Ufukta bir Oliver North görünüyor

Türkiye ABD’den bir yandan Fethullah Gülen’i, diğer yandan PYD ile işbirliğini kesmesini isterken…

ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden bütün bunları yüz yüze konuşmak için buradayken…

Ne ilgisi var Oliver North’un, kim bu Oliver Noth mu diyorsunuz?

Anlatayım.

Yıl 1985. ABD istihbarat örgütü CIA, burnunun dibinde, Nikaragua’da iktidarı ele geçiren Sandinistaları devirmek için harekete geçer.

Bu amaçla köylülerden oluşan bir ordu, bir “kontra” ordu kurmaktı ama bunun için çok para lazımdı.

Bu işin fikir babası CIA’nin o dönemki Latin Amerika şefi Duanne Clarridge idi. Sağ kanat siyasetçilerden da aldıkları destekle şöyle bir yol buldular: Amerikan ambargosu altındaki İran’a gizlice silah satacaklar, o parayla da Nikaragua’daki “kontra”lara para aktaracaklardı.

İş patladı. Ona İran-Kontra skandalı dendi. Reagan yönetimi için büyük bir utanç kaynağına dönüştü. Soruşturma komisyonları filan kuruldu ve sonra ne oldu biliyor musunuz?

Bütün şefler (daha sonra Başkan tarafından affedilecek) küçük cezalarla işten sıyrılırken, operasyonun irtibat görevlilerinden olan Oliver North suçlu ilan edildi. Sanki bu uluslararası silah kaçakçılığı ve karşı-devrim örgütlenmesini tek başına bu deniz piyade yarbay yapmıştı.

Her devlette, her siyasi skandala bir günah keçisi bulunur; İran-Kontra’nınki Oliver North oldu.

Gelelim bugüne.

ABD’nin Türkiye ile tek konusu ne PYD, ne 15 Temmuz kanlı darbe girişiminin arkasında olduğu iddiasıyla Türkiye’nin geri istediği Fethullah Gülen.

ABD’nin kriz sayıp uğraştığı yirmi civarındaki konudan 15 kadarı Türkiye’ye az ya da çok ilgili.

Ama şu anda bu iki konu ilişkileri zehirliyor.

Türkiye’nin PKK’nın Suriye kolu PYD’yi ABD ile arasından çıkarmak için önce IŞİD’i çıkarması lazım. Çünkü ABD’nin bal gibi bildiği PYD-PKK ilişkisini görmezden gelip işbirliğini sürdürmesinin gerekçesi IŞİD’le mücadele.

Ankara bunu anladı, geç de olsa anladı. Cerablus’un PYD almadan Özgür Suriye Ordusu’nun alması için seferber olmasının nedeni bu.

Hem de ordu 15 Temmuz’da ağır hasar almışken…

Hem de operasyona başlandığı gün Genelkurmay heyetinin darbecilerce uğradığı kötü muamelenin görüntüleri medyaya sızdırılmışken…

Üstelik hükümet darbe girişiminin arkasında olduğuna inandığı Gülen ile Kürt meselesinin yine şiddet sarmalına girmesi arasında da bağ olduğuna inanıyor. PKK ile diyalogun ikinci defa kesilmesinde de devlet içine sızmış Gülencilerin parmağı olmasından kuşkulanıyor. Düşünsenize, darbe girişimi nedeniyle tutuklanan komutanların ciddi bir bölümü bütün Suriye, Irak, İran sınırının korunmasından, PKK ve IŞİD ile mücadeleden sorumlu İkinci Ordu alanından. ABD öncülüğündeki IŞİD’e karşı koalisyonun kullandığı İncirlik ve Diyarbakır üsleri de burada ve bunlar darbe girişiminde önemli rol oynadı.

Üstelik sınırın Türkiye tarafında Türkiye ile işbirliği yapan ABD güçleri Avrupa Kuvvetlerine (EUCOM), Suriye ve Irak tarafında PYD/PKK ile işbirliği yapanlar Merkezi Kuvvetlere (CENTCOM) bağlı. Her ikisinin de görev tanımları farklı. Her ikisi de ayrı ayrı Savunma Bakanı Ashton Carter’a bağlı. Üstlerinde ise doğrudan Başkan Obama var.

Obama’nın yardımcısı Biden işte bütün bu konuları konuşmak üzere geliyor.

Onun çantasında Suriye, Irak ve IŞİD var.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve Başbakan Binali Yıldırım, o istemese de Gülen’in iadesi konusunu açacaklar.

Biden muhtemelen yine sınır dışı konusunun siyasi değil hukuki olduğunu söyleyip “Kanıt var mı?” filan diyecek.

Erdoğan ve Yıldırım ise “Anlaşmamız gereği kanıta ikna olana kadar da geçici olarak tutuklamak zorundasın. Bu siyasi karar” filan diyecekler.

Aslında konu hem siyasi, hem hukuki…

Şu anda ABD’de Obama’nın gidici olmasından yararlanan derin devlet grupları bilek güreşi yapıyor.

Ama gerek PYD meselesi, gerek Gülen meselesi ABD’nin bir sonraki yönetimine baş ağrısı olmadan çözülmezse, ciddi bir utanç kaynağına dönüşebilir.

Çünkü dediğimiz gibi iki ülke arasında sadece bu konular yok, çok daha fazlası var.

O nedenle belki hemen değil ama üç vakte kadar bütün bu işlerin üstüne yıkılacağı yeni bir Oliver North’un bulunup bir soruşturma komisyonunun önüne atılması ve diğer herkesin elini yıkayıp bu işten sıyırması kimseyi şaşırtmamalı.