Aygaz: Batı Avrupa’da dağıtım şirketimiz olmalı

Türkiye’de LPG sektörünün önümüzdeki yıllarda yeniden yapılanacağını söyleyen Neyzi, 50 civarındaki şirket sayısının yarı yarıya azalacağını tahmin ediyor.

KOÇ Topluluğu’nun enerji grubu şirketlerinden Aygaz, Bulgaristan’dan sonra Batı Avrupa pazarında da yer almak istiyor. Batı Avrupa’da küçük ya da orta ölçekli bir dolum tesisi sahibi olmak isteyen Aygaz bu konudaki arayışlarını hızlandırdı. Aygaz Genel Müdürü Mehmet Ali Neyzi, ‘Avrupa Birliği içinde dağıtım işi yapan bir şirketimiz olsun, sonra yavaş yavaş onu büyütürüz’ diyor. Türkiye’de LPG sektörünün önümüzdeki yıllarda yeniden yapılanacağını söyleyen Mehmet Ali Neyzi, 50 civarındaki şirket sayısının yarı yarıya azalacağını tahmin ediyor. Neyzi, yıllardır Avrupalı orta ölçekli LPG üreticilerinin markasıyla dolum yapan Aygaz’ın artık BP, Shell, Total gibi dünya devlerinin tüplerini üretmek istediğini söylüyor. Neyzi, LPG’nin son aylarda yaşanan patlamalarla yeniden gündeme gelmesi konusunda ise böyle üzücü kazaların önüne geçmek için LPG tank imalatının da lisansa bağlanması gerektiğine dikkat çekiyor. Aygaz’ın tüketiciye yakın bir marka olmasını kullanarak geçen yıl Aykömür markasıyla kömür dağıtımına girdiklerini hatırlatan Neyzi, yakında su gibi yeni ürünlerin de geleceği mesajını verdi. Aygaz Genel Müdürü Mehmet Ali Neyzi ile Aygaz’ın önümüzdeki yıllara ilişkin planlarını ve LPG sektörünü konuştuk.

Yaşanan son patlamalarla LPG’nin güvenilirliği yeniden tartışılmaya başlandı. Bu konuda neler söyleyeceksiniz?

- Dünyada güvenilir, çevreci ve ekonomik bir alternatif yakıt olarak kullanılan LPG, Türkiye’de maalesef üzücü kazalarla ve tehlike çağrıştıran bir uslüpla gündeme geliyor. Son olarak Gaziantep’te bir LPG tankeri patladı, maalesef can kaybı oldu. Olayı yerinde inceleyen Aygaz teşkilatımızın bize aktardığı bilgilere dayanarak,bu tankerin standartlara uygun imal edilmediği için patlamış olduğunu düşünüyoruz.

Böyle üzücü kazaların önüne nasıl geçebiliriz?

- Bu üzücü kazaların önüne geçmek için; LPG tank imalatının aynı LPG tüpü imalatında olduğu gibi lisansa bağlanması, taşıma lisansının sadece dağıtıcı lisansı sahiplerine verilmesi, LPG ihracatının sadece dağıtıcı lisansı sahiplerince gerçekleştirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), LPG Lisans Yönetmeliği taslağı hazırlıyor. Bu görüşlerimizi 3 Ağustos’ta EPDK’da yapılan toplantıda da dile getirdik. Dile getirmeye de devam edeceğiz.

Tüpgaz sektöründe pazar payınız nedir?

- Piyasadaki pazar payımız yüzde 35 civarında. Sektörde üç ana oyuncu var. Ondan sonra da 40 civarında küçük oyuncu var. Sektörde bir miktar konsolidasyon olacak. Çünkü yeni yasaya göre yatırım yapmak gerekiyor. Küçük şirketler birazcık zorlanacak veya birleşecekler. 50 Türkiye için çok yüksek bir rakam. Türkiye’de 25-30 şirket olursa çok iyi bir rekabet ortamı olur.

Tüp ihracatınızda durum nedir?

