Trafikte yeni dönem başladı

Yeni düzenleme ile trafik sigortası hem asıl amacına hizmet eder hem de günün şartlarına uyumlu hale geldi.

TRAFİK sigortasının genel şartlarında yapılan değişiklikler bugün uygulamaya girdi. Nelerin değiştiğine, hayatımızı nasıl etkileyeceğine son yazılarımda değindim ama hem okuyuculardan gelen sorulara cevap vermek adına hem de yeni uygulama nedeniyle trafik sigortasındaki önemli değişiklikleri bir kere daha sizlerle paylaşayım. Ama önce, aldığım duyumlar ve okuyuculardan gelen eleştiri ve şikayetler nedeniyle birkaç tespitte bulunayım.
Birincisi; yeni düzenleme, sigorta şirketlerinin lehine yapılmış, şirketleri koruyan kollayan, tüketiciyi mağdur eden düzenlemeler değil. Aksine iyi okuyup, anlaşılırsa; ağırlıklı vatandaşın lehine yapılmış değişiklikler olduğu anlaşılır ki, son dönemde mahkeme kararları ve hem trafikte hem de sigorta sistemindeki değişiklikler nedeniyle tüketici ile sigortacılar arasındaki anlaşmazlıklar artmaya başlamıştı. Yani, günün şartlarına uygun düzenlemeye ihtiyaç vardı.

KUSURLU SÜRÜCÜ

İkincisi; aldığım duyumlara göre, yapılan değişiklikler bazı kesimleri, özellikle de son yıllarda ortaya çıkan ve vatandaşı mağdur eden hasar aracılarını rahatsız etmiş. Sözüm ona düzenlemeler hukuka ve kanunlara aykırıymış. Örnek olarak da, ‘sürücü kusurlu da olsa trafik kazasında vefatı halinde yakınlarına sigortadan tazminat ödenir’ uygulamasını gösteriyorlar. Neymiş; eskiden bu tazminat ödeniyormuş, yeni düzenleme ile artık ödenmeyecekmiş. Kusurlu sürücünün yakınlarına tazminat ödenmemesi zaten eski genel şartlarda da yoktu. Sadece birkaç mahkemenin verdiği karar vardı. Öyle ki, kimi mahkemeler ‘ödenir’, kimileri ise ‘ödenmez’ hükmü veriyordu. Dolayısıyla kimi vatandaşın lehine, kiminin aleyhine durum ortaya çıkmıştı. Konuya açıklık getirildi ve genel şartlara ödenmeyeceği hükmü kondu.

VEFAT TAZMİNATI

Üçüncüsü ise, trafik kazasında vefat edenlere ödenecek tazminatın hesaplanması. Geçen yazımda detaylarını yazdım, merak eden okuyabilir ama kısaca özetleyeyim. Aynı yaş ve aynı sosyal şartlara sahip iki kişi kaza sonucu vefat ettiğinde; bir mahkeme, yakınlarına misal olarak 100 bin lira ödenmesine hükmederken, bir diğeri 75 bin lira ödenmesi kararını alıyordu. Bundan da tüketici mağdur oluyordu. Yeni düzenlemede ise vefat tazminatının hesaplanmasına standart getirildi –ki, kimileri standart tabirimi doğru bulmuyor- ve Hazine, hesaplama modelini açıkladı. İster standart deyin ister başka bir şey, yaşanan karmaşaya bir şekilde açıklık getirilmiş oldu.

ALGI OPERASYONU

Son olarak şunu da belirteyim: Tüm yorum ve eleştirilere dikkat ettim de işin özünde, trafik sigortasının ne olduğu ve ne işe yaradığının halen bilinmemesi yatıyor. En basit anlatımıyla trafik sigortası; araçların, trafikte, üçüncü kişilere verecekleri başta bedeni olmak üzere maddi zararları karşılamak için var. Yani, sürücünün kendisi ve kullandığı araç için bu sigorta yaptırılmıyor; başkasına vereceği zarar için yapılıyor. Ama son dönemde hem mahkeme kararları hem de birilerinin bu işi rant kapısı haline getirmesi nedeniyle; trafik sigortası da her durumda her zararı karşılar hale geldi ve böyle de bir beklenti algısı yaratıldı. Daha açık bir anlatımla, amme fonuna döndürüldü. Düşünebiliyor musunuz; alkollü sürücü, bir yaya çarpıp kaza yapıyor; hem kendi hem de yaya ölüyor. Sigorta, yayanının yakınlarına tazminat öderken; sürücünün ailesi için de tazminat talep ediliyor, kimi mahkemede bunu onaylıyor.
Özetle, yeni düzenleme ile trafik sigortası hem asıl amacına hizmet eder hem de günün şartlarına uyumlu hale geldi. Ancak, önemli bir hususu bir kere daha tekrarlayayım: Genel şart, yasa yerine geçmediğinden değişikliklerin uygulanıp, uygulanmaması tamamen mahkemelerin vereceği karara bağlı.

Bugünden itibaren trafik sigortasında neler değişti?

- Yasal sınırın üzerinde alkollü ya da uyuşturucu madde kullanımından dolayı oluşacak hasar sigortadan karşılanmayacak.

- Trafik sigortasından sağlık giderleri karşılanmayacak, tedavi giderleri Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenecek.

- Sigorta şirketi hasarlı aracın onarımında eşdeğer yedek parça kullanabilecek.

- Tüketici isterse kaza sonrası aracındaki değer kaybını talep edebilecek.

- Tüketici aracını istediği serviste tamir ettirebilecek.

- Sürücünün kusurlu olduğu durumlarda yakınları sigortadan vefat tazminatı talep edemeyecek

- Vefat tazminatı Hazine’nin belirlediği hesaplama yöntemine göre yapılacak.

- Hesaplamada ölen kişinin vergilendirilmiş geliri, yoksa asgari ücret dikkate alınacak.

- Tazminat talebinde ölen kişi esas alınacak.

- Vefat tazminatı toplu para olarak ödenecek.

- Sürekli sakatlık tazminatı sakatlık derecesine göre ve asgari ücret dikkate alınarak hesaplanacak.

- Yarış düzenleyenler, yarışa katılan araçlar karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası kapsamında teminat altına alınacak.