Akar-Dunford görüşmesinde Amerikan sözü: Rakka YPG’ye bırakılmayacak

Türkiye ve ABD’nin Rakka’nın IŞİD’den alınması ve yönetilmesinin PKK’nın Suriye uzantısı YPG’ye bırakılmaması konusunda anlaştığı ve anlaşmanın sadece Rakka’ya sınırlı olmadığı ortaya çıktı.

Hem Türk, hem Amerikan kaynaklarından edinilen bilgilere göre, IŞİD’e karşı mücadelede “uzun vadeli” işbirliğini öngören görüş birliğine Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hulusi Akar ile ABD Genelkurmay Başkanı Orgeneral Joseph Dunford arasında 6 Kasım’da Ankara’da yapılan 4,5 saatlik toplantıda varıldı.

Toplantı ardından Genelkurmay kaynakları ve dün da Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş’un söylediği üzere ABD güçlerinin Münbiç’ten sonra Rakka operasyonunda da YPG’nin ana gövdesini oluşturduğu Suriye Demokratik Güçlerinin kullanılması (SDG) ve silah verilmesi konusundaki ihtilaf devam ediyor.

Bununla birlikte ismini vermek istemeyen üst düzey bir yöneticinin verdiği bilgiye göre Türk tarafında “Gayet olumlu sonuç” dedirten birkaç gelişme sağlandı. Bunların başında Türkiye ile ABD arasında gerginlik konusu olan Rakka geliyor.

RAKKA YPG’DE OLMAYACAK

Türk yetkilinin ifadesine göre, Dunford, Akar’a YPG’nin Rakka operasyonun yalnızca kuşatma aşamasında asli muhabere ortağı olarak gördükleri ve sonraki aşamayı Türkiye ile birlikte planlayacakları ve YPG’nin Rakka’ya ne kendi başına gireceği, ne de kontrolün ona bırakılacağı konusunda teminat verdi.

Toplantı sırasında SDF/YPG Rakka operasyonunun başladığını ilan etti. Bunu ABD Savunma Bakanı Ashton Carter’ın SDF açıklamasını memnuniyetle karşıladığını ve “Fırat Gazabı” harekatının “kuşatma ve nihayet özgürleştirme” ile sonuçlanacağını umduğunu söylediği açıklaması izledi.

Ancak toplantının bitiminden bir saat kadar sonra Amerikan tarafı yeniden Türk yetkilileri arayarak, Bakanın konuşmasının Ankara toplantısıyla iyi koordine edilmemiş olduğunu ve Dunford’un bu durumu Türkiye’den Suudi Arabistan’a geçerken uçakta gazetecilere anlatacağını ilettiler.

Nitekim Dunford’un sözleri dün Savunma Bakanlığı Pentagon’un resmi sitesinde manşetten verildi. Dunford burada şunları söyledi:

- “Koalisyon ve Türkiye Rakka’nın alınması, tutulması ve yönetilmesi üzerine (ABD önderliğindeki) Koalisyon ve Türkiye uzun vadeli bir ğlan üzerinde birlikte çalışacak.

- “SDF Rakka’nın güneyine, düşmanın (IŞİD) şehirle bağlantılarını kesmek için ilerlemektedir. Bu yalıtma operasyonunun aylarca sürebileceğini önceden duyurmuştuk.

- “Öteden beri Rakka’nın elde tutulup yönetilmesi için SDF’nin çözüm olmadığını biliyorduk. Şimdi (Rakka) operasyon(u) için doğru formülü bulmaya çalışıyoruz.

- “(Bu operasyon) ağırlıkla Arap ve Sünni Arap güçleri gerektiriyor. Ve böyle güçler de mevcut. Bunlar arasında ılımlı Suriye muhalif güçleri, saf değiştirmiş Suriye kuvvetleri ve Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) güçleri var ve bunlardan bazıları Raqqa bölgesine ulaşmaya başladılar.

SIRADA EL BAB VAR

Dunford’un sözleri yeterince açık. Türkiye’nin ısrarlı uyarıları sonucu ABD Rakka harekatı planlarında değişikliğe ve Türkiye ile ortak planlamaya gidiyor gibi görünüyor. Bunda Genelkurmay Başkanı Akar’ın geçen hafta Rusya’ya yaptığı seyahat ve Ankara’nın eğer Rakka operasyonu yalnızca YPG ile yürütülürse Tel Abyad başta olmak üzere Suriye sınırında halen YPG elinde olan bazı şehirlere yönelik ÖSO harekatını destekleyeceği işareti vermesi de olabilir. Neticede son bir haftadır hükümet Suriye ve Irak sınırına tank ve zırhlı araç yığınağı yapıyor.