- Bütün Avrupa, Orta Doğu, özellikle Ürdün yıllardır tüpünü bizden alır. Avrupa’da bir çok orta ve küçük LPG dağıtım şirketlerinin markasıyla tüp üretip satıyorduk. Şimdi Total, Shell, BP gibi dünya devlerinin tüplerini verebilir miyiz diye uğraşıyoruz. Avrupa’da tüp üretimin şu anda çok pahalı. Bize kayıyorlar. En büyük rakibimiz Uzakdoğu.

Gündeminizde Bulgaristan dışında yeni ülkeler var mı?

- Batı Avrupa asıl uğraştığımız konu. Küçük de olsa orta büyüklükte de olsa orada bir dağıtım şirketimiz almamız lazım. Bu da emek ve zaman istiyor. Şu anda Avrupa’daki satışları izliyoruz. Yerel firmalarla da görüşmelerimiz devam ediyor.

Hangi ülkeleri düşünüyorsunuz?

- Fransa, Belçika, Hollanda ve Almanya’ya bakıyoruz. Ama kendimizi kısıtlamıyoruz. Polonya, İngiltere’de de görüşmelerimiz oldu. Tamamen kapalı değiliz. Avrupa Birliği içinde ve batıda dağıtım işi yapan bir şirketimiz olsun, sonra yavaş yavaş onu büyütürüz gibi bir yaklaşımımız var.

LPG’nin vergisi kademeli olarak düşürülmeli

Türkiye’nin uyguladığı enerji politikalarında sizin önerileriniz ne?

- Uzun vadeli 5-10 yıllık plan yapıp her yıl Likid Petrol Gazı’nın (LPG) vergisini yüzde 3 düşürün. Böylece zamana yayarak vergi yükü yüzde 50’den yüzde 25’e düşsün. Enerji sektöründe 6 aylık, 1 yıllık politikalar çok yanlış, mutlaka uzun vadeli politika olması lazım. Biz de bunu öneriyoruz.

Koç’un Bulgaristan’a girmesi sektörü sarstı

Bulgaristan’daki yatırımlarınız planlandığı gibi yürüyor mu?

- Bulgaristan iyi gidiyor. Zor bir başlangıç yaptık. Çünkü Koç’un girmesi o sektörü iyice bir sarstı. Epey bir rekabet ortamı oldu. Avusturyalı bir firma ve Yunanlılar bizimle aynı zamanda Bulgaristan’a girdi. Fakat epey bir yol aldık. Israrla her ay bir istasyon açacağız dedik. 16 tane oldu. Yatırımda da 20 milyon Euro’yu geçtik. Her ay yeni istasyon açmaya devam ediyoruz.

Irak’a ihracat zor ama devam ediyoruz

Irak’a ihracatınız devam ediyor mu?

- Irak’a büyük çapta ihracat yapıyoruz. Çok zor koşullar altında devam ediyor. Altı aylık ihracatımız 100 bin tonu geçti. Yılsonu 200 bin tonu geçecek gibi. Bu pazarla çok ilgiliyiz.

Bulgaristan’daki pazar hedefi yüzde 8

Bulgaristan’daki pazar payınız nasıl?

- Yüzde 4 civarında, ama hedefimiz yüzde 8 zaten. Bu yıl sonunda LPG’de yüzde 8 pazar payına ulaşacağımızı sanıyorum. Bulgaristan’da otogaz işi çok büyük. Akaryakıtta daha birkaç yıl sürer yüzde 8’e ulaşmamız.

Aykömür’le başladık sırada su var

Aygaz markalı yeni ürünler gelebilir mi ileride?

- Her gün 200 bin eve giriyoruz. Bu marka çok bilinir bir marka Türkiye’de. Bu bilinirliği daha iyi bir yere çıkartmamız lazım. Belki yeni ürünler, yeni hizmetler sunabiliriz. Bunlar akaryakıtla bağlantılı da olabilir, olmayabilir de.

Böyle yeni işleriniz var mı?

