Batı Şeria baskını ne anlama geliyor

Uluslararası toplumdan gelen ‘Savaşı Batı Şeria’ya taşıma’ uyarılarına rağmen İsrail, Filistin yönetiminin uluslararası toplumda giderek destek bulmaya başladığı bir dönemde bölgeyi yerle bir ederek gelecekteki bir Filistin devletiyle ilgili planları yok etmeye çalışıyor.

- BATI ŞERİA’DAKİ SİYASİ YAPI

1967’de İsrail, komşu Arap devletleriyle girdiği ‘Altı Gün Savaşı’nda Batı Şeria, Doğu Kudüs, Gazze Şeridi, Sina Yarımadası ve Golan Tepeleri’ni işgal etti. 1990’lı yıllardaki Oslo anlaşmalarıyla yeni kurulan Filistin yönetimine bazı yerleşimlerde yerel yönetim hakkı tanındı. Bu o zamanlar, müzakereler sonrasında kurulacak bağımsız bir Filistin devletinin ilk adımları olarak görülse de bu asla gerçek olmadı. İsrail, 2005 ‘te Gazze Şeridi’ndeki Yahudi yerleşimlerini tamamen kapatırken, 2.9 milyon Filistinlinin yaşadığı Batı Şeria’da ise yasadışı Yahudi yerleşimleri çoğaldı. Hali hazırda İsrail işgali altında Filistin yönetimi söz konusu olsa da Yahudi yerleşimcilerin sayısı 500 bini geçti.

- İSRAİLLİ YERLEŞİMCİ TERÖRÜ

Uluslararası toplumun uyarıları ve zaman zaman gündeme getirdiği yaptırımlara rağmen Yahudi yerleşimciler, buraların kutsal kitaplarda vaadedilmiş topraklar olduğunu öne sürerek giderek daha fazla Filistin toprağını gaspederek yerleşim alanlarını genişletiyorlar. Hatta silahlı Yahudi yerleşimciler, özellikle Batı Şeria kırsalında kalabalık gruplar halinde evleri basarak Filistinlileri kaçmaya zorluyor.

- SAYILARLA YERLEŞİMCİ ZULMÜ

İsrail güçlerinin, yerleşimci terörüne göz yumduğu, hatta işbirliği yaptığı iddiaları söz konusu. İsrail polisi neredeyse her gün Batı Şeria’da baskınlar düzenliyor. Filistin Sağlık Bakanlığı’nın haftaiçi yaptığı açıklamaya göre Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te İsrail güvenlik güçleri ve yerleşimciler 7 Ekim’den bu yana süren baskın ve saldırılarda enaz 150’si çocuk 650’den fazla Filistinliyi öldürdü, 5 bin 400’den fazla kişi ise yaralandı. İsrailli insan hakları grubu Btselem’e göre ekim ayından bu yana Batı Şeria kırsalında yaşayan en az 168 aile, binden fazla kişi yerleşimci terörü yüzünden evlerini terk etmek zorunda kaldı.

- İSRAİL İSTİHBARATI UYARDI

Aslında yerleşimci terörü İsrail’in kendi içinde de bir tartışma konusu. İsrail basınına göre iç istihbarat örgütü Şin Bet’in direktörü Ronen Bar, geçtiğimiz günlerde Başbakan Binyamin Netanyahu’ya yolladığı mektupta, radikal yerleşimcilerin İsrail’in ulusal güvenliği için tehdit oluşturduğunu rapor etti. Bunun üzerine Savunma Bakanı Yoav Gallant, aşırıcı Ulusal Güvenlik Bakanı Itamar Ben Gvir’i aşırıcıları cesaretlendirerek İsrail’e ‘tarif edilmez bir zarar’ vermekle suçladı.

- AŞIRICI KAFALAR İŞ BAŞINDA

Hamas’ın 7 Ekim Gazze baskını sonrasında Gazze Şeridi’ne yönelik askeri müdahalesinde özellikle Batı’dan açık çek alan İsrail hükümeti dur durak bilmiyor. Yahudilerin ibadet etmesi yasak olan Kudus’teki Mescid-i Aksa’ya sık sık baskın düzenleyen aşırıcı Ben Gvir, buraya sinagog inşa etmekten bahsediyor. Ertesi gün İsrail Dışişleri Bakanı Israel Katz, gerekirse Batı Şeria’da Gazze’de olduğu gibi Filistinlilerin topluca zorla yerlerinden edilmesi gerektiğini söylüyor.

- BATI ŞERİA’DAKİ GRUPLAŞMALAR

Hamas’ı bitirme bahanesiyle Gazze Şeridi’nde birçok okul, hastane, camiyle elektrik ve su şebekelerini kullanılmaz hale getiren İsrail aslında burayı yaşanmaz hale getirdi. Sırada ise anlaşılan Batı Şeria var. Batı Şeria’yı yıllardır işgal altında tutan, kuş uçurtmayan İsrail, İran’ın Ürdün üzerinden burada terör hücreleri kurduğunu iddia ediyor. Ürdün’ün katı bir sınır politikası uyguladığı belirtilirken İran iddiası ne kadar doğru bilinmiyor. Öte yandan İsrail’in baskıcı politikalarına karşı bölgede Hamas ve İslami Cihad’ın yanı sıra yeni silahlı yapılanmalardan da bahsediliyor.

- HAREKÂT NE ANLAMA GELİYOR

Uluslararası toplumun İran’ın olası misillemesine karşı kol kanat altına aldığı İsrail, belli ki savaşı uzatma derdinde. Bunu yaparken de Filistin topraklarını biraz daha parçalayıp biraz daha yaşanmaz hale getirerek olası bağımsızlık hayallerine de yaylım ateşi açıyor. Bunu da uluslararası aktörlerin lafta kalan kınama ve tepkilerinden cesaret bularak yapıyor.