Avrupa’da tansiyonu yükselten pazarlık

ABD Kongresi’nin Ukrayna’ya bir süreliğine silah teminine ara vermesini de fırsat bilen Rusya, hem Ukrayna cephesinde, hem de Ukrayna içlerindeki altyapı hedeflerine yönelik saldırıyı arttırdı. Ukrayna da Rus altyapısına yönelik saldırılarını sürdürürken şimdi hararetli bir tartışma da var.

BU KONUDA KİM NE DİYOR

UKRAYNA’ya Batı’nın temin ettiği uzun menzilli silahlarla Rusya topraklarına karşı saldırı düzenleme yetkisi verilsin mi? Tartışma NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’in Economist dergisine verdiği röportajda müttefiklerin Ukrayna’ya sağladığı silahların Rusya’daki askeri hedeflere karşı kullanılmasına izin verilmesi gerektiğini söylemesiyle yeniden alevlendi.

Salı günü Berlin’de Almanya Başbakanı Olaf Scholz ile görüşen Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da NATO Genel Sekreteri’ni teyit eden açıklamalar yaptı. Ancak “Ukrayna’nın Rusya’daki diğer sivil hedefleri vurmasına izin vermemeliyiz” diye de ekledi. Rusya’ya karşı Batılı silahların kullanılmasına şimdiye kadar pek olumlu yaklaşmayan Scholz ise uluslararası hukuk çerçevesinde savunma amaçlı saldırgana kendi topraklarında da karşılık verilebileceğini söyledi.

Almanya şimdiye kadar Ukrayna’ya uzun menzilli saldırı düzenleyebilecek silah vermiş değil, çünkü Rusya’yı Alman füzeleriyle vurmanın savaşı Avrupa’ya daha da yakınlaştıracağı endişesi söz konusu. Scholz, uzun menzilli Taurus füzelerinden Ukrayna’ya vermediği için de eleştiri altında.

PUTİN TEHDİT Mİ ETTİ

ALMAN Bild gazetesi de dün Almanya’nın niye Taurus füzesi vermediğini sorgulayan bir makale yayınladı. Hükümete ne zaman Taurus’lar sorulsa ‘Devlet sırrı’ yanıtı alındığını belirten Bild, Rusya lideri için “Putin, Scholz’u nükleer saldırıyla mı tehdit etti” diye soruyordu.

Aslında savaşın en başından bu yana Rusya’nın nükleer güç olması taraflar üzerinde bir caydırıcılık yaratmıyor değil.

Daha geçtiğimiz haftalarda Moskova yine nükleer kartı açarak taktik nükleer silah kullanımına yönelik tatbikat yaptığını açıklamıştı. İki gün önce ise Vladimir Putin, Batılı silahların Rusya topraklarına karşı kullanılması halinde bunun ‘ciddi neticeleri’ olacağı konusunda uyardı.

Hatta dün Kremlin’e yakın Rus Dış ve Savunma Politikası düşünce kuruluşundan Dmitry Suslov, Avrupa’yı korkutmak için bir nükleer silah testi yapılmasını bile önerdi.

NATO’NUN DA KONUSU

RUSYA’ya karşı Batılı silahların kullanılması dün Prag’da başlayan NATO’nun gayri resmi dışişleri bakanları toplantısının da gündemindeydi.

Avrupalı ülkeler son dönemde Ukrayna’ya yeni silah ve ekipman taahhütleri açıklayarak savaşta ellerini yükselttiler. Prag’da Çin’e Rusya’ya verdiği siyasi ve silah desteğini çekme çağrıları da yapıldı.

Ukrayna’daki taraflar ve destekçileri de bunu varoluşsal bir savaş olarak görüyor ve şu anki göstergeler de uzun yıllar sürecek bir mücadeleye hazırlanıldığına işaret ediyor. Batılı ülkelerin temkinli tavrından taviz vermeye hazırlanmasıyla birlikte dünyanın daha önce test edilmemiş riskli sulara girdiğini söylemek mümkün.

AYÇİÇEKLERİ VE TANKLAR

ÜSTTEKİ fotoğraf önceki gün İsrail’in güneyinden geldi. Ajanslar geçmiş. Arkada harabeye dönmüş Gazze’nin silüeti, önde İsrail tarafında ekilmiş ayçiçek tarlaları. Bir yanda ölümün yıkıntıları, öte yanda yarının umutları. İki arada belli ki Gazze Şeridi’nden operasyondan dönen İsrail tankları. Ve havaya kaldırdıkları toz duman olduğu gibi ayçiçek tarlalarına çöküyor. Aslında savaşın kısa bir özeti bu. Savaş sürdükçe, Gazze yerle bir oldukça ayçiçek tarlaları da yarına dair umutlar da kalkan toz bulutlarının altında gömülüp gidiyor.