Yıllık izin hakkında tüm merak edilenler

OKUYUCULARDAN hemen hemen her gün yıllık izin ile ilgili sorular geliyor. Kimileri izin sürelerini merak ediyor, kimileri de yasal haklarını. Hepsine tek tek değineyim. Öncelikle şunu belirteyim; çalışanın, işyerinde, işe başladığı günden itibaren –ki, buna deneme süresi de dahildir- bir yıl çalışmış olması halinde ücretli izin hakkı doğar.

Örneğin, 2017’nin Haziran ayında işe giren bir kişi, bu yılın Haziran sonunda bir yılını doldurduğundan artık yıllık izin kullanabilir. Çalışanların yıllık izinleri de aynı işyerinde çalıştıkları süreye göre 14 günle 26 gün arasında değişir. Bundan sonrasında, yıllık izin konusunda merak edilenleri madde madde anlatayım.

BİR SEFERDE 10 GÜN
- Çalışanlar yıllık izin hakkından vazgeçemez, feragat edemez ve işveren de izin vermemezlik yapamaz. Çünkü yıllık izin yasalarla çalışanlara tanınan bir haktır.

- Çalışanlar yıllık izin kullanmayıp, karşılığında işverenden para talep edemez. Yani, yıllık izin paraya çevrilemez. Ancak çalışanın işten ayrılması halinde kullanmadığı yıllık izinler varsa, işveren bu izin süreleri için ödeme yapmak zorundadır.

- Bayramlar, hafta tatilleri ve genel tatiller izin süresinden sayılamaz.

- Eğer izin süresi tatil günlerine denk gelirse, izin süresi sonuna eklenir.

- Hastalık izinleri yıllık izinden sayılmaz.

- Çalışanlar izinlerini bölerek kullanabilir. Ancak yıllık iznin bir parçası 10 günden az olmamak kaydıyla bir seferde, kalan izin süresi ise bölünerek kullanılabilir. Örneğin, çalışanın 14 günlük izin hakkı varsa; 10 günü kullanıp, kalanını 2+2 halinde ya da 1+1+1+1 şeklinde de kullanabilir.

YOL İZNİ ALINABİLİR
- Çalışan, izne çıkmadan önce, işvereninden avans isteyebilir ve izin süresi boyunca ücretinden avans kullanabilir. İşveren de bu avansı çalışana ödemek zorundadır.

- Çalışan, yıllık iznini kullanırken, işverenden yol izni isteyebilir ve 4 gün ücretsiz yol izni kullanabilir. Altını bir kere daha çizeyim, yol izni ücretsiz kullanılan bir izindir. Tabii bu durum, çalışanın ikamet ettiği ilden, uzak bir yere gitmesi durumunda geçerlidir ve ikametten uzak bir yere gidileceğinin de işverene ispat edilmesi gerekir.

- Çalışanın, yıllık izin talebini, izinden bir ay önce işverene bildirmesi gerekir. Bu bildirimde yol izni kullanmak istiyorsa, bunu da belirtmesi gerekir.

ÇALIŞMA YILINA GÖRE YILLIK İZİN SÜRELERİ
- İşçiler için; 1-5 yıl arası, 5 yıl dahil, 14 gün.

- İşçiler için; 5-15 yıl, 20 gün.

- İşçiler için; 15 yıl ve üzeri için 26 gün.

- Yeraltında çalışanlar için; 1-5 yıl, 18 gün.

- Yeraltında çalışanlar için; 5-15 yıl, 25 gün.

- Yeraltında çalışanlar için; 15 yıldan fazla, 30 gün.

- 18 ve daha küçük yaşta çalışanlar için 20 gün.

- 50 ve daha yukarı yaşta çalışanlar için 20 gün.

- Memurlar için; 1-9 yıl arası çalışanlar, 20 gün.

- Memurlar için; 10 yıldan fazla çalışanlar, 30 gün.

- Deniz iş kanununa göre çalışanlar için; 6 ay-1 yıl 15 gün, bir yıldan fazla çalışanlar için 30 gün.

3600 EK GÖSTERGE KİMLERİ İLGİLENDİRİYOR?
GEÇEN yazımda, hem AK Parti’nin seçim beyannamesinde yer alan hem de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıkladığı 3600 ek gösterge konusuna değinmiştim. Yazımda, seçim sonrası, başta polis, öğretmen, din görevlisi ve hemşire olmak üzere birçok memurun yıllardır beklediği ek gösterge sorununun çözüleceğini belirterek, ek göstergenin 3600’e çıkması ile memurların emekli aylıkları ve ikramiyelerinin de artacağını, düzenlemeden geçmişte emekli olanların da yararlanacağını yazmıştım. Yazı sonrasında memur ve emeklilerinden; düzenlemenin hangi unvanları ve kimleri kapsayacağı yönünde çok soru aldım. Teknik hizmetler sınıfından yer alan meslek gruplarında çalışanlar bu haktan yararlanıp yararlanamayacağını soruyor, kimyagerler ise imkandan yararlanmak istediklerini söylüyor. Konuya şöyle açıklık getireyim. Bilinen; polis, öğretmen, hemşire, din görevlileri ve diğer idarecilerin emeklilik ek göstergelerinin 3600’e çıkarılacağı ve ek gösterge imkanından 1.5 milyon memurun yararlanacağı. Önümüzdeki günlerde ek gösterge imkanından kimlerin, hangi şartlarda yararlanacağı netleşecektir.

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR