Özellikle riskli bölgelere yapılan yurtdışı seyahatlerinde ve dönüşte hiç aklınıza gelmeyen hastalıklar başınıza gelebilir. Bunları sizi korkutmak için yazmıyorum. Niyetim sadece uygun önlemleri, zamanında almanızı hatırlatmak. Seyahat öncesi danışmanlık hizmeti almak için büyük bütçelere gerek yok. Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nün farklı illerdeki 27 seyahat sağlığı merkezinden ücretsiz danışmanlık ve aşı hizmeti alabilirsiniz.
Seyahatlerde karşılaşacağınız risk, gidilen bölgeye ve oradaki koşullara göre değişir. Barınma koşullarının kötü, hijyen ve sıhhi tesisatın yetersiz, tıbbi hizmetlerin sorunlu olduğu, temiz su bulunmayan bölgerde risk artar. Günümüzde seyahatlere bağlı hastalıklar ve bunların neden olduğu ölümler gözardı edilecek gibi değil. Örneğin öldürücü sıtmanın görüldüğü ülkelere seyahat eden Avrupalılardan her yıl 120 bini hastalanıyor.
RANDEVULU ÇALIŞIYOR, ÜCRET ALMIYORLAR
Sağlık Bakanlığı’na bağlı Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü’nün Türkiye genelinde yurt dışına çıkacaklara seyahat sağlığı hizmeti veren 27 Seyahat Sağlığı Merkezi var: İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Kuşadası, Bodrum, Marmaris, İzmit, Çanakkale, Bandırma, Aliağa, Mersin, İskenderun, Trabzon, Samsun, Rize, Tekirdağ, BOTAŞ ve Karadeniz Ereğlisi’nde. Müdürlüğün internet sitesinden (www.hssgm.gov.tr) tam listeye, adreslere ve telefonlarına ulaşmanız mümkün. Randevu almanız halinde buradaki doktorlara danışabilirsiniz. Merkezlerde ücretsiz sarı humma, tifo aşısı yapılıyor ve sıtma tableti veriliyor. Ancak seyahatlere çıkmadan 3-4