Unutmak

Mümtaz SOYSAL

Yeni hükümeti bekleyen en büyük tehlike, yakın geçmişin unutulmasıdır.

Seçim diye tutturanların baskısıyla kendine kısa ömür biçen bir iktidar, önündeki birkaç aya bakmak yüzünden arkasına bakmayı ihmal edebilir. Oysa, uzak gelecek bakımından olduğu gibi yakın gelecek açısından da başarının ipuçları, iki hafta önce yaşanan iktidar değişikliğinin nedenlerinde saklıdır.

‘‘Refah-Doğruyol koalisyonu niçin çöktü?'' sorusu her gün sorulması gereken bir soru.

Unutulmaması gereken birinci nokta, çöken iktidarın en başta sekiz yıllık kesintisiz zorunlu eğitim konusunda gösterdiği kaytarıcılıktan gitmiş olduğudur. MGK bildirisindeki uyarı savsaklanmayıp ciddiye alınarak hemen eyleme geçilseydi, kamuoyunun ve askerin baskısı hükümeti sarsan boyutlara ulaşmazdı. Demek ki, bu konunun pilot uygulama gibi tereddütlere ve parasızlık gibi mazeretlere tahammülü yoktur.

Ama, zorunlu temel eğitimin laikliği tehdit eden başka tehlikeler dolayısıyla gündeme geldiğini de akıldan çıkarmamak gerek. Giyim kuşamdan tarikat ayinlerine kadar devrim karşıtı bir yığın belirti cumhuriyetin geleceği konusundaki tedirginliği artırmıştı. Bu bakımdan, örneğin tarikatlar konusunda yeni koalisyon partilerinden herhangi birinin göstereceği gevşeklik ya da hoşgörü, tarikatın iyisinden de kötüsünden de medet ummaması gereken bir cumhuriyette yeniden rahatsızlık yaratacaktır.

Unutulmayacak ikinci nokta, Refah Partisi'nin güçlenmesinde ekonomik ve sosyal etkenlerin büyük rol oynamış olmasıdır. O partiyi sadece dincilik propagandasıyla oy toplamış bir siyasal hareket olarak görüp ‘‘tehlike geçti'' diyerek ekonomik ve sosyal konulardaki eski umursamazlıklara dönmek hataların en büyüğü olur. Refah Partisi, yalnız şeriatçı propaganda yaparak değil, sosyal güvenlik, sağlık ve parasız eğitim alanlarında devletin bıraktığı boşlukları kendine özgü yöntemlerle doldurarak da yığınları peşinden sürüklemişti.

Sonradan, sakat özelleştirme politikalarıyla, temel yatırımlardan vazgeçmekle, eğitim ve sağlıkta paralı hizmet anlayışına sarılmakla daha önce vaat ettiklerinin tam tersini yapmış olması, Refah Partisi'nin bu özelliğini unutturmaya yeter mi?

Yeni hükümet ‘‘Refah Partisi halk yığınlarını aldattı'' diyerek, hükümet etmenin ekonomik ve sosyal boyutlarını ihmal edemez.

Akıldan çıkarılmaması gereken üçüncü nokta, çöken iktidarın yolsuzluk yargılamalarından kaçış amacıyla kurulmuş olduğudur.

Kurcalanması gereken noktaları kurcalamamak, sürdürülmesi gereken soruşturmaları sürdürmemek ve başlatılması gereken yargılamaları başlatmamak, yapılanların üstüne sünger çekmekten de öteye, bütün vebale katılmak ve suçluluğu paylaşmaktan başka bir anlam taşıyabilir mi?

Ne var ki, acıma duygusu ve affetme eğilimi engin bir toplumda okuma alışkanlığıyla tarih bilinci de düşük olunca, insanlar birbirlerine ‘‘Şimdi geçmişle oyalanmanın ve gelecek için başlangıç noktalarını yakın tarihte aramanın sırası değil'' demeye başlarlar.

Başlamışlardır bile.

Unutulmaması gereken son nokta, Türkiye'nin söyle diyenleri dinleye dinleye bu noktaya geldiğidir.