İşverenin aradığı aday bir tık uzağında

YAZILARIMDA ara ara işverenlerin eleman bulmakta zorlandığına değiniyorum. Kimi yazılarımda da bu konudaki istatistikleri paylaşıyorum. Mesela, sadece 2023 yılında, 204 binden fazla işyeri, 560 binden fazla aradığı elemanı bulamadı. İmalat, toptan, perakende, ticaret ve inşaat, aradığı elemanı bulamayan sektörlerin başında geliyor. Bu sektörlerde, temininde güçlük çekilen kişi sayısı, toplam temininde güçlük çekilen kişilerin neredeyse yüzde 70’ini oluşturuyor.

ADAY HAVUZ SİSTEMİ KURULDU

Bunları niye yazdım? İŞKUR, eleman bulamayan işverenlere yönelik önemli bir adım attı ve Aday Havuz Sistemi kurdu. Sistemin sloganı da, ‘Aradığın aday bir tık uzağında’. İşverenler havuz sistemi sayesinde, ihtiyacı olan elemanı arıyor, adayı seçiyor ve işe başlatıyor.

Sistem hakkında biraz detay anlatayım. Malum, İŞKUR sisteminde işverenler aradığı eleman için İŞKUR’a ilan veriyor; iş arayanlar ise İŞKUR’a başvuruyor ya da kayıt oluyor. İş arayanlar İŞKUR’un sistemine girip, yaşadıkları şehirde, kendi vasıflarına uygun eleman arayan işverenleri buluyor. Tabi bu uzunca bir süreç. İşveren ilan verecek, başvuru sürecini bekleyecek, iş arayan sisteme kayıt olacak, falan.

Yeni uygulamaya giren Aday Havuz Sistemi, bu süreci kısaltıyor. Nasıl mı? Bir kere işverenler artık ilan vermiyor. Havuz sistemine girip, kendi kriterlerine uygun adayları, Aday, Havuz Sistemi üzerinden buluyor.  Daha açık şöyle anlatayım. İŞKUR, iş arayanları, başta eğitim durumu, iş aradığı sektör, iş aradığı şehir gibi kriterlere göre bir havuz sisteminde toplamış. Buna da Aday Havuz Sistemi denmiş. İşte, işverenler bu sisteme giriyor ve aradığı aday elemanı kendi seçiyor, adayın özgeçmişine bakabiliyor ve bulduğu elemana da yine sistem üzerinden mesaj gönderebiliyor.

İŞKUR’A KAYIT GEREKMİYOR

İŞKUR sisteminde hem işverenlerin hem de iş arayanların İŞKUR’a kayıtlı olması gerekiyor. Aday Havuz Sistemi’nde ise bu uygulama kaldırılmış. İŞKUR’a kayıtlı olsun, olmasın tüm işverenler sisteme giriş yapabiliyor; aradıkları elemana ulaşmak istediklerinde de yine kuruma kayıt şartı aranmıyor. 

Aday Havuz Sistemine giriş yapan işverenler; görüntülenecek sayfada kendilerinin belirleyeceği meslek, öğrenim durumu, yaş gibi birçok kriter ile ihtiyaç duydukları niteliklerde İŞKUR’a kayıtlı işgücü potansiyelini anında görebiliyor. Sadece bu da değil; işverenler, sistem üzerinde, kendi aday havuzlarını da oluşturabiliyorlar. Bu şekilde Aday Havuz Sistemi üzerinden işverenler 1.000 kişiyi sorgulayabiliyor.

TEŞVİKLİ ELEMAN DA GÖRÜNÜYOR

Aday Havuz Sistemi’nin bir özelliği daha var; işveren sisteme girdiğinde, teşviklerden yararlanacak elemanları da görebiliyor. Şöyle ki; istihdam teşvikleriyle, belirli şartları taşıyan işsizleri istihdam eden işverenlere değişen sürelerle ve tutarlarla prim, vergi veya ücret destekleri sağlanıyor. Bu teşviklerden bir bölümü İşsizlik Sigortası Fonu’ndan finanse ediliyor. Aday Havuz Sistemi’ne giren işveren aradığı elemanın potansiyel teşvik faydalanıcısı olup olmadığını görebiliyor; elemanı işe aldığında teşviklerden yararlanıyor. Yani, sistem bunu da gösteriyor.

Aday Havuz Sistemi’ne girip bir deneme yaptım. Bugüne kadar işverenlerin İŞKUR üzerinden en çok aradığı elemanların başında gelen ‘temizlik işçisi’ni havuz sisteminde arattım. Sistem sadece İstanbul’da 63 bin 670 adayı anında görüntüledi.

Açıkça söylemek gerekirse İŞKUR, kurduğu Aday Havuz Sistemi ile istihdam piyasasında hem bir ilki gerçekleştirmiş hem de işgücü piyasasında istihdamın artmasına katkı sağlarken, işverenlerin de aradığı elemanı kolayca bulabilmesinin önünü açmış.