- Geçen yıl Aykömür markasıyla paketli kömür dağıtmaya başladık bayilerimize. Kaliteli Rus kömürünü çok iyi bir paketle ithal ettik. Türkiye’de kömür piyasası çok dağınık bir piyasa. Hiç bir bildiğiniz marka yok. Şu an için pazar payımız çok küçük. Bir de su konusu var. Bayilerimizin yarısı su işi yapıyor. Biz Aygaz olarak şu anda su işi yapmıyoruz. Ama ileride bu da gelebilir.

Enerji Ar-Ge’sinde amiral gemisi Aygaz

Ar-Ge çalışmalarınız nasıl gidiyor?

- TÜBİTAK ve Demirdöküm ile yakıt pili projesi üzerinde çalışıyoruz. Çöplerden çıkan gazın enerjiye dönüştürülmesi üzerinde de çalışıyoruz. Piyasada 20 milyon adet tüpümüz var. Bunların kalitelerini işçiler manuel kontrol ediyor. Bunun yerine bunu bilgisayarla yapay görme teknolojisi üzerinde çalışıyoruz. Tüplerin kontrollerinde robotları kullanmak istiyoruz. Koç Grubu bünyesindeki enerji şirketleri olarak Ar-Ge kaynaklarımızı da birleştireceğiz. Gruptaki tüm enerji şirketlerinin hissedarı Aygaz bunun lideri olacak.

Çin’de soba üretip, dünyaya satacağız

Çin’de yatırım düşünüyor musunuz?

- Çin’den LPG ile çalışan barbekü ve ısıtma palmiyeleri getiriyoruz. Gebze’deki Gazal fabrikamızda soba üretiyorduk, şimdi Çin’de soba üretip oradan ihracata başlayacağız. Bu yıl ilk bağlantıları yaptık. Kendi tasarımımız olan sobayı Çin’de üretmeye başlıyoruz. Eylül’de ilk seri imalatımızı yapacağız. Bu kış sezonunda da hem Türkiye, hem de Avrupa’da satışa sunacağız.

Gelecek yıl Çin’de 50 bin soba üretmeyi planlıyoruz. Herhalde bunun en fazla 10 bini Türkiye’de satılır.

Tüpgaz fiyatının yarısı vergi

Tüpgazın vergisinin düşürülmesi konusunda bir gelişme var mı?

- Biz Başbakanla aynı fikirdeyiz. Halk tüpü ucuza almalı. Biz bunun için verimlilik çalışmaları yapıyoruz, masraflarımızı kısıyoruz. Ama devletin de biraz düşünmesi gerekiyor. Türkiye’de en düşük gelir Muş’ta. Oradaki vatandaş tüpe ÖTV ödüyor. İstanbul’da doğalgaza ÖTV ödemiyoruz. Tüpgazdaki vergi yükü yüzde 50’ye yakın. 27 milyon liralık bir tüp alıyorsunuz, 13 milyon lirası vergi. Tüpgazın vergisinin düşmesi gerekiyor.

MEHMET ALİ NEYZİ

Aygaz Genel Müdürü Mehmet Ali Neyzi, 1959 İstanbul doğumlu. Robert Kolej’in ardından 1980 yılında Princeton University Elektrik Mühendisliği ve Bilgisayar Bölümü’nden mezun oldu. Koç Holding’e 1980’de yetiştirme elemanı olarak katıldı. 1981’de yine yetiştirme elemanı olarak Mako’ya geçti. 1983’te Arçelik’e geçti ve sırasıyla Merkezi Malzeme Müdür Muavini, Merkezi Malzeme Müdürü, Genel Müdür Yardımcısı ve olarak görev yaptı. 1994’de Atılım genel Müdür Yardımcılığı’na, 1998’de Ram Dış Ticaret Genel Müdürlüğü’ne, 2002’de Tanı Pazarlama Genel Müdürlüğü’ne getirildi. Mart 2004’den itibaren de Aygaz Genel Müdürlüğü’nü yürütüyor.