Nitekim Aker-Dunford görüşmesinde, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ile ABD Başkanı Barack Obama arasında 27 Ekim’de yapılan telefon görüşmesinde de tartışılan El Bab harekâtı konusunda da anlaşmaya varıldığı bildiriliyor.

Üst düzey Türk yetkili şunları söyledi:

- “Suriye’nin 26 Ekim’de bizi uyarması (ve Rus yapımı hava savunma sistemini alarma geçirmesi)  ardından Fırat Kalkanı hava unsurlarınca desteklenemez hale gelmiş ve ilerleme yavaşlamıştı. Amerikalıların bu konuda Suriye rejimi ve Rusya ile ters düşme kaygısı vardı. Ancak açıklamalarımız sonunda Dunford, ortak planlamaya başlayacaklarını ve talebimiz  üzerine, bir hafta içinde bizim de desteklediğimiz ÖSO’nun El Bab harekatına hava desteği verecekleri vaadinde bulundu.”

Bu sonuca Orgeneral Akar’ın, Dunford’a 1 Kasım’da Moskova’da Rusya Genelkurmay Başkanı Valery Gerasimov ile yapılan görüşmeler konusunda bilgi aktarması ardından varılmış. Anlaşıldığı kadarıyla Türkiye Rusya’ya El Bab operasyonunun yalnızca kasaba ve çevresini IŞİD’ten temizlemekle sınırlı kalacağını, 25-30 kilometre ötedeki Halep’e sarkmayacağı konusunda teminat vermiş bulunuyor. Rusya da buna karşılık, bu sınırları aşmamak kaydıyla El Bab operasyonuna Koalisyonun hava desteği vermesine sıcak bakabileceğini ifade ettiği ortaya çıkıyor.

SİNCAR KANDİL’E DÖNERSE MÜDAHALE

Aker-Dunford görüşmesinde üzerinde mutabık kalınan bir diğer konunun da PKK’nın Irak’ın kuzeyindeki Sincar’ı “İkinci bir Kandil’e” çevirmeye kalkması durumunda Türkiye’nin müdahale hakkı üzerine olduğu, Hürriyet’e bilgi veren üst düzey yetkili tarafından ifade ediliyor.

Bir süre önce ağırlıkla Mezud Barzani başkanlığındaki Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (KBY) peşmergeleri tarafından IŞİD’den geri alınan ancak daha ilk günden PKK’nın baskısı altında olan Sincar üzerine ABD ile varılan mutabakat konusunda üst düzey yetkili şunları söyledi:

- “(‘İkinci Kandil olmasının ölçüsü nedir?’ sorusu üzerine) Şehrin yönetimine el koymaları ve burayı Irak ve Suriye arasında geçişi sağlayacakları bir lojistik üsse çevirmeye başlamaları bizim için yeterli neden sayılır. Aslında bu konuda Barzani de rahatsız ve bize bu gidişle müdahale edebileceğini söyledi.

- “Oysa böyle bir durumda biz kesinlikle müdahale edeceğimizi Amerikalılara ilettik. Dunford böyle bir durumun Türkiye’nin ulusal güvenliğini ilgilendirdiği görüşümüze katıldı ve müdahalenin Türkiye’nin hakkı olacağını söyledi.”

Türk yetkili, ABD’nin etkisiyle Irak Başbakanı Haydar Abadi’nin İran yanlısı Şii milis gücü Haşdi Şaabi’ye “Tel Afer’e girmeme” çağrısı yapılmış olmasını ve Dunford’un YPG güçlerini “1-2 hafta içinde” Münbiç’ten Fırat’ın Doğusuna çekecekleri taahhüdünü de olumlu karşıladıklarını söyledi.

Türk-Amerikan ilişkilerinin kamuoyuna yansıyan havaya karşın dip noktasında olmadığı anlaşılıyor. Türkiye-ABD ve Rusya arasındaki Suriye-Irak diplomasisinin şu sıra ağırlıkla askerler tarafından yürütülüyor olması da bir başka dikkat çekici gelişme.