Kokuşmuş sosyal medya düzeni Amerikalıları da rahatsız ediyor

ABD’nin uluslararası operasyon çeken sosyal medya şirketlerinin faaliyetleri hakkında da şu örnekleri vermiştim:

Venezuela’da muhalif siyasetçiyi destekleyip seçilmiş Maduro hükümetini devirmek için örtülü darbe planlayan ABD, Başkan Trump’ın Venezuela muhalefet liderini ‘geçici devlet başkanı’ olarak tanıdığını duyurmasının ardından Facebook ve Instagram, Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro’nun kişisel hesabındaki onay ibaresini kaldırmıştı.

Twitter ve Instagram gibi sosyal medya hesaplarından sonra Twitter da İran dini lideri Ayetullah Hamaney’in de resmi hesapları kapatılmıştı.

Karabağ’ın Ermenistan işgalinden kurtuluşu sırasında Twitter, Azerbaycan Dışişleri Bakanı Ceyhun Bayramov’un hesabını kapattı. Hesap üzerinde “Hesap kapatılmıştır. Twitter, kurallara uymayan hesapları kapatır” ibaresi vardı ama gerçek sebebin ne olduğunu kimse öğrenemedi.

Ermenistan Başbakanı Paşinyan’ın yaydığı yalanlara ses çıkarmayan Twitter, Bayramov’un hesabını sabah saatlerine doğru yeniden aktifleştirdi. İşgal altındaki topraklarını kurtarmak için savaşan Azerbaycan’ın Dışişleri Bakanı’nın hesabının kapatılmasından ulusal güvenliğini düşünen tüm ülkeler gereken sonucu çıkarmalı.

Twitter Bayramov’un hesabını neden kapattı, neden açtı, belli değil. Aslında nedeni önemli de değil. Önemli olan ifade özgürlüğü diye ortaya çıkanların kurdukları sosyal medya düzenini “sosyal operasyon medya düzenine” çevirmiş olması.

ABD BAŞKANINA BİLE SANSÜR

Sonrasında çok ilginç bir gelişme yaşandı, 6 Ocak 2021’deki Kongre baskını sonrasında, Facebook Gözetim Kurulu, 7 Ocak 2021’den itibaren ABD eski Başkanı Donald Trump’ın Facebook ve Instagram hesaplarını iki yıllığına askıya aldı. Trump’ın daha fazla ihlal yapması halinde, hesapların kalıcı olarak kaldırılacağı ilan edildi.

Sosyal medyanın nasıl bir bilgi, yalan haber, algı operasyonu, hakaret ve iftira çöplüğüne dönüştüğünü artık bu kuruluşlarda görev yapanlar da söylüyor.

Facebook’un eski çalışanı veri bilimi uzmanı Frances Haugen, Amerikan medyasına ve ABD Senatosu’na yaptığı açıklamalarda; Facebook ve Instagram gibi yapıların, insanlar, ülkeler ve demokrasiler için tehlikeli olduğunu söylüyor. Demokrasiler, hatta ABD yönetimini bile “açık tehdit” olduğu konusunda uyarıyor.

Birçok konuda anlaşamayan Demokrat ve Cumhuriyetçi Senatörler bir sosyal medya yasası çıkarma konusunda fikir birliğine varıyorlar.

Amerikalı senatörleri de kaygılandıran şey, Facebook’un eski çalışanı veri bilimi uzmanı Frances Haugen’in sözleri.

FACEBOOK ACİL TEHDİT

Facebook’u ABD’nin karşı karşıya olduğu “en acil tehditlerden biri” olarak niteleyen Haugen, sosyal medya devinin algoritmalarını ve faaliyetlerini gizli tuttuğunu şu sözlerle açıkladı:
“Meselenin özü, Facebook’un yıkıcı seçimlerini Facebook’tan başka kimsenin anlayamaması çünkü sadece Facebook inceleme yapabiliyor.”

Haugen, Facebook ürünlerinin çocuklara zarar verdiğini, sosyal bölünmeyi körüklediğini ve Amerika’nın demokrasisini zedelediğini anlatıyor.

Facebook yöneticilerinin şirketin kârlılığını her zaman güvenliğin üzerinde tuttuğunu şöyle anlatıyor: “Şirketin lider kadrosu Facebook ve Instagram’ı daha güvenli hale getirmenin yollarını biliyor ama gereken değişiklikleri yapmıyor çünkü kullanıcılar yerine ettikleri dev kârları tercih etmek zorundalar.”

GENÇLER İÇİN TOKSİK BİR MECRA

EN ilginci, sosyal medyayı istediği gibi manipüle eden Facebook’un hiç kimseye hesap vermediğini ve kimsenin firmanın CEO’su Mark Zuckerberg’i sorumlu tutmadığını söylüyor.

“Facebook tekrar tekrar algoritmalarını para kazanmak gibi kendi çıkarları için en uygun hale getirmeyi seçti” diyen Haugen, şirketin nefret, şiddet ve yanlış bilgiyle çevrimiçi mücadelede ilerleme kaydettiği iddialarının ise yalan olduğunu anlatıyor.

Yapılan bir araştırmaya göre, Facebook’un nefretin yüzde 3 ila 5’i, şiddet ve tahriğin ise yalnızca yüzde 1’inin onda 6’sı gibi düşük bir kısmına işlem uygulayabildiğini, ocak ayında gerçekleşen Kongre Binası ayaklanmasının büyümesine yardım ettiğini de söyledi.

Fotoğraf ve video temelli sosyal ağ platformu Instagram’ın da sahibi olan Facebook, Instagram’ın gençler için “toksik” bir yer olduğu sonucuna ulaşan şirket içi bir araştırma yaptı. Fakat araştırma bulgularını yayımlamadı.

DÜNYADA ETNİK ŞİDDETİ ARTTIRIYOR

Facebook çalışanı Haugen, demokrasiler için büyük tehlike olan Amerikalı sosyal medya platformları hakkındaki düşüncesini CBS kanalına verdiği şu cümle ile özetliyor: “Facebook’un bugün var olan hali toplumlarımızı paramparça ediyor ve dünyanın dört bir yanında etnik şiddete yol açıyor.”

ABD Kongresi’nde birçok konuda karşı karşıya gelen Demokrat ve Cumhuriyetçi senatörler, Facebook’a karşı giderek artan öfke ve rahatsızlığa karşı, sosyal medya konusunda düzenleme getirilmesi için yasa çıkarılması gerektiğini söylüyorlar.

Türkiye’de ise herkesin birbirine sahte hesaplar üzerinden hakaret ve iftira attığı, toplumsal kutuplaşmayı arttıran sosyal medya konusunda yasal düzenlemeye kimileri karşı çıkıyor.

Sosyal medyayı operasyonel olarak kullanan Amerika bile yasal düzenleme hazırlığı içindeyken, Türkiye’nin olan bitene seyirci kalmasına, terör örgütlerinin toplum üzerine operasyon çekmesine izin verilmemeli.