrika'da başarıyla büyüyor. Sabco, iki yıl önce Doğu Afrika ülkelerine de yayılmış ve buradaki gelişmekte olan ülkelerdeki büyüme hızını artırmayı hedeflemişti. Doğu Afrika'da 10 fabrika açan ve 4 binin üzerinde çalışanı olan Sabco, bölgede beklediği artışı gerçekleştiremeyince Coca-Cola merkezden destek istemiş. Ekonomik çalkantılar geçiren ülkelerde hızlı büyüme örneği gösteren örnekleri incelemiş. Rusya modelini benimsemiş ve buranın yöneticisini Coca-Cola'dan kiralamak istemiş. Bu şekilde başlayan arayışta Coca-Cola Int. yüzde 25 ortağı olduğu Sabco'ya, Doğu Afrika'dan Sorumlu Genel Müdür olarak beni üç yıllığına kiraladı.
TECRÜBELERİ AKTARACAĞIM
Doğu Afrika'da neler yapmayı planlıyorsunuz?
- Rusya'da geçirdiğim üç yıl içinde tüketim artış hızı ve işletme kárlılığı oranının beklenen seviyelere ulaşmasına çalıştım. Doğu Afrika'da da hem satışları artıracak, hem de Coca-Cola'nın beklentilerine cevap verebilecek stratejileri oluşturacak çözümleri bulmaya çalışacağım.
Peki bu ülkelere ilişkin ilk izlenimleriniz ne oldu?
- Doğu Afrika ülkeleri, hem Türkiye, hem de Rusya'daki tecrübelerimi değerlendirebileceğim bir bölge. Coca-Cola'daki 11 yıllık hizmet sürecinde aldığım eğitimler, fırsatları değerlendirmeye dönük uygulamalar bana yol gösterecek. Örneğin kişi başına yılda 400 şişe Coca-Cola'nın tüketildiği Meksika ve yaklaşık 100 şişeyle Türkiye pazarı çok önemli bu noktada. Bunlar ilk etapta üretim ve dağıtım, maliyet etkinliği, ambalaj, yeni ürün stratejilerinde üretirken ön plana çıkacak.
Sorumlu olduğunuz ülkelerdeki hedeflerinizi belirlediniz mi?
- Doğu Afrika pazarında her ülke için farklı hedeflerim olacak. Ama ortalama olarak bu bölgede satışları üçe katlamayı hedefliyorum. Etiyopya'da satışları üçe katlamak ana hedefim. Tanzanya'da ise dünyadaki rakiplerimizle rekabet ön planda olacak. Kenya'da üretim ve dağıtım etkinliklerini artırarak, operasyonel kárlılığı yükseltmeyi planlıyorum. Uganda'da da ise öncelikli hedef eleman ve fabrikaların sağlıklı bir yapıya kavuşması olacak.
Türkiye'nin makro vizyona ihtiyacı var
Yurtdışından Türkiye nasıl görünüyor?
- Türkiye'nin makro vizyona ihtiyacı var. Turgut Özal zamanında biraz biraz bu vizyon oluşuyordu. Türkiye'nin hem dünyada önemli bir rol alması hem de Uzakdoğu'nun bir ayağı olarak hedefleniyordu. Türkiye'nin teknolojisi de ithalatı da enerjisi de pahalı. Tek rekabet gücü ucuz işçilik. Bir yandan da halkın alım gücünün artırılması hedefleniyor. Ucuz işçilik ve alım gücünün artırılması birarada olamaz. Hedeflerin doğru belirlenmesi gerekiyor.
CEM KUMRAL
Coca-Cola Doğu Afrika Genel Müdürü Cem Kumral, 1962 İstanbul doğumlu. 1982'de Boğaziçi Üniversitesi İşletme Bölümü'nden mezun oldu. 1983-1989 yılları arasında önce Procter&Gamble/Mintax'da, sonra İngiltere'de yiyecek-içecek sektöründe çalıştı. 1989-1990 arasında kurucu ortakları arasında yer aldığı 7-Eleven Pazarlama Müdürlüğü görevini yürüttü. 1990'da Coca-Cola'ya katıldı. 1993-1995 arasında Türkiye Bölgesi Pazarlama Müdürlüğü, 1995-1997 arasında İstanbul Fabrikası Genel Müdürlüğü, 1998'de Türkiye Şişeleme Operasyonları Direktörlüğü yaptı. 1998'de Orta Rusya Bölge Direktörlüğü görevine getirildi. Mart 2000'de Şişeleme Operasyonları Genel Müdürü oldu. Ağustos 2000'de Coca-Cola Rusya Şişeleme Operasyonları Genel Müdürlüğü'ne getirildi.