Kız gibi yaptım naaptıysam!

P&G ekibi bana Always markasının (Türkiye’deki Orkid) başlattığı ‘kız gibi’ kampanyasının ilham verici videosunu izlettirene kadar, ben de değildim.
Bu kısa filmden o kadar etkilendim ki, hem kampanya için şarkı yazdım hem de Tedx İstanbul’da konuyla ilgili çıktım konuştum. Aşağıda neler konuştuğumu hatırladığım kadarıyla aktarıyorum:

Size daha önce kimseye anlatmadığım çok özel bir anımı anlatarak başlayacağım. Bir keresinde tek başıma aile dizimi diye bir seansa katıldım. Svagito diye bu konuda uzman biri yapıyordu bu seansı.
Bana anneannemle babaannemi sordu. Üzülerek ikisini de tanımadığımı söyledim. Anneannem ben doğmadan, babaannem de ben doğduktan kısa bir süre sonra vefat etmişti. Hiç tanımadığım bu iki kadını bana sorması çok tuhaftı. Onlara tutunarak nereye gidebilirdik ki!
Bildiklerini anlat dedi. Babaannem şairdi dedim. Anneannem de felsefe öğretmeniydi, kadınlar için mücadeleler verdi. Ona benzermişim ben. Zaten göbek adım da onun ismiyle aynı; Ferhan dedim.
Sonra bana dedi ki, onların şu anda bu odada olduklarını hayal et. Ettim. Şu an ne yapıyorsan, o iki kadından sana miras. Sen onların meşalesini taşıyorsun ve seninle gurur duyuyorlar! Bu gittiğin yolda elinde tuttuğun bayrak sana onlardan emanet! Onlara teşekkür edebilirsin dedi.
Ben de ömrümde ilk defa, Beyoğlu’nda bir binanın 3. katında, diz çöküp, bu iki büyük kadına gözyaşları içinde teşekkür ettim. Sanki geçmişten gelen çağıl çağıl bir kadınlık nehrinde aktığımı hissettim.
Bunu niye anlattım biliyor musunuz, çünkü kadın gibi olmaktan ve hayatı kadınlardan teslim almaktan gurur duyuyorum. Bu salonda oturan herkes hayatı kadınlardan teslim aldı. Bir kadından emanet aldı.

Peki o zaman bir şeyi ‘kız gibi’ yapmak ne zaman onu dandik yapmak demek oldu? Bilen var mı? Annelerinizin beceriksiz olduğunu söyleyebilir misiniz?
Bir keresinde çok güzel bir cümle duymuştum: “Kelimeler büyüdür!” diye. Mesleğinde kelimeleri sık sık kullanan biri olarak söyleyebilirim ki bu doğru. Kullandığınız kelimeler karşı tarafa büyü yapar.
Eğer ‘kız gibi’ kelimesini yalapşaplık, ‘adam gibi’ kelimesini de doğru düzgünlük olarak kullanırsak, sıfatlarda cinsiyet ayrımı yapmış oluruz.
Ne yazık ki, bu araştırmayı ve videoyu görene dek ben de dilimdeki bu kelimeye dikkat etmemiştim. 16-24 yaş arası kızların yüzde 89’unu yaralıyor bu kelime! Küçümsüyor, güçsüzleştiriyor.
Bu videoda 5-13 yaşındayken pozitif algılanan, güç veren, vitamin veren “Kendin gibi, aslan gibi yap” demek olan bu kelimenin, ergenlik döneminde 13 sonrası negatife döndüğünü, insanı özgüveninden ve potansiyelinden soyan bir sıfat haline geldiğini görüyoruz.

Hımmm peki ben size bu kelimeyi ilk ve son duyuşlarımı anlatayım.
İlk defa, potaya basket atarken duymuştum. Birisi bana bu kelimeyi söyleyip benim basketle olan potansiyel aşkımı bozmuştu! “Karpuz gibi, ‘kız gibi’ atıyorsun” demişti. O zaman ben de bir kız olduğumdan ismimin böyle kullanılması bana şunu çağrıştırmış olmalı: Cinsiyetim dandikliği simgeliyor. Bir şeyi iyi yapmamayı sembolize ediyorum.
Potaya kız gibi basket attığım aynı yıl ‘kız gibi’ ilk bestemi yapmıştım. O seneki ruh halimi çok iyi yansıtan bir şarkı: i see the cloudddssss raiiin is coomiiinnnng.
Son duyuşum ise bir futbol maçında oldu. Bir taraftar arkamdan sahaya haykırdı: Kız gibi oynamayın be!

11 yıl önce Orkid’le yine kız gibi “Çocuk da yaparım kariyer de” şarkısıyla yola çıktık. Öyle bir özgüven aşısı oldu ki, ben bile bu lafın altında kalıp, gecikiyorum korkusuyla çocuk yaptım.
Havaalanlarında koşarak arkamdan gelip “Sizi dinleyip 4 çocuk yaptım ama kariyerim aksamaya başladı” diyenler oldu e ama sen de :)
Sonra Akhisar Kız Meslek Lisesi’nin açılışını da unutamıyorum. Yeni okula başlayan yüzlerce kıza mikrofondan “Sadece çocuk da yapın kariyer de” dediğimde sanki Elvis’mişim gibi kıyamet koptu! Bu özgüveni onlara o yaşta verebilmenin hissiyle gözlerim doldu.

Bu dünyada ve bu ülkede kız çocuklarının özgüvene ihtiyacı var. Böyle bir sıfatı hak etmeyecek kadar harikuladeler. Sana ait biricik hikâyeni ancak özgüvenle yazabilirsin. Hayat, özgüven duyduğun anlarda geometrik çarpılarak artar. Biz kızlar da bu özgüveni, bir şeyleri ‘kız gibi’ başarıyor olmayı hak ediyoruz.

İşte bu yüzden ‘kız gibi’ kampanyasını destekliyorum ve artık bu kelimeyi ‘adam gibi’ kelimesi gibi kullanmayı öneriyorum. Kız gibi yapmak, artık bir şeyin en iyisini yapmak demek olsun.

Biliyorsunuz, bir şeyi yaymanın en kolay yolu onu müziklendirmektir. Biz de 11 yıl sonra, bu defa özgüven aşısı olarak “kız gibi”yi müziklendirdik, çok yakında paylaşıyor olacağız.
Siz de destekleyin. Kız gibi başardığınız şeyleri kızgibi hashtag’iyle fotoğraf video ya da yazı olarak paylaşın. Bu kelimenin yeni pozitif anlamını bizimle çoğaltın.

Dilerim ne yaparsanız kız gibi yapın. Çünkü ben de:

Kız gibi yaptım n’aptıysam ben
Kız gibi yaptım n’aptıysam.