Akyıl: Benim gibi 20 kişi daha çıksa Doğu kalkınır

Nurten ERK

Türk Sanayici ve İşadamları Derneği'nin (TÜSİAD), Doğu ve Güneydoğu bölgesinden ilk üyesi olarak kamuoyunun dikkatini çeken Diyarbakırlı Mustafa Akyıl, bölgesinin sorunlarını TÜSİAD'ın desteğiyle dile getirerek, çözüm bulmayı umut ediyor. TÜSİAD üyeliğinin yapmak istedikleri için ilk adım olduğunu belirten Akyıl, ‘‘TÜSİAD'ın politikasını çok fazla bilmiyorum. Ama Batılı işadamlarına bölgemizin sorunlarını birinci ağızdan aktararak, bölgemiz için iyi şeyler yapabileceğime inanıyorum. Kendimi Doğu ve Güneydoğu'nun kalkınmasına ve işsizliğe çözüm getirilmesine adadım’’ diyor. Akyıl, Doğulu işadamlarının yatırımlarının devleşmesiyle birlikte yaşam standartlarının yükseldiğini, bunun da hayata bakışlarının değiştirdiğini söylüyor.

TÜSİAD'ı Anadolu'ya açmak istediğini sık sık vurgulayan Başkan Muharrem Kayhan'ın daveti üzerine TÜSİAD'a üyelik başvurusu yapan Akyıl, neden daha önce bu üyeliği düşünmediğini ise şöyle açıklıyor:

‘‘Daha önce kabul edilmeyebilirdim, çünkü beni tanımıyorlardı. Ama tesislerimi görünce tereddütleri kalmadı.’’

1997 sonunda 35 milyon dolarlık ihracat, 12 trilyon liralık ciroyu yakalamayı hedefleyen TÜSİAD'ın yeni üyesi Mustafa Akyıl ile TÜSİAD'da yapmak istediklerini, geleceğe dönük yatırım projeleriyle Doğu ve Güneydoğu'nun ekonomik sorunlarını konuştuk.

TÜSİAD'ın Doğu ve Güneydoğu'dan ilk üyesi oldunuz. TÜSİAD'la ilk temasınız nasıl başladı?

- TÜSİAD, son zamanlarda Anadolu'ya da açılmak istiyor. TÜSİAD Başkanı Muharrem Kayhan, geçenlerde Diyarbakır'a gelmişti. Ben de kendisine eşlik etmiştim. Kayhan, bizim tesislerimizi de gezdi. Diyarbakır gezisinden sonra Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Derneği'nden de (GÜNSİAD) bir üye alabileceklerini bildirmişler. GÜNSİAD da benim ismimi vermiş. Ben müracaat formunu iki hafta önce göndermiştim. Cuma günü üyeliğim kabul edildi. GÜNSİAD'a ve TÜSİAD'a minnettarım.

Bölgenizden TÜSİAD'a yeni katılm olur mu?

- Ben , Doğu ve Güneydoğu'nun sesiyim. Belki ileride yeni üyeler de olur. Benim üyeliğim bir başlangıç.

TÜSİAD'ın politikalarına nasıl bakıyorsunuz?

- TÜSİAD'ın politikasını çok fazla bilmiyorum. Ama uyumlu bir çalışma sergileyeceğimi biliyorum. Daha önce batılı işadamlarını çok fazla tanımıyorduk. İçlerine girdikçe, Doğulu işadamlarında olduğu gibi çok değerli insanlar olduğunu gördük. Ancak kaynaşma olmamış. Artık oturup birbirimizi tanıyacağız.

Bundan sonra neler yapmayı planlıyorsunuz?

- TÜSİAD'la beraber hareket edebileceğimizi ve bölgemiz için iyi bir şeyler yapabileceğimize inanıyorum. Doğu ve Güneydoğu'daki sorunlara çözüm getirmek için her türlü mücadeleyi veriyorum. Kendimi Güneydoğu ve Doğu'nun kalkınmasına ve işsizliğe çözüm getirilmesine adadım. Bölgede yaşadığım için, bölgenin sorunlarını çok iyi biliyorum. Batılı ve Doğulu işadamlarının kaynaşmasını sağlamak istiyorum. Yabancı sermayeyi bölgeye çekmek istiyorum.

Bunları nasıl yapacaksınız?

- Eskisi gibi olmadığımızı, bölgede yatırım için gereken olumlu şartların ve altyapının oluştuğunu Batılı işadamlarına TÜSİAD kanalıyla anlatacağım. Artık hayat standartlarımız değişti, yatırımlarımız devleşti. Bu yüzden bölgede bir imkan yaratıldığı takdirde büyük yatırımların olacağına inanıyorum. Batılı işadamlarıyla diyaloglarım çok iyi.

EGS Grubu ve Doğu Holding'le Güneydoğu'da ilk somut yatırımı yapan işadamları arasındasınız.

