Akaryakıt dağıtımında Türkiye’yi dünyaya örnek model yapacağız

AKARYAKIT dağıtım şirketleri Shell Türkiye ve Turcas Petrol’ün ’Shell&Turcas Petrol’ adıyla yeni kurduğu 6 milyar dolar cirolu Shell&Turcas Ortak Girişim Şirketi, Shell Grubu için tüm dünyaya örnek bir model olmayı hedefliyor. Shell&Turcas Ortak Girişim Şirketi’nin Yönetim Kurulu Başkanı Yunanlı George Spanoudis, "Birleşmesi sonrası yeni doğan bu şirket benim bebeğim. Yerel ve güçlü bir ortak ile uluslararası global bir şirketin güçlerinin birleşmesiyle doğan bu bebeğin Shell Grubu’na örnek model olmasını hedefliyoruz" dedi. Spanoudis, yeni kurulan şirketin global Shell organizasyonu için gelecekteki ortak girişimlere de en iyi uygulama olarak örnek oluşturacak bir yönetişim modeli olmasını istiyor.

Birleşme sonrasında 1200 istasyona ve yüzde 23 pazar payına ulaşan Shell&Turcas Ortak Girişim Şirketi, 2008 yılında akaryakıt ve madeni yağ piyasasında bir numara olmayı hedefliyor. "İki yıl sonra Türkiye’nin en büyük ilk 100 şirketi arasına girmek istiyoruz" diyen George Spanoudis ile birleşme öncesini, sonrasını ve geleceğe dönük hedeflerini konuştuk.

Turcas ile ortak girişim şirketi kurmanızda neler etkili oldu?

- 1 Ocak 2005’de yürürlüğe giren Petrol Kanunu ile birlikte pazarda haklı bir rekabet düzeni içine girildi. Ülkedeki stabilitenin sağlanması ve ekonomiye güvenin artmasıyla beraber pazardaki serbestleşmenin ortaya çıkması uluslararası yatırımcı için iyi bir fırsat oldu. Pek çok fırsatı ve seçeneği değerlendirmek için araştırmalar yaptık. Turcas burada bize en iyi uyan ortak oldu.

Şirketin doğuş süreci nasıl işledi?

- Bu birleşme aslında yoğun bir süreçti. Çünkü hem Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), hem de bütün düzenleyici kurumların denetiminde bir süreç oldu. Zamanlama açısından, sırf bu birleşmeyi çabuk bir şekilde sağlayabilmek için bir entegrasyon ekibi kurduk. Entegrasyon ekibinin gündemi birleşmenin birinci gününe hazırlık yapmaktı.

BEBEĞİMİZ KÜÇÜK AMA MİRASI BÜYÜK

Shell&Turcas’ın bundan sonraki hedefleri neler?

- Kurumsal hedefim, 2008 yılında Shell&Turcas Petrol’ü Türkiye’nin akaryakıt ve madeni yağlar sektöründe tartışmasız lideri haline getirmek. İlk günden yaklaşık 6 milyar dolarlık ciroyla işe başlayan bir şirket olarak Türkiye’nin en büyük 100 şirketi içinde en üst sıralarda yer almayı, iki yıl içinde de Türkiye akaryakıt ve madeni yağlar piyasasında tartışmasız bir numara olmayı hedefliyoruz. Bebeğimiz henüz küçük ama arkasında büyük bir kurumsal mirası var. Amacımız bu güçlü mirastan yararlanmak.

Kişisel hedefiniz ne?

- Bu birleşmeyi bebeğim olarak görüyorum, baştan beri projenin içindeyim. Shell’in global modeli içinde iş yapış şekilleri arasında bütün ülkelerde bir ilki deniyoruz. Türkiye’yi bütün iş pratiklerinde Shell için yerel ortağın kullanıldığı model bir ülke haline getirmeyi hedefliyorum. Her iki tarafın güçlerini kullanarak hem yerel bilgiyi, hem global deneyimi birleştirerek Shell için en iyi örnek model oluşturmak istiyorum.

TÜRKİYE’DE EN DOĞRU MODELİ BULDUK

Shell, Türkiye’de bir şirketi tamamen satın alma yerine neden ortak girişim şirketi kurmayı tercih etti?

- Bu sadece Shell’in ne istediğine bağlı değil ortağımızın da beklentileriyle de bağlantılıydı. Bazen satın almalar, bazen birleşmeler daha uygun oluyor, ama biz Türkiye’de en doğru modeli bulduğumuza inanıyoruz. Bu tür birleşmelerde en önemli başarılardan biri ortaklarınızın deneyimlerini birleşen şirkete aktarabilmekte gösterdiğiniz beceridir.

Ortağınız şirketin tamamını satsaydı yine de ortak şirket kurmak istermiydiniz?

- Kişisel cevabımı sorarsanız, böyle bir birleşmede esas güç iki şirketin en iyi uygulamalarından ortak en iyi pratiklerinden, ortak geçmişinden, tarihinden kaynaklanan güçtür. Dolayısıyla bir yapıyı diğerinin içerisinde eritirseniz bu en kıymetli şeyi yok etmiş oluyorsunuz. Yetkinliğiniz ve kapasiteniz varsa her iki dünyanın da her iki kültüründe en iyisini alıp bu harmanın içerisine katabilirseniz ve çok daha fazla değer yaratabilirsiniz.

Türkiye yatırımcılar için cazip bir ülke

Türkiye’yi yatırım açısından nasıl görüyorsunuz?

- Güney Avrupa Shell’in büyümesi için son derece stratejik öneme sahip. Biz bu fırsatı değerlendirdik. Temel göstergelere baktığınızda Türkiye’nin çok istisnai bir ülke olduğunu görebilirsiniz. Son dört yılda yüzde 4-5 gibi büyüme oranları olan Avrupa’da başka ülke yok. Türkiye çok cazip, sosyal dinamikleri açısından da çok önemli bir ülke. Bin kişiye düşen otomobil miktarı Yunanistan’da 250, İtalya’da 540 iken Türkiye’de 70. Bu bile başlı başına yatırım için önemli bir gerekçe. Petrol dağıtım işindeyseniz ve bu rakamlar sizi heyecanlandırmıyorsa hayatta sizi heyecanlandıracak hiçbir şey yoktur diye düşünüyorum.

Akaryakıt liberalleşmeye uyum sağlamaya çalışıyor

Türkiye’deki akaryakıt dağıtım sektörünü nasıl görüyorsunuz?

- Kanunlar ve yönetmeliklerle ilgili sürdürülebilir bir süreç var. Pazarın eşit ve rekabetin düzenli işlemesinde Enerji Piyasası Denetleme Kurulu’nun kilit bir rolü var. Liberalleşen pazarlarda sektör oyuncularının belli bir düzene girmesi bir gecede olmuyor. 80 yıllık katı bir dönemden sonra akaryakıt dağıtım sektörü liberalleşmeye uyum sağlamaya çalışıyor. Serbestleşme sürecinde ufak tefek türbülanslar olur, doğal karşılıyoruz. Karşılıklı anlayış ve iletişim olduğu sürece sorun yok. Genel pazarın gidişine olumlu bakıyorum.

İstasyonlar 35 milyon dolara değişiyor

Shell istasyonları da değişiyor. Bu yeni görünümün faturası ne olacak?

- Görsel kimliğimizi ve görünüm standardımızı modern, çekici kılabilmek için dünyada ilk kez bu değişikliği Türkiye’de başlattık. 35 milyon dolara mal olacak.

Rekabeti müşteriler yönlendiriyor

Türk pazarında rekabetin artacağını düşünüyor musunuz?

- Türkiye son derece heyecanlı ve dinamik bir ülke. Güzel bir rekabet ortamı ve iyi rekabet sizi iyi koşturur. Rekabet gelecek yıllarda çok sertleşmeye başlayacak. Müşteri artık daha çok seçenek, daha uygun fiyat, daha kaliteli ürün, daha hızlı çalışma, daha güzel mekanlar istiyor. Müşteri rekabetin önünü çeken, rekabeti belirleyen taraf.

Birleşmenin ilk gününden yüzümüzün akıyla çıktık

Birleşmenin ilk günü için hazırlıklarınız istenen sonucu verdi mi?

- Böyle süreçlerde ilk günde büyük şaşkınlık yaşanır ama biz 1 Temmuz 2006’da, ilk gün ofislerimize geldiğimizde her şey çalışır vaziyetteydi. Hiçbir aksaklık olmadı. Yumuşak geçiş yaptık. 550 çalışanımız, 1200’den fazla petrol istasyonumuzla zannedersem sorunsuz, yüzümüzün akıyla çıktık. Shell&Turcas’ın en büyük şansı çalışanların değişime çok açık ve çok genç olması. Değişme arzusu bu tür birleşme ve satın almalarda en önemli unsur.

Ortak girişim şirketi kurmak kolay ama yürütmek zordur

Size göre bu tarz ortak girişim modelleri artacak mı?

- Ben dünyanın geleceğinde bu tür ortak girişim modellerinin çok ciddi bir yeri olacağına inanıyorum. Petrol Ofisi’nin OMV, Opet’in Koç Grubu ile ortaklığı var. Petrol Ofisi, Shell, Opet, BP ve Total’e bakarsanız bu 5 şirketin üçü ortak girişim şirketi niteliğinde. Ortak girişim şirketi kurmak kolay, işletmek ve yürütmek zordur.

İstanbul’da kendimi evimde hissediyorum

SHELL&Turcas Ortak Girişim Şirketi’nin Yunanlı Yönetim Kurulu Başkanı George Spanoudis, yeni görevi nedeniyle taşınmak zorunda kaldığı Türkiye’de olmaktan dolayı mutlu olduğunu söylüyor. Spanoudis, "İstanbul çok heyecan verici bir şehir. 9 yıl Londra’da yaşadıktan sonra burada kendimi evimde gibi hissediyorum. Trafik bile aynı Yunanistan gibi. İki çocuğum var, ailem de Türkiye’ye gelince daha da mutlu olacağım" diye konuşuyor. İş dışında bol bol yürüdüğünü söyleyen Spanoudis, aynı zamanda kaptan ve yelkenci. Denize tutkun olan Spanoudis, zıpkınla balık avlamayı da çok sevdiğini sözlerine ekliyor.

Shell-Turcas’ta artık kimsenin odası yok

İşin başına gelir gelmez yaptığınız ilk iş ne oldu?

- Gelir gelmez yaptığım ilk iş iki şirketin kültürünü birleştirmek, iletişime açık hale getirmek için duvarları kaldırmak oldu. Shell-Turcas’ta hiç kimsenin odası yok. Benim de yok. Shell personeli ile Turcas personeli arasındaki bütünleşmeyi sağlamak için açık iletişim gerekiyordu.

GEORGE SPANOUDIS

Shell&Turcas Ortak Girişim Şirketi’nin Yönetim Kurulu Başkanı George Spanoudis, 1960 doğumlu. ABD’de mühendislik okudu. 1982-1984 arasında City University of New York’a bağlı City College’i bitirdi. 1986-87’de Manhattan College’de enerji dalında master yaptı. 2003-2004’de London Business School’da Kurumsal Finans dalında yönetici programını tamamladı. Royal Dutch Shell Grubu’nda çalışmaya 16 yıl önce başladı. 2001’de Avrupa Birleşmeler & Satın Almalar ve Strateji Grubu’na katıldı. Ekim 2005’te The Shell Company of Turkey ile Turcas’ın birleşmesinden sorumlu Murahhas Aza’lığa getirildi. Temmuz 2006’dan itibaren de yeni kurulan Shell&Turcas Ortak Girişim Şirketi Yönetim Kurulu Başkanlığı’nı üstlendi.