Trafikte kiralık araca çarpan yandı!

Kimi okuyucular, araç kiralama şirketlerinin, mahkeme yoluyla, ‘kira kaybı’ adı altında para talep ettiklerinden yakınıyor; kimileri ise, kaza sonrası kiralık araçtaki değer kaybı talepleri ile karşı karşıya kaldıklarını söyleyip, sigorta şirketlerini suçluyor. Açıkçası, avantajlarından dolayı kiralık araca talep her geçen gün arttıkça -ki, bugün trafikte filo ve günlük kiralama dahil 600 binin üzerinde kiralık araç dolaşıyor- bu tür şikayetler de artacak.

Okuyucular haklı; kiralık araçların karıştığı kazalarda bazı sorunlar yaşanıyor, ancak bunların sigorta ile alakası pek yok. Peki, nedir bu sorunlar? Tek tek anlatayım.

KİRA BEDELİNİ SİZ ÖDERSİNİZ

Kiralık bir araca çarparsanız ve kusur da sizdeyse, aracı kiralayan şirket, tamir olana kadarki sürede; o araçtan elde edeceği kira gelirini sizden talep edebilir. Buna ister ‘kira kaybı’ deyin, ister ‘gelir kaybı’; kiralama şirketinin böyle bir yasal hakkı var. Altını bir kere daha çizeyim, sizden talep edilen, araçta oluşan maddi hasarın tazmini değil, onu zaten sizin aracınızın trafik sigortası ya da kiralık aracın kaskosu karşılıyor; sizden istenen, kiralama şirketinin uğradığı gelir kaybı. Bunu da profesyonel çalışan, büyük filo kiralama şirketleri zaten istemiyor; çünkü onlar, zarar gören aracın yerine ikame araç veriyor, kira almaya devam ediyor ve kira parasının içine de bu tür giderleri dahil ediyor. Gelir kaybını talep edenler ise daha çok günlük araç kiralayan şirketler. 

ARACIN DEĞER KAYBI DA VAR

Gelelim, kiralık araçta oluşan değer kaybına. Düne kadar bu da büyük bir sorundu. Çünkü trafik sigortası genel şartlarına göre; sigortacılar, ister kısa süreli olsun ister bir yıl ve daha uzun süreli, kiralık araçlarda eksper tarafından hesaplanan değer kaybı tutarının yüzde 50’sini karşılıyordu. Danıştay, uygulamayı şimdilik durdurdu ama kesin kararını henüz açıklamadı. Bugün için değer kaybının tamamı sigorta şirketleri tarafından karşılanıyor. Dolayısıyla araç kiralama şirketleri, araçta oluşan değer kaybını, kusurlu sürücüden talep edemez.

Hemen içiniz rahatlamasın, burada da başka bir sorun ortaya çıkıyor. Trafik sigortasının bugün için maddi teminat limiti 36 bin lira. Sigorta şirketinin ödeyeceği en yüksek değer kaybı ise maddi teminatın yüzde 15’i, yani 5 bin 400 lira. Ne mi, demek istiyorum. Trafikte pahalı bir kiralık araca çarparsanız ve kusur da sizdeyse, yandınız demektir. Diyelim ki, kiralık araçta 45 bin liralık maddi hasar oluştu; trafik sigortası bunun 36 bin lirasını karşılayacağından, aradaki 9 bin liralık farkı araç kiralama şirketinin sizden talep etme hakkı var. Bitmedi; eksper, o araçtaki değer kaybını 10 bin lira olarak tespit ederse, trafik sigortası sadece 5 bin 400 lirasını karşılayacağından, yine şirket aradaki 4 bin 600 liralık değer kaybını sizden ister.

NELERE DİKKAT EDECEKSİNİZ

Şimdi diyeceksiniz ki, ‘kiralık aracın kaskosu yok mu, oradan alsınlar?’. Maalesef, o iş öyle yürümüyor. Kasko, kiralık aracın hasarını karşılar, sonra da dönüp kusurlu sürücünün trafik sigortasından bu zararı alır. Eğer bu zarar, trafik sigortası limitini aşıyorsa, üzerini kusurlu sürücüden talep eder.

Şunu da belirteyim, bu risklerin bir kısmı kiralık araç kullananlar için de geçerli. Peki, ne yapmak lazım? Valla, trafikte dikkatli araç kullanmaktan başka yapacak bir şey yok. Kiralık araç kullanacaklar içinse şunu söyleyebilirim; iki araç alıp, bir masa, bir sandalye şirket kuran, merdiven altı araç kiralama şirketlerinden kaçınmak lazım. Araç kiralarken kaskolu mu (trafik sigortasını söylemiyorum zaten zorunlu), fazladan ihtiyari mali mesuliyet sigortası var mı diye sözleşmeyi de iyi okuyup, öyle imzalamak gerekiyor.

SON 24 SAATTE YAŞANANLAR