Dişli bir öykü

DAHA 17’sinde elle çevrilen et kıyma makinesinin elektriklisini imal eder. Ürettiği makineyi de sırtında taşıdığı çuvallarla kasaplara satmaya çalışır. 20’li yaşlarda ise açık hava sinemasında izlediği bir Amerikan filminde gördüğü ot balyalama makinesini yapmaya karar verir. Ve 1968’de balya makinesini üretir. Alaaddin Tunca, aynı yıl Almanya’ya işçi olarak gider. Ford fabrikasının şanzıman dişlilerinin yapıldığı bölümde işe girer. Ama 10 yılın sonunda ‘çocuklarının Almanya’daki Türk kültürüyle yetişemeyeceği düşüncesiyle memleketi Aydın Atça’ya geri dönme kararı alır. 150 metrekarelik bir dükkanda Almanya’dan TIR’lar içinde getirilen iki adet torna tezgahında otomotiv sanayine dişli üretimine başlar. Zamanla işleri büyüten Alaaddin Tunca’dan yöredeki genç kızlar da iş ister. Alaaddin Tunca bu talebe 1996’da kurduğu Maksan Tekstil ile ev tekstili üzerine faaliyete geçirdiği tesisle yanıt verir. Bugün hem dişli, hem de ev tekstili konusunda Türkiye’nin önemli bir üreticisi olmayı başarmış Alaaddin Tunca’nın gelecek planları arasında ise Türkiye’de üretimi yapılmayan dişlilerin üretimi var.

Çuval sırtta pazarlamaya
T.M.C Maksan Dişli Makine Tekstil’in kurucusu Alaaddin Tunca, gösterişten uzak, mütevazi yapısıyla bugünlere gelmiş biri... ‘Memleketime katkı olsun’ diyerek Aydın Atça’da sanayi sitesinde faaliyetlerini sürdüren Alaaddin Tunca ile üretime adanmış ve mücadeleyle dolu girişimcilik serüvenini konuştuk.
Demirci bir babanın oğlu olan Alaaddin Tunca, iş hayatına onun yanında adım atar. Babasının her türlü tamirat işi ve çeşitli el aletlerinin imalatını yaptığını anlatan Alaaddin Atça, öykünün devamını şöyle aktardı:
“Ben de okuldan çıkışta, merhum babamın yanına giderdim. Hem sevdiğim bu mesleği öğrenir, hem de aile ekonomisine katkıda bulunurdum. Henüz 14 yaşındaydım. Dükkanda elle örste demir mi dövülecek; bir kişi körük çeker, bir kişi ocakta demiri ısıtır, iki kişi çekiç sallardı. Akşam eve geldiğimde kollarımın ağrısından uyuyamazdım. 17 yaşındayken kendi adımda bir ürün yapma hevesiyle, elle çevrilen et-kıyma makinesinin elektriklisini ürettim. O zaman ulaşım böyle kolay değildi. Arabamız da yoktu. Makineleri çuvalın içine koyup, sırtımda taşıyarak, çevre ilçe ve beldelerdeki kasaplara satabilmek için sabahtan akşama kadar dolaşır, yorulur ama hiç şikayet etmezdim. Bir işi yapacaksan, o işi temelden öğreneceksin. Tepeden inme işlerde başarı şansın düşüktür.”

Filmde gördüğü makineyi yaptı
Alaaddin Tunca, Aydın’da okuduğu sanat okulunun ardından kariyerine babasının yanında çalışarak yön verme kararı alır. Açık hava sinemasında izlediği bir Amerikan filminde ot balya makinesini görür ve ilgisini çeker. O makineyi yapmaya karar verdiğini söyleyen Tunca, “Makinanın çalışmasını kavrayabilmek için filmi üst üste 5 kez izledim. Sonunda bir modelini yapmayı başardım. 1968’de Aydın ve çevresinde, belki de Türkiye’de hiç yapılmayan bu yeni makineye talep çok oldu ve ben siparişleri yetiştiremez hale geldim. O yıllarda Almanya işçi alıyordu. Almanya’ya gitmeye karar verdim. Babam, ‘Bu işleri nereye bırakıp gideceksin?’ dese de kararımı vermiştim. Ford fabrikasının şanzıman dişlilerinin yapıldığı bölümde işe başladım. 10 yıl sonra çocuklarımın Almanya’daki Türk kültürü ile yetişemeyeceklerini anladım ve memlekete dönmeye karar verdim” diyerek, o dönem yaşadıklarını paylaştı.

150 METREYLE BAŞLADI
1978’de kesin dönüş yapan Alaaddin Tunca, önce Aydın Nazilli’de 150 metrekarelik bir dükkanda Almanya’dan getirdiği iki torna tezgahıyla otomotiv sektörüne yönelik dişli üretimine başlar. Alaaddin Tunca, şöyle devam etti:
“Yaptığım ilk iş grup dişlisini, İzmir’de bu dişlileri ithal eden ithalatçıya götürdüm. Gördüklerinde, ‘Bu dişli orijinal, nereden ithal ettin?’ diye sordular. ‘İmalatını kendi işletmemde, ben yaptım’ deyince şaşırdılar, inanmadılar, ama konuşmalardan sonra ikna olup ilk siparişleri verdiler. Zaman içinde 150 metrekarelik dükkan yeterli gelmemeye başladı ve 1984’te Atça’da bin 500 metrekarelik bir alanda faaliyetlerimizi büyüterek devam ettik. Dişli konusunda bir çok ilki de hayata geçirerek bugünlere geldik.”

NAKLİYE PAHALI OLUNCA TIR SATIN ALDI
Alaaddin Tunca’nın cebinde E sınıfı ehliyet bulunuyor. Bunun nedeni ise hayli ilginç. 80’li yıllarda hükümetin makine ithalatına serbestlik getirdiğini anımsatan Tunca, “Bu durumdan istifade etmek için Almanya’da makine ithalatına başladım. 20-30 tane makine getirmeye karar verdim. Ancak, bu kadar makinanın Türkiye’ye getirilebilmesi için neredeyse 15 TIR’lık navlun gerekiyordu. Bu ücret çok yüksekti. Maliyeti düşürmek için Almanya’dan TIR aldım ve kendim şoför olarak Almanya’daki bir nakliye firmasına kayıt oldum. Böylelikle Türkiye’ye gelirken kendi makinelerimi getirdim, Almanya’ya dönerken de Türkiye’den ürün götürdüm. En sonunda makineler bittiğinde de TIR’ı sattım” diyerek E sınıfı ehliyet sahibi olmanın öyküsünü anlattı.

KIZLAR İÇİN TEKSTİL FABRİKASI
Paris’in şehir planlaması örnek alınarak yapılan ve Türkiye’nin Paris’i ünvanlı Atça’da bulunan genç kızların, ‘bize de iş ver’ talebi ile Alaaddin Tunca, 1996’da dişli üretiminin yanına bir de ev tekstilini eklemiş. Alaaddin Tunca, “Yöremizin kızlarını makine sanayinde çalıştıramayacağım için böyle bir çözüm buldum. Bugün nevresim, bebek, mutfak takımları ile perde altları, kırlentler, yastıklar, kurdela bantları, çok çeşitli gupür bantlar, gelinlik gupürleri gibi birçok ürün portföyümüzde yer alıyor” diyor.

ÜRETİLMEYENİ ÜRETECEK
Bugün Maksan Dişli Makine, 5 bin metrekarelik bir alanda hammaddeden bitmiş mamul ürüne 10 mm’den 1,5 metre çapa kadar dişli üretiyor. Alaaddin Tunca, ağırlıklı iç piyasayla çalıştıklarını söylese de 4 kıtaya ihracat yapıyor. 2’nci kuşağında iş başı yaptığı şirketin gündeminde ise yeni ürünler var. Alaaddin Tunca, “Biz hep küçük ama emin adımlarla buraya geldik. Şimdi de Türkiye’de üretilmeyen dişlilerin üretimini planlıyoruz. Böylece sektörün yurt dışına bağımlılığının önüne geçmeyi planlıyoruz. Aynı kaliteyi daha uygun fiyata sunacağız” diyerek gelecekle ilgili planlarını paylaştı.

KISA KISA
• Alaaddin Tunca, otomotiv yan sanayinin yanı sıra çimento, hadde, çelik üretim tesisleri, termik santralleri ile tekstil fabrikaları, tüm makine imalatçılarına ve savunma sanayine yönelik üretimleri de bulunuyor.
• Maksan Dişli Makine, Alman Teknik İşbirliği Kurumu’na (GTZ)üye.