Onun işi patlatmak

Taş ocağı, yol, baraj, maden sahası, doğalgaz hattı, inşaat temellerinde ‘delme-patlatma’ yapar. Hep ilklere imza atan Mehmet Güler, dünyada sayılı, Türkiye’de ise patlayıcı maddeyle bina yıkımı ve su altında patlatma yapan tek isim konumuna gelir. Mehmet Güler, şimdi de bugüne kadar patlayıcıyla bina yıkımı yapılmayan Hindistan’a bilgi birikimini aktarmaya hazırlanıyor...

MEHMET Güler, ‘patlayıcı maddeyle yapı yıkımı’ gibi dünyanın en ilginç mesleklerden birini yapıyor. Ve bu hassas işi yaparken de yeniliğin ve ilklerin peşinde koşuyor. Patlatma konusunda uzman bir isim olan Egenitro’nun kurucusu Mehmet Güler, hem girişimcilik serüvenini, hem sektöründeki gelişmeleri, hem de gelecek planlarını anlattı. Babasının karayolu müteahhitliği yaptığını paylaşan Mehmet Güler, ortaokuldan itibaren kendisinin de işin içinde olduğunu ifade ederek, şöyle devam etti:

Ustaya kızdı kendisi yaptı 

“80’li yıllarda karayolunda kullanılan malzeme için taş ocaklarında delme-patlatma yaptırıyorduk. Sektörle de ilk tanışmam böyle oldu. O dönem bu işleri de elinde belgesi olan ama eğitimsiz bir kitle yapıyordu. Yine bir patlatma için kapılarını çaldığımızda bizden astronomik bir fiyat istediler. İtiraz etsek de o işi yaptırdık. Ama ustalara kızdığım için gidip patlatma için gerekli belgeye başvurdum ve aldım. O zaman Dokuz Eylül Üniversitesi’nde işletme okuyordum. Ateşleyici belgesini aldıktan sonra delme ve patlatma işlerini ben yapmaya başladım. Ve 1988’den itibaren de karayolu müteahhitliği bırakarak tamamen bu alana odaklandım.”

İki alanda tek isim oldu

Taş ocağı, yol, baraj, maden sahsı, doğalgaz hattı, inşaat temellerinde delme-patlatma alanında uzmanlaşan Mehmet Güler boş durmaz. Kendini sürekli geliştiren ve daha iyiye ulaşmak adına koşturan Mehmet Güler, “Belçika, Amerika ve İtalya’da eğitimlere, sempozyumlara katıldım. Suudi Arabistan ve İtalya’daki patlatmaları takip ettim. Dinamiti bulan Alfred Nobel tarafından kurulan Dyno Nobel’in Nitroma isimli kuruluşunun bayiliğini yapmaya başladım. Böylece Amerika ve Avrupa’da patlatma konusunda yaşanan son gelişmelerden haberdar oldum. Bu sayede Türkiye’de uygulanmayan birçok patlatma tekniğini de uygulayan biz olduk. Bugün ise dünyada sayılı, Türkiye’de de patlayıcı maddeyle bina yıkımı ve su altında patlatma yapan tek firmayız” diyerek birçok ilke imza atarak geldikleri noktayı aktardı.

İLKLERE İMZA ATTI

İzmir merkezli Egenitro ile bugüne kadar birçok ilke imza attıklarını ifade eden Mehmet Güler, şöyle devam etti: 
“2011’de İstanbul’daki 4 katlı 10 bloğu patlattık. Ardından ‘Türkiye’de kentsel dönüşümü dinamitleyen kişi’ olarak anılmaya başladım. Dünyada ilk kez 2 farklı şehirde aynı anda patlatmayı biz yaptık. Dünyadaki ilklerimiz arasında Konya’da yaptığımız yaklaşık 1 kilometre uzunluğundaki kanal patlatması var. Türkiye’de yaptığımız ilkelerden biri de su altında yaptığımız patlatma. Gebze’de asma köprünün ayaklarının germesini sağlayan yapının su altında 26 metre derinlikte patlatma yaparak inşaatın hız kazanmasını sağladık. Şimdi o köprü Bayram’da hizmete giriyor. Dünyada yaptığımız bir ilk de, gece yarısı birbirinden 500 metre uzaklıktaki 2 köprüyü aynı anda patlatmamız. Bunun için gece yarısı TEM yolu kapatıldı, köprüyü patlattıktan sonra sabah tekrar trafiğe açıldı.”

DEVLETİN ESKORTLUĞUNDA

Türkiye’de patlayıcı üreten 12 kurumun olduğunu ifade eden Mehmet Güler, “Patlayıcıları onlardan alıyoruz. Ama patlayıcılar arasındaki patlama geciktirme düzeneğini özel yaptırıyoruz. İthal ettiğimiz ekipmanlarda var. Patlatma işinde 1 saniyenin 100’de 1’i hatta bazı işlerde 1000’de 1’i oranında gecikmeler uygulanıyor. Böylece ilk yıkılmasını istediğimiz yerden son yere doğru patlatmalar yapılıyor. Biz ticari amaçla kullanıyoruz. Özel izinlerle dinamitler alınıyor. Patlayıcıları alışımız, nakillerimiz ve imha edişimizin hepsi devlet kontrolünde yapılıyor. Biz de ekstra denetim yapıyoruz. Gidilecek yere bile patlayıcıları devletin eskortluğunda götürüyoruz” bilgisini paylaştı.

TESPİTTE ZORLUK YAŞIYORUZ
Kentsel dönüşüm kapsamında yıkımı yapılacak olan binalarda beton kalitesi ve kullanılan demir miktarının birbirinden farklı olması nedeniyle patlayıcı miktarı ve delik sayısı tespitinde zorluklar yaşadıklarını ifade eden Mehmet Güler, “Her katta birbirinden farklı beton kalitesiyle karşılaştık. Bir yıkımda daha binanın alt katında delik delmeye başladığımız anda binadan seslerin gelmesiyle personel dışarı çıktı. Ve kısa süre sonra bina hiçbir patlayıcı madde kullanmadan olduğu yere yıkıldı. Bu binada 15 gün önce aileler yaşıyordu. Daha sonra Bakan’ın da katıldığı bir törende bize verdikleri bilgi ışığında sadece 4’üncü kata kadar patlayıcı yerleştirin dendi. Öyle de yaptık. Patlatma başladı ve ilk 4 kat yıkıldı. Diğer katlar kaldı. Onun için şimdi yüksek yapı yapan firmalara bir öneride bulunuyoruz. Yapılarının ilk katına çelik kasa içerisine yapının planının koysunlar. Yıllar sonra biri o yapıyı yıkmak isterse bu veriyi kullansın” diyor.

10 YILI DOLDUR ŞİRKETE ORTAK OL

Egenitro’nun 27 kişilik bir ekibi var. Bunların 7’si mühendis. Jeoloji yüksek mühendisinin yanı sıra maden, jeofizik ve inşaat mühendisi istihdam ettiklerini ifade eden Mehmet Güler, 10 yılını dolduran mühendislerin şirkete ortak olduğu söylüyor. Mehmet Güler, “Buna 6 yıl önce başladık. Şu anda bir mühendisimiz bu kapsamda şirketi ortağı oldu. Tabii hiçbir bedel ödemeden yüzde 10’luk payı var. Herkesin bir gün kendi işini kurma gibi hedefleri var. Biz de burada oluşan bilgi birikimin kaybolmamasını istiyoruz. Onun için böyle bir hayali olan çalışma arkadaşlarımıza kapı açıyoruz. Ayrıca, yarın benim çocuklarım bu işte devam etmek istemezse dahi şirketin devamlılığını sağlamış oluyoruz” diyerek, sıra dışı uygulamasını anlattı.

HİNDİSTAN’A GİDİYOR

Mehmet Güler, patlayıcı maddeyle bina yıkımı konusunda Nahçivan’da da bir uygulamaları olduğunu belirterek, yurtdışı planlarıyla ilgili şu bilgiyi paylaştı: 
“Şu an Irak’ta bir iş var. Anlaşmalar sağlandı. Sadece o ülkede binayı yıkmak için gerekli olan patlayıcı ekipmanları bulunmuyor. Bunu temin ettiklerinde orada da yıkımı gerçekleştireceğiz. Gürcistan’da savaş nedeniyle hasar gören yapılar var. Onların patlayıcıyla yıkılması adına da girişimlerimiz var. Tüm bunların yanı sıra Hindistan’ın en büyük patlayıcı üreticilerinden biriyle partnerlik yaptık. Hindistan’da bugüne kadar patlayıcıyla bina yıkılmamış. Patlatma izinlerini veren devlet otoritesiyle yaptığımız protokol ile bina yıkımı yapılacağı zaman know-how vereceğiz.”

KISA KISA

* Kentsel dönüşüm kapsamında İzmir’de patlatma yöntemini kullanacak kadar yüksek binanın olmadığına dikkat çeken Mehmet Güler, maliyetin düşük olması açısından patlayıcıyla yıkılacak binanın yüksek olması gerektiğini söylüyor. 
* Mehmet Güler, mühendis olmamasına rağmen ‘Uluslararası Patlatma Mühendisleri Derneği’nin üyesi. Ayrıca, Türkiye’deki ateşleme yeterlilik kitapçığında onun da imzası var. 
* 1988’de Türkiye’nin patlayıcı ihtiyacının 25 bin ton olduğunu paylaşan Mehmet Güler, 2015’te ise tüketimin 260 bin ton olduğunu söyleyerek sektörün geldiği noktayı aktardı.