Eşdeğer parça kullanımı geldi

SİGORTA şirketleri, hasarlı araçların onarımında orijinal parça yerine eşdeğer parça kullanabilecek. Geçtiğimiz hafta yürürlüğe giren, Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, bir başka adıyla Torba Kanun ile trafik sigortasında önemli bir düzenleme yapıldı. Buna göre, sigorta şirketleri, hasarlı araçların onarımında orijinal yedek parça kullanmak zorunda kalmayacak, sertifikalı eşdeğer parça kullanabilecek. Böylece ithal yedek parçalara yüklü paralar ödenmeyecek, yerli üretim desteklenecek ve en önemlisi trafik sigortasının primleri dövizdeki artışlardan etkilenmeyecek.İşin aslını isterseniz, bu konu iki seneye yakındır gündemde. Hatırlayacaksınız, 2015’in başlarında Hazine, trafik sigortasının genel şartlarını baştan sona değiştirdi ve sigortacılara, hasarlı araçların onarımında eşdeğer parça kullanma imkanı tanıdı. Ancak o dönem, başta Türkiye Barolar Birliği olmak üzere bazı kesimler genel şartların iptali için Danıştay’da dava açtı. Yaklaşık 1.5 yıl aradan sonra Danıştay, 2016’nın kasım ayında, eşdeğer parça kullanım uygulamasını durdurdu. 

FİYATA ETKİSİ OLACAK MI?

Bunun üzerine Hazine, hasarlı araçların onarımında trafik sigortası genel şartlarındaki hükümlerin uygulanmasına yönelik maddeyi Torba Kanuna ekletti. Ekletti; çünkü Danıştay’ın iptal kararı, sigortacıların maliyetlerini yüzde 17 artıracak, bu da sigortacılara 1 milyar liralık ek maliyet getirecek, bu maliyet de trafik sigortasının fiyatına yansıyacak, primde yüzde 17’lik artış yaratacaktı. İşte o kanun, geçtiğimiz hafta uygulamaya girdi. Böylece, sigortacılara, kanunla eşdeğer parça kullanım hakkı tanındı, iki yıla yakındır süren tartışma da son buldu. 

ŞİMDİ NE OLACAK?

 Hasar halinde, hasar gören parçanın onarımı mümkün değilse eşdeğer parça ya da ömrünü tamamlamış araçlardan elde edilen orijinal parça ile değişimine imkân yok ise orijinali ile değiştirilecek. Kaza tarihine göre model yılından itibaren 3 yılı geçmeyen araçlarda hasar gören parça, onarımı mümkün değilse öncelikle orijinali ile değiştirilecek, orijinal parçanın bulunmaması durumunda eşdeğer ya da ömrünü tamamlamış araçlardan elde edilen orijinal parça ile değiştirilecek. Model yılından itibaren 3 yılı geçmeyen motorlu araçta hasar gören parçanın orijinal olmadığı durumda eşdeğer veya ömrünü tamamlamış araçlardan elde edilen orijinal parça ile değişim yapılacak.

ORİJİNAL PARÇA MI EŞDEĞER PARÇA MI?

HASARLI araçların onarımında ağırlıklı iki çeşit parça kullanılıyor. Biri, ithal edilen ve üreticinin markasının, logosunun basılı olduğu orijinal parça. Diğeri ise, üreticinin, orijinal parçanın aynısını bir başka ülkede patentle ürettirip, marka ve logosunu basmadığı eşdeğer parça. Eşdeğer parça Türkiye’de, yerli üreticiler tarafından patentle ve standartlara uygun üretilip, sertifikalı olarak pazara sunuluyor. Sigorta şirketleri bu parçaları kullanıyor. Orijinal parçanın fiyatı 100 lira, eşdeğer parçanın ise 60 lira. Kaldı ki, sigorta şirketleri uygulamada, 0-3 yaş arası araçlarda ve aracın mekanik parçalarında eşdeğer parça kullanmıyor. Onarımda en çok kullanılan tampon, far, çamurluk, kapı gibi parçalarda kullanıyorlar.

DANIŞTAY, YÜRÜTMEYİ DURDURMUŞTU

1 Haziran 2015’te uygulamaya giren trafik sigortası genel şartları, hasarlı araçların onarımında orijinal yedek parça yerine eşdeğer parça kullanımına izin verince; araç kiralama şirketlerinden, sivil toplum kuruluşlarına kadar birçok kesim uygulamanın iptali için Danıştay’da dava açtı. Danıştay’da bu konuda açılan dava sayısı ise 16. Geçen yılın kasım ayında Danıştay, eşdeğer parça kullanımına ilişkin yürütmeyi durdurma kararı aldı. Yaklaşık 2 aydır da sigortacılar, hasarlı araçların onarımında hem eşdeğer hem de hasarlı ya da ömrünü tamamlamış araçlardan elde edilen yedek parçaları kullanamıyor; sadece orijinal parça kullanabiliyordu. Kanunun çıkması ile birlikte sigortacıların eşdeğer parça kullanımının önü açıldığı gibi Danıştay’ın vermiş olduğu yürütmeyi durdurma kararı da hükmünü yitirdi.