- Evet, EGS Grubu'yla birlikte kurduğumuz Tekstil Yatırım Holding var. EGS'nin 11 tesisimiz bölgede faaliyete geçti. Doğu Holding'de Yönetim Kurulu Üyesiyim.

Peki bölgeye getirmeyi planladığınız yeni yatırımlara Akyıl olarak katılacak mısınız?

- Akyıl Grubu'nun menfaatlerini düşünmeksizin, bölgem için üzerime düşeni yapmaya çalışacağım. Benim yatırımlarım bir noktada devleşti. Amacım, Batılı işadamlarıyla Akyıl'ın iş yapması değil. Bölgemdeki işadamlarının, batılı işadamlarıyla beraber hareket etmesi. Belki binde birlik, milyonda birlik hisselerle ben de onlarla kaynaşmayı hedefliyorum. Kâr beklentim ve büyüme amacım yok.

Bölgedeki işadamlarından beklentileriniz neler?

- Bugüne kadar kimse bizim önümüzü çok büyük anlamda açmadı. Şimdi böyle bir imkan benim elime geçti. Bu imkanı Doğu ve Güneydoğu'ya aktarmak istiyorum. Hemşerilerimden bir ricam var. Doğu sorunu, çok büyük sorun değil. Benim siyasi sorunla işim olmaz. Ben ekonomi tarafına bakarım. Hepimiz bölgemizde yatırım yapmaya karar verirsek, bölgedeki sorunların çok çabuk çözüleceğine inanıyorum. Bölge insanının karnı toksa, teröre falan bulaşmaz. Bölge dışına gidip iş aramaz. Örneğin bölgede EGS ile ortak 11 tesisimiz var. Benim gibi 15-20 kişi daha çıksa, bölge daha çabuk kalkınır. Bölge, bir tek Mustafa'yla kalkınmaz.

Bölgedeki firmaların en büyük sıkıntısı nedir?

- Bütün Doğu ve Güneydoğu, hükümetten açık teşvik bekliyor. Teşvik Kararnamesi çıkar çıkmaz bölgede yatırım patlaması olacak. Ancak şu anda bölgede kurumlaşma ve ihracat sıkıntısı yaşanıyor. Yani pazar sıkıntımız var. Biz bunu aşmak için İstanbul Merter'de pazarlama şirketi kurduk.

Dicle'nin suyundan 12 trilyon ciroya

Akyıl Grubu'nun ağırlıklı olduğu sektörler hangileri?

- Tekstil ve inşaat... Biz aslında çiftçiyiz. Pamuk ekimini Diyarbakır'da ilk başlatan ve Dicle'den suyu ilk alanlardan biriyiz. 1986'da ilk fabrikamızı kurduk. 1991'de yatırımlarımıza hız verdik. Şu anda Akyıl Grubu'nda toplam 3 bin kişi çalışıyor. 2 bini tekstil ve konfeksiyonda. Pamuğu tarladan alıp konfeksiyona kadar işleyen, 12 işletmeden oluşan entegre tesislerimiz var.

Yeni yatırımlarınız olacak mı?

- 1996'da yatırımlarımızı tamamladık. Bugüne kadar 120 milyon dolarlık yatırım yaptık. 98'de Akyıl olarak tek başıma yatırım yapmak istemiyorum . Ancak EGS Grubu, Doğu Holding ve yabancı sermaye ile ortaklık yapabilirim.

Kurumsallaşmayı düşünüyor musunuz?

- Evet. Fabrika ve şirketlerin yönetiminde aile bireyleri yavaş yavaş geri plana çekiliyor.

Hangi ülkelere ihracat yapıyorsunuz?

- Almanya, İtalya ve Belçika. ABD'li hipermarket zinciri Walmart ile de görüşüyoruz. Amerikalı Walmart ile anlaşırsak, ihracatımızı 98'de katlarız.

İhracat ve ciro hedefleriniz nedir?

- 96'daki ihracatımız 15 milyon dolar, 97 hedefimiz 35 milyon dolar. 200 milyon dolarlık ihracat yapabilecek kapasitemiz var. 96 ciromuz 6 trilyon lira. 97'de 12 trilyona ulaşırız.

MUSTAFA AKYIL

TÜSİAD'ın Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgesi'nden kabul ettiği ilk üye olan Mustafa Akyıl, 1957 Diyarbakır doğumlu. Akyıl Grubu Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Mustafa Akyıl, Diyarbakır Eğitim Fakültesi Mezunu. Akyıl, Diyarbakır Cumhuriyet Lisesi'nde üç yıl boyunca matematik öğretmenliği yaptı. Akyıl, halen Doğu Holding Yönetim Kurulu Üyesi, Diyarbakır Sanayi ve Ticaret Odası, Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Derneği (GÜNSİAD) üyesi. Akyıl Ailesi'nin Akyıl adını taşıyan entegre tekstil ve konfeksiyon tesislerinin yanısıra inşaat ve otomotiv firmaları da var. Akyıl Otomotiv, Tofaş'ın Diyarbakır bayiliğini yürütüyor.