AKRİLİK elyaf sektörü, tüm Türkiye'yi derinden sarsan krize meydan okuyor. Birçok firmanın birbiri ardına kapısına kilit vurduğu reel sektörde, akrilik elyaf üreticileri, kriz öncesindeki gibi tam kapasite çalışmaya başladı.
Trikotaj, battaniye, halı, çorap gibi değişik ürünlerin hammaddesi olan elyafı üreten Aksa Akrilik Kimya Genel Müdürü Selçuk Ergin, ‘‘Genelde sektörde yüzde 35 küçülme oldu. Ancak bizim sektörümüzde düzgün çalışanların hepsi ayakta, yamuklar devrildi’’ dedi.
Özellikle hammadde sağladıkları KOBİ'lerin kendilerini çabuk toparlayıp ihracata ağırlık verdiğine işaret eden Selçun Ergin, Mart ayında yüzde 50'ye kadar düşen üretim kapasitesinin Haziran'dan itibaren tam kapasiteye ulaştığını söyledi. Ergin, yıllık 250 bin ton üretim kapasitesiyle dünyanın tek çatı altındaki en büyük entegre akrilik elyaf üreticisi olan Aksa'nın, yeni ürünü branda ipliği ile de dünyanın bu konudaki ilk dört firması arasında yer alacağını belirtti. Akkök Şirketler Grubu'na bağlı Aksa Akrilik Kimya'da 31 yılını geçiren Genel Müdür Selçuk Ergin'le krizi ve sektörün genel durumunu, yeni ürünleri konuştuk.
Akrilik sektörü krizden nasıl etkilendi?
- Türkiye'deki akrilik tüketimi ve müşterilerin mali yapısındaki sağlıklı büyüme, 1998'den bu yana ciddi darbeler aldı. Akrilikteki endüstri sirketlerinin canlılığını koruduğunu, satış ve ihracatlarından takip ediyorum. Tabii mali güçleri 3-4 yıl önceki kadar güçlü değil. Ürettiğimiz akriliği kullanan müşterilerimiz iri KOBİ'ler. Onların ürünlerinin kalitesi ve rekabet güçleri bizi birebir ilgilendiriyor. Zordaki müşterilerimize yardımcı olmaya çalışıyoruz. Ama onlar ne yazık ki büyümek ve teknoloji yenilemek için ciddi borçlara girdi. Özellikle yatırımda krize yakalanların mali güçleri zayıfladı. Akrilik kullanan firmalar ihracata ağırlık vermeye başladı ve küçüldü. Ancak müşterilerimizin hepsi hálá ayakta, batan firma yok çok şükür. Genelde ise sektörde yüzde 35 küçülme oldu. Bizim sektörde düzgün çalışanların hepsi ayakta, yamuklar devrildi.
Aksa krize karşı neler yapıyor?
- Krize rağmen müşteri portföyümüz canlılığını korudu. Ancak biz de kapasitemizi Ocak'ta yüzde 75'e, Mart'ta yüzde 50'ye düşürdük. Nisan'da yeniden yüzde 75'e, Mayıs'ta tam kapasiteye çıktık, Haziran da böyle geçti. Temmuz'da da tam kapasite çalışmaya devam edeceğiz. Kriz öncesinde ayda 4-5 bin ton olan ihracatımızı krizle birlikte 8-9 bin tona çıkarttık. İhracatın üretimdeki payını yüzde 25'ten yüzde 50'ye yükselttik. Kriz boyunca hiç kimseyi çıkartmadık. Sadece Mart ayında ücretli izin kullandırdık. Ocak'ta yüzde 10, Temmuz'da yüzde 40 zam verdik. Gerekirse yine zam vereceğiz, çünkü çalışanlarımızla varız. Haklarını almaları gerek.
İhracatınızı artırırken yeni pazarlara girdiniz mi?
- Bugün 5 kıtada, 40'dan fazla ülkede, 250'ye yakın sanayi kuruluşu bizim ürünlerimizi kullanarak trikotaj, çorap, battaniye, halı gibi tüketim mallarını üretiyor. Geçen yıl 70 milyon dolarlık ihracat yaptık, bu yıl 100 milyon doları hedefliyoruz. Kriz öncesinde Çin'e mal satmıyorduk, şimdi bu ülkeye sürekli mal gönderiyoruz. Amerika, İtalya, İspanya ve Rusya pazarlarına da yüklenmeye başladı.
Krizden önce neden Çin'e mal satmıyordunuz?
- Çin'de fiyatlar düşük, kárlılığı az ve çok kaprisli bir pazar. Sizden bir kerede büyük çaplı mal alarak sizi tembelliğe alıştırıyor. Büyük alımları karşılamak için birden şişmanlıyorsunuz, büyüyorsunuz. Sonra bu alımı durdurunca zor durumda kalıyorsunuz. Bu yüzden mümkün olduğunca Çin gibi büyük alımlar yapan ülkeler yerine, sürekli ama az alan müşterileri tercih ediyoruz.
Aksa'nın dünya elyaf pazarındaki yeri nedir?
- Türkiye'de akriliğin gelişmesi son 30 yılda çok ciddi oldu. Dünyada ve Türkiye'de akrilik tüketiminde son 30 yılda yaşanan gelişme, Aksa'ya dünya çapında bir tesis olma şansı verdi. Yalova'da yıllık 250 bin ton üretim kapasitesiyle dünyanın tek çatı altındaki en büyük entegre akrilik elyaf üreticisiyiz. Akrilikteki bu dinamizmin yaratıcıları da bizim müşterilerimizdir. 30 yıl önce ürünlerinde akrilik kullanan 3 firma varken, bugün 100'ün üzerinde şirket var. Bunların tamamına yakını ihracat yapıyor ve sürekli pazar değiştiriyor. Sektörde rekabetçi bir dinamizm var.
Çürümeyen tente için elyaf
Aksa'nın üzerinde çalıştığı yeni ürünleri hangi aşamada?
- Yeni ürünlerimizin başında pigment boyalı dediğimiz, tektsil ürünlerinin hammaddesi geliyor. Tenteler, brandalar, döşemelikler, bahçe mobilyalarında kullanılan bütün ipliklerin hammaddesini bu yıl pazara vereceğiz. Yeni ürünümüz dış şartlara çok dayanıklı bir akrilik elyaf. Dış şartlarda 24 saat, 365 gün de kalsa solmuyor ve çürümüyor. Dünyada katma değeri çok yüksek olan bu ürünü dünyada sadece İtalyan, Alman ve Portekizli toplam üç firma üretiyor, biz dördüncü olacağız.
Ödediğim vergiyi helal etmiyorum
Aksa Akrilik Kimya Genel Müdürü Selçuk Ergin, Türkiye'nin en büyük sorunlarından birinin de kayıt dışı ekonomi olduğunu hatırlatarak, ‘‘Verdiğimiz vergileri helal etmiyorum, çünkü doğru yerlere harcanmıyor. Devlet israfının önüne geçilmeli ve vatandaş ödediği verginin hesabını sormalı’’ diyor. Ergin, kayıt dışı ekonomi sorunun bugün Siyasi Partiler Yasası kadar ciddi olduğuna işaret ederek, güçlü bir devlet için bunun şart olduğunu söylüyor.
SELÇUK ERGİN
Aksa Akrilik Kimya Genel Müdürü Selçuk Ergin, 1939 İstanbul doğumlu. Ankara Koleji, Kabataş Erkek Lisesi mezunu olan Ergin, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Kimya Fakültesi'ni bitirdi. 1969 yılından beri Aksa Akrilik Kimya'da çalışıyor. Halen Aksa Akrilik Kimya Sanayi, Akkim Kimya Sanayi, Aktops Tekstil Sanayi Yönetim Kurulu Üyesi. Akenerji Otoprodüktör Grubu'nda Yönetim Kurulu Murahhas Üyesi. Yalova Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Üyesi olan Ergin, ayrıca Yalova Sanayiciler Derneği, Yalova Sanayiciler ve İşadamları Derneği, Türkiye Kimya Sanayicileri Derneği üyesi, TÜSİAD üyesi.