Sınav gecesi sendromu

Midesi sık sık bulanır, ateşinin çıktığını sanır. Huzursuz, endişeli, tedirgindir. Başarısızlık korkusu yaşar, karın ağrıları artar. Sınava gireceği günün gecesi de bu durum tam bir kâbusa dönüşür. Uyuyamaz, kusar. Kaygılı bir gecenin ardından sınava gider. 2 Haziran Cumartesi günü yaklaşık 1 milyon aday, Liselere Geçiş Sınavı’na katılacak. İşte bunları hissetmemek, özellikle sınav gecesi sendromu yaşamamak için Psikiyatrist Dr. Muzaffer Uyar’a kulak vermekte yarar var:

KAS EGZERSİZİ ŞART

Sınav kaygısı homojen yani tek tip değil. Genelde kaygılı insanlar her yeni durumda bunu yaşar. Ayrıca bir de performans kaygısı dediğimiz sınav ya da topluluk önünde konuşma gibi şeyler karşısında heyecan duymak da var. Genellikle bu durumlarda sınavdan ya da performanstan çok daha önce destek alınmalı. Örneğin, sınava farklı bir anlam yüklüyorsa bir psikolog, rehber öğretmen hatta ailenin rahatlatıcı konuşması etkili olabilir. Ama aile bu konularda profesyonel olmadığı için yanlış kelimeler seçebilir.

Kaygı daha çok zihinde olmasına rağmen bedende de yaşanan bir şeydir, beden kontrolüne yöneliktir ve etkiler. Bunun için de kas gevşetme ve nefes egzersizleri var. Önce kas gevşetilir, ardından nefes egzersizi yapılabilir. Kas gevşetilmezse nefes düzene girmez. Sınavdan günlerce önce başlayan egzersizler bedenin gevşek tutulmasını sağlar. Aday, son gece gerildiği için genellikle uyuyamaz. Uyku için gevşemek gerekiyor.

PANİK BULAŞICIDIR

Bunun dışında uzun vadeli bazı şeyler de yapmalı. Sınavdan bir hafta önce çalışma süresi azaltılmalı, yürüyüş ve benzeri hareketler arttırılmalı, çocuğun bir hobisi varsa örneğin, müzik dinliyorsa programında buna daha fazla yer vermesi, sosyalleşmesi lazım. Oysa tam tersi yapılıyor. Aday, izolasyona giriyor, herkesten kopuyor, bundan kaçınılmalı. Aile sınavdan daha az söz etmeli, daha olağan hareket etmeli. Sınava yaklaştıkça sınavdan uzaklaşmalı.

Aileler, çoğu zaman kendileri hareket ediyor. Oysa “Nasıl davranmamızı istersin? Ne kadar önemseyelim, programına dahil olalım?” diye çocuğa sormalılar. Birinin adına düşünüp, empati yaparak çözüme ulaşmaya çalışmak hatalı bir davranış. Bu ters teper. Genelde rahat tutum takınmak gerekiyor. Panik bulaşıcıdır.

Sınav performansını, uyumaması etkilemez. Mutlaka gece uyusun diye ilaç verilmemeli. Çünkü ilaç da uyku ritmini bozabilir. Özel beslenmeye de gerek yok. O gün sınava girecek diye fazla yüklenmemeli. Daha fazla hareket etsin. Çocuğun başka kaygı bozukluğu varsa önceden tedavi edilmeli. İyi bir moral başarı şansını arttırır.