Uçuç böceği Harika sana gözü gibi bakacak
Geçtiğimiz günlerde ‘tık’larım, Ziraat Mühendisi Harika Ayık’ın ilgi çekici Instagram hesabını çıkardı karşıma. Ayık’ın mesleği, uğur böceği üreticiliği. İnsanın aklına bir çocuk kitabındaki renkli kahramanın sihirli ormandaki gizemli fabrikasını getirse de işin aslı öyle değil. Ayık, Ankara’da, tarım ve eğitim alanlarında kullanılmak üzere uğur böceği üretiyor, insanları uğur böceğiyle ilgili bilgilendiriyor, yürüyen bir canlının uçan bir canlıya dönüşümünü (metamorfoz) gözler önüne seriyor.
2017 yılında TÜBİTAK Teknoloji ve Yenilik Destek Programları Başkanlığı’nın 1512 Teknogirişim desteği ile Bioladybug şirketini kuran, ‘Gelin böceğinin yapay besinde kitle üretimi’ projesini başarılı bir şekilde tamamlayan Ayık, hem çocuklara hem sürdürülebilir tarıma dokunan mesleğinin hikâyesini anlattı:
“Tarımın ana hedefi, sadece birim alandan çok ürün almak olmayıp, aynı zamanda sürdürülebilir tarım tekniklerine uygun, çevreye, insan ve hayvan sağlığına duyarlı ürünler yetiştirmektir. Kimyasal mücadeleye alternatif yöntemlerden en ümit verici, çevre dostu, ucuz ve en sürdürülebilir olanı ise ‘Biyolojik mücadele’dir. Uğur böceği, birçok ülkede olduğu gibi ülkemizde de biyolojik mücadelenin simgesi durumundadır. Ülkemizde örtü altı, tarla ve bahçe tarımında ana zararlılardan olan kırmızı örümcekler, yaprak pireleri, beyaz sinekler, yaprak bitleri, kabuklu bitler, unlu bitler gibi birçok türün biyolojik mücadelesinde uğur böceğine ihtiyaç duyulur.
ANKARA’DAN TÜM TÜRKİYE’YE
Organik tarım, iyi tarım uygulanan üretim yerleri, orman arazileri, park ve bahçe alanları, hobi bahçeleri, hatta evlerdeki saksı çiçekleri gibi zararlısı olan birçok kullanım alanına uğur böceği tedarik ediyoruz. Ankara’nın yanı sıra tüm Türkiye’ye de uğur böceği gönderiyoruz.
Çocukların böceklere olan ilgisini ve bilgi eksikliklerini fark ettikten sonra bazı ürünler hazırlamaya başladım. Yetişkinlere ve çocuklara yönelik ‘Bilimin Ev Hali’ adını verdiğimiz proje kapsamında, evde uğur böceğinin yaşam döngüsünün izlenebileceği gözlem kiti üretmeye başladık. Gözlem kitiyle, uğur böceği larvasının mumya pupa dönemine dönüşümü ve pupadan da ergin uğur böceğinin doğuşu izlenebiliyor. Ardından, ergin uğur böcekleri doğaya bırakılıyor. Öte yandan, avcı etçil böcekler olan uğur böceklerinin besinleri haricinde gelişimlerini sağlayabilecekleri suni besin de geliştirdim ve geliştirmeye devam ediyorum.”
FAYDALI BÖCEKLERİN GÖNÜLLÜ DESTEKÇİSİ
2015 yılında Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü Biyolojik Mücadele Laboratuvarı’nda faydalı böcek üretimi üzerine gönüllü olarak çalışmaya başlayan Ayık, faydalı böcekler arasında öncelikle uğur böceğini üretmek istediğine karar vermiş. Ankara Üniversitesi’ne bağlı Böcek Şenlik Okulu’nda gönüllü eğitmen olarak görev alan Ayık, bilim şenlikleri ile dezavantajlı bölgelerde okullara böcek ekolojisi, uğur böceği yaşam döngüsü, topraksız tarım, faydalı ve zararlı böcek, biyoçeşitlilik gibi konularda eğitimler vermiş ve bu eğitimlere devam ediyor.
BOL OLDUĞU SENE VERİMLİ GEÇİYOR
-Yedi noktalı gelin böceği, hanım böceği, uçuç böceği gibi güzelliği ve uğuru ifade eden adlarla bilinen uğur böceği, tarladaki bitlerle beslenir. Uğur böceğinin bol olduğu sene verimli geçen senedir. Bu nedenle çiftçiler ona uğur böceği demiştir.
-Bir uğur böceği ömründe 5 bin yaprak biti yiyebilir.
-Bir uğur böceği bir günde 10-50 adet, ömrü boyunca bine yakın yumurta bırakabilir.
Paylaşılan kareye, “Yapay besinde toplu beslenme” notu düşülmüş.
Harika Ayık’ın çalışmalarını, @ugur_bocegi__bioladybug Instagram hesabı ile www.bocekyetistiriyorum.com internet sitesinden inceleyebilirsiniz.
