Her havada üretime devam

Turan Muşkara, asansörden klimaya çeşitli ürünlerin ticaretini yapar. 1967’de ise yeni ortaklarla birlikte İMAS A.Ş.’yle brülör, asansör, klima ve su soğutma kulesinin üretim serüveni başlar. Bir dönem yaşanan grevler nedeniyle Turan Muşkara, 2 yıl üretimi durdurmak zorunda kalır. Defter tutarak çalışma hayatına dahil olan ikinci kuşaktan Talat Muşkara da İMAS’ı büyütmek için çalışır. Ancak, İMAS dışındaki bir ortaklığın iflasıyla tekrar sıkıntılı günler yaşanır. Ama ekonomi alanında aldığı eğitimin de katkısıyla Talat Muşkara, şirketi sektörünün önemli aktörlerinden biri haline getirir. Bugün üçüncü kuşağın da yönetimde olduğu İMAS’ta hedef ise soğutma, iklimlendirme ve havalandırma alanında farkındalık yaratan yerli üretimler.

İMAS Klima A.Ş... Yıllardır onca sıkıntıya rağmen ticari, endüstriyel, kurumsal binalar ile konutlar için soğutma, iklimlendirme ve havalandırma alanlarında yenilikçi ürünler ve çözümler geliştiren bir kurum. Zaman zaman dip görse de piyasadaki güçlü referansıyla bugünlere gelmeyi başaran bir şirket. İMAS Klima Yönetim Kurulu Başkanı Talat Muşkara ile hem şirketin kuruluş hikayesini hem gelecekle ilgili planlarını konuştuk. ‘Küçük Talat’ unvanlı dedesinin tarihte önemli bir isim olduğunu söyleyen torun Talat Muşkara, hikayenin devamını şöyle anlattı:

İLK ADIM 1950’DE
“Dedem, Ege Bölgesi Sanayi Odası, Milli Kütüphane gibi kurumların kuruluşunda aktif rol alır. Kentteki o dönemin büyük şirketlerinde profesyonel olarak çalışır. Bu süreçte babam Turan Muşkara’nın iyi bir eğitim alması için teşvik eder. Dönemin üniversitesi Robert Koleji’nde elektrik mühendisliğini okur. Amerika’ya mastıra gider. Ciddi de bir başarı elde eder. Burada birkaç yıl çalıştıktan sonra İzmir’e dönüp kendi işini yapmak ister. 1949-1950 gibi okul arkadaşıyla Eklo’yu kurar. İthalatını yaptıkları soğutma kompresörü, klima cihazı, brülör ve asansör gibi ürünlerin ticaretine başlar.”

O GÜN SIFIRLADI AMA...
‘İtalya’dan ithal edilen brülörü üretebilir miyiz’ sorusunun cevabı 1967’de kurulan İMAS A.Ş. olur. Talat Muşkara, “İzmir Gaziemir’de ticaretin yanına üretim de gelir. Mevcut iki ortağın yanına yenileri eklenir. İthalatını yaptıkları brülorün yanı sıra klima cihazları, su soğutma kulesi, asansör ve yürüyen merdiven gibi ürünlerin de üretimi yapılır. Dönemin siyasi ve ekonomik gelişmeleri İMAS’ı da etkiler. 1978’te başlayan grevler nedeniyle İMAS 2 yıl üretime ara vermek zorunda kalır. Tüm işçi tazminatları ile banka ve piyasa borçlarını ödedikten sonra İMAS, sıfır noktasından 1980’de daha küçük bir yerde üretime kaldığı devam eder. Tabii, brülor ve asansör imalatı son bulur” diyerek soğutma grubu üretimine ağırlık verildiğini paylaştı.

BORÇ ÖDEYEREK BÜYÜDÜ
1954 doğumlu olan ikinci kuşaktan Talat Muşkara, 1973 yılında Eklo’da defter tutarak iş hayatına dahil olur. Talat Muşkara, o süreci şöyle anlattı:
“Atölyelerde de çalıştım. İki yıl Fransa’da ekonomi eğitiminin ardından Ege Üniversitesi İşletme Fakültesi’nden mezun oldum. Bu süreçte de hep çalıştım. 1984’te babam ortaklıktan ayrıldı. Eklo diğer ortağa İMAS ise babama kaldı. 1990’de ise ben babamdan imza yetkisi ve genel müdürlük istedim. Bu isteğimi kabul etmemesi halinde ise şirketten ayrılıp, kendi yolumu çizeceğimi söyledim. Asgari ücretin yarısına çalıştığım yıllarda zam istediğimde karşılık bulmayınca tiner ve vernik ticaretiyle uğraşmıştım. Bu yanımı bildiği için teklifimi kabul etti. Ve babam Turan Muşkara vefat edene kadar da onun onayını vermediği hiçbir işi yapmadım. İşimizi daha da büyütmek adına çalıştım. Ancak 1988’de kurulan ve bizim de ortak olduğumuz Türkiye’deki ilk ısı eşanjörü üreticisi şirket yönetimsel hatalar nedeniyle iflas etti. 2006’ya kadar o şirketin tüm borçlarını ödedim. Ekonomi eğitiminin artılarıyla bugünlere geldik. Ticaretin yanında üretimdeki özel çözümlerle bugün Pancar Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyetlerimizi sürdürüyoruz.”

ÇALIŞANA DA YETKİ

İMAS Klima, üçüncü kuşağın da yönetimde olduğu bir aile şirketi. Talat Muşkara, “Tabii, tam aile şirketi diyemeyiz. Devamlılık ve sürdürülebilirlik açısından İMAS’ı okulda okuduğum gibi yönetiyorum. Satış ya da muhasebe müdürlerim birleştiğinde benim imzama eşit oluyor. Yani aile dışındakilere de yetki verdim. Altı ay şirkete gitmesem bile şirket yönetilebiliyor. Üçüncü kuşaktan oğullarım Turan ve Melih Muşkara var. Her ikisi de atölye deneyimi yaşayarak sisteme dahil oldu. İkisi de muhasebe ve işletme ağırlıklı eğitim aldı. Çünkü bizim ailede babam ve benim dışımda, gelir gider hesabını iyi yapamadığı için çok sıkıntı çekti” diyerek muhasebeyi bilenin üretimi er ya da geç çözdüğünü dile getirdi.

ATILIM SIRASI
ÜÇÜNCÜ KUŞAKTA

TALAT Muşkara, kuşaklar arası uyumla zorlukların üstesinden geldiklerini ifade ederek, şöyle devam etti: “Babamdan devraldığım bayrağı daha da yukarılara taşıdım. Şimdi sıra üçüncü kuşakta. Biz ticari, endüstriyel, kurumsal binalar ile konutlar için soğutma, iklimlendirme ve havalandırma alanlarında yenilikçi ürünler ve çözümler geliştiriyoruz. Ciromuzun önemli bir kısmı ticaretten. Üretimin payı daha düşük. Burada proje bazlı üretimler yapıyoruz. Şimdi üçüncü kuşak ithalatını yaptığımız bazı ürünlerin üretimini yapmak için çaba sarf ediyor. Bu hamleyle birlikte ciroda üretimin payı artacak. Sürekliliği olmasa da birçok ülkeye ihracatımız da bulunuyor.”

KISA KISA

* ‘Patron en son maaşını alır’ misyonuyla hareket ettiklerini dile getiren Talat Muşkara, “İşçi sıkıntıdaysa patron eğlencede olamaz prensibiyle yol alıyoruz” diyor.