Hangimiz sütten çıkmış ak kaşığız?

Son elçinin kişiliğini tanımlamada Kuran’ın vurguladığı "ahlak" çoğumuzun dikkatini çekmez. Kuran-ı Kerim, Hz. Peygamber’i tanıtırken, "Şüphesiz sen büyük bir ahlak üzerinesin" der. Hz. Peygamber de kendi misyonunu tanımlarken, "Güzel ahlakı tanımlamak için gönderildim" der.

O halde içinde mükemmel bir ahlakı barındırmayan namaz, oruç, zekát veya diğer bir ibadetle kişi belki, görüntüsüyle farzı -görevi- yerine getirmiş olur ama amacına ulaşamaz.

* * *

Hz. Ömer, huzurunda biri hakkında iyi şahadette bulunulunca şahitlikte bulunanı susturur ve sorar: "Onunla ticaretin oldu mu, onunla yolculuk ettin mi?" Adam "Hayır" der. Bunun üzerine Hz. Ömer, "Sus ve şahadette bulunma. Çünkü sen onu yeterince tanımıyorsun" karşılığını verir.

Hz. Ömer’in, adamın ibadetini değil de ahlakını sorgulaması çok önemli. Çünkü kişinin ibadeti kendisini bağlar veya kendisine fayda sağlar. Ama "ahlak, huy, karakter" ise topluma yansır. Bunun eksikliği toplumun dengesini yaralar.

En muhteşem ahlaka sahip olan Peygamberimizin öğütlediği "ahlaki" ölçüleri saymaya devam edelim öyleyse:

1- Mümin, kötülük edene iyilik eder. İntikam mümine yakışmaz:

Sahabeden biri sordu: "Ey Allah’ın Resulü, falanca kişi bana iyi davranmaz, misafirliğe gittiğimde ağırlamaz. Ben de ona aynısını yapayım mı?" Hz. Peygamber cevap verir: "Hayır, sen ona iyi davran. Misafir et ve onu ağırla. Kötülüğe kötülükle karşılık erdem değildir. Çünkü kötülük, azgın nefsin ve şeytanın kişiye hazırladığı bir tuzaktır. Bu tuzağa düşenin yaptığını yapmak aynı tuzağa düşmek demektir."

Hz. Peygamber şöyle buyururdu: "Bize kötülük yapana kötülük yaparız diyenler gibi olmayın. Kötülük yapana, haksızlık yapmamaya gayret ediniz." Çevremize baktığımızda İslam’ın öngördüğü bu ahlaktan uzak olduğumuzu gözlemliyorum.

2- Mümin acele etmez. Ölçülü hareket eder:

Bir büyük zatın ifadeleri ne kadar da manidardır. Güzel hal ve ölçüyle hareket etmek, Peygamber’in ahlakının yirmi dört parçasından bir parçadır. İslam’ın öngördüğü budur. Kuran-ı Kerim’in emrettiği de budur.

Hz. Peygamber, sevdiği dostu Eşecc’e (RA) dedikleri çok düşündürücüdür: "Eşecc, sende Allah’ın sevdiği iki özellik vardır; yumuşak huyluluk ve düşünerek hareket etmek." (İbn Mace, Zühd, 72)

3- Mümin güler yüzlü olur:

İslam güler yüzlülüğü sadaka sayan bir Peygamber’in tebliğiyle yeryüzüne yayıldı. Hz. Peygamber, fakir olduğu için sadaka veremeyen bir sahabiye, güler yüzlü olmasını emreder ve ekler: "Herhangi bir kardeşini güler yüzlü karşılaman sadakadır."

Genellikle "ciddi duruş" sergilemek adına somurtkan durmak hoşumuza gider. Gülümsemeyi zayıflık sayarız. Televizyon dünyasında gençlerimizin idolü haline gelen tiplere baktığımızda kaşlar çatılmış, eller tetikte, birbirlerine karakter atan, öldürdüğü adam sayısı kalabalık olan, argo konuşmayı marifet sayan, sürekli karşısındaki rakibini yok etme egzersizleri geliştiren ruh hastası tiplerin ön planda olduğunu görürüz.

Böylesi karakterlerin ön planda olduğu ve beğenildiği bir dünyaya "tebessüm sadakadır" kültürünü doyasıya ne kadar anlatabiliriz bilemiyorum. İşin üzücü ve ürkütücü tarafı, bu tipin yaygın olmasıdır. Kısa tıraşlı, göğüs düğmeleri açılmış, takım elbiseli kahramanlar çoğaldıkça olgun bir nesil elde edebilme becerimiz azalacaktır.

* * *

Daha dün gazetelere yansımış olan bir haber, ürküntümüzün boş olmadığını gösteriyor. Bir eve giren beş adam; evin erkeğini bağlıyor ve karısını ormana kaçırıp kirletiyor. Ve bu, koca bir kentin göbeğinde oluyor. Bu belki de medyaya yansıyan rezaletlerden sadece biri.

İslam’ın kalıbından özüne dönmek zorundayız. İslami hüviyetimize İslam ahlakını yansıtmadıkça imanımızın ve ibadetimizin fayda sağlamayacağını bolca anlatmalıyız. Belki de yazarak anlatmalıyız. Siyasetçimiz, gazetecimiz, bürokratımız, ilahiyatçımız, sanatçımız ama hepimiz. Çünkü hiç birimiz sütten çıkmış ak kaşık değiliz.

SORALIM ÖĞRENELİM

Kadınların kabir ziyareti sakıncalı mı?

Günnur SARAC/AMASYA

Kadınların kabir ziyareti sakıncalı değildir. Hz. Peygamber ilk zamanlarda kadınların kabir ziyaretini yasaklamıştır. Bunun sebebi şudur: Kadınlar mezarlıkta elbiselerini parçalar ve vücutlarını tırnaklarıyla tırmalarlardı. Peygamberimiz bir müddet bu ziyareti yasakladı. Bu arada ziyaretin usulünü öğretti. Bu konuda toplum bilgilenince ziyarete müsaade etti.

Guslü (boy abdestini) geciktirmek çok mu günah?

Rıza BULUT/SAMSUN

Kişinin cünüplük halini en kısa zaman içinde yıkanarak gidermesi gerekir. Böyle bir insanın, guslü bir namaz vaktinden daha fazla süre ertelemesi günahtır. Gerekçesi de namazı kaçırma endişesidir. Ayrıca cünüplüyken yemek yemekte bir sakınca yoktur.

Babam hayattayken dairesini bana vermek istiyor. Diğer kardeşlerim zengin, ben ise fakirim. Kabul etmiyorum, durum ne olur.

Şeref TAHTI/İZMİR

Bir babanın çocuklarından mal kaçırma niyeti olmaksızın herhangi bir çocuğuna hayatta iken mal vermesi mümkündür. Ancak hayatta değil de sonradan verilmek üzere vasiyet edecekse diğer várislerin iznini alması gerekir.

Karı-kocanın birbirlerinin vücutlarına bakmalarında bir sakınca var mı? Beraber banyo yapabilirler mi?

Neziha KALEM/İSTANBUL

Eşler arasında avret konusunda bir sınırlama yoktur. Birbirlerine bakmalarında bir sakınca olmaz. Bu nedenle de beraberce gusül almalarında da bir günah yoktur.