Çalışma hayatında yeni dönem

Planda çalışma hayatını yakından ilgilendiren çok önemli düzenlemeler var. Önce, yapılacaklar içinde önemli olanları kısaca özetleyeyim, sonra plan hakkında birkaç yorumda bulunayım.

- Tüm işçi ve Bağ-Kur emeklilerine yıllık ilave bin 200 lira verilecek.
- Emekli olduktan sonra Bağ-Kur kapsamında çalışmaya devam eden esnafın emekli aylıklarından prim kesilmeyecek.
- İşgücü piyasalarına esneklik sağlayan çalışma biçimleri iş ve sosyal güvenlik mevzuatına eklenecek.
- Yeni esnek çalışma sistemleri geliştirilecek. Bunlar öncelikle çeşitli kamu kurumlarında pilot uygulama olarak başlayacak.
- Çalışan kadınlara doğuma bağlı olarak ilk çocukta 2 ay, ikinci çocukta 4 ay, üçüncü ve üzeri çocukta 6 ay yarı zamanlı ve tam ücretli çalışma hakkı ile çocuğun okula başlama yaşına kadar kısmi süreli çalışma hakkı tanınacak.
- Avrupa Birliği norm ve standartlarında özel istihdam bürolarının faaliyetlerinin geçici iş ilişkisini de içerecek şekilde genişletilmesi amacıyla mevzuat düzenlemeleri tamamlanacak.

KIDEM TAZMİNATI
- Kıdem tazminatı sisteminde yaşanan sorunların çözümü amacıyla ilgili sosyal taraflarla istişare içinde mevzuat düzenlemesi yapılacak.
- Kamudaki taşeron işçilerden, asıl işlerde çalışanların, kamuda istihdam edilmesi için düzenleme yapılacak.
- İlk kez iş bulan gençlerin ücretini bir yıl boyunca devlet karşılayacak.
- Gençlerin genel sağlık sigortası prim borçları sıfırlanacak.
- Gençlere proje karşılığı 50 bin liraya kadar karşılıksız nakdi destek verilecek.
- Gençlere 100 bin liraya kadar faizsiz kredi desteği sağlanacak. Kredi Garanti Fonu aracılığıyla bu krediye yüzde 85 kefalet imkânı tanınacak.
- Prime esas kazanca karine teşkil edecek ücret düzeyleri belirlenecek ve rehberlik ve denetim süreçleri başlatılacak.
- İş uyuşmazlıklarında alternatif uyuşmazlık çözüm yöntemlerinin hukuk sistemine kazandırılması için çalışma yapılacak.
- Genel Sağlık Sigortası kapsamında yapılan gelir testi sistemi ve buna bağlı genel sağlık sigortası primi ödemeleri gözden geçirilecek.

SOSYAL YÖNÜ AĞIR
Açıkça söyleyeyim, eylem planı, sosyal yönü ağır bir plan. Uygulanması kolay mı? Değil. Öncelikle şunu belirteyim: Bu yapılacaklar, temel maddeler. Önümüzdeki dönemde bunların altı doldurulacak. Mesela, genç yatırımcılara verilecek destekler konusu. Genç yatırımcı ile kasıt kimdir, desteği verirken aranan kriterler nelerdir; aynı şekilde ilk kez iş bulanların ücretini devletin karşılaması konusunda da hangi işyerleri ve hangi iş alanları için geçerli olacak gibi bilinmeyenler çok.

Bunlar önümüzdeki günlerde netleşecek.

Ama şu bir gerçek ki, eylem planı, hem istihdamı artıracak hem de bugüne kadar yaşanan sorunlara ve belirsizliklere çare olacak.

BUNLARI BİLİYOR MUSUNUZ!
Engelli İstihdamı: İş Kanunu’na göre çalışma gücü kayıp oranı yüzde 40’dan fazla olan engelli sigortalı istihdam edecek özel sektör şirketleri, kanunda belirtilen şartları sağlanması halinde her bir engelli sigortalı için prime esas kazanç alt sınır üzerinden hesaplanan sigorta primi işveren payının tamamı üzerinden teşvikten yararlanabilecek.

İhbar Tazminatı: İş sözleşmesinin feshetmek isteyen yazılı olarak ve çalışma süresinin gerektirdiği bildirim süresi içinde diğer tarafa iletir. 6 aydan az çalışanlar bildirimden 2 hafta sonra, 6 ay ile 1,5 yıl çalışanlar 4 hafta sonra, 1,5 yıl ila 3 yıl çalışanlar 6 hafta sonra, 3 yıldan fazla çalışanlar 8 hafta sonra iş akdi feshedilmiş sayılır. İşveren bildirim süresine uymadan iş akdini feshederse söz konusu sürenin ücretini ihbar tazminatı olarak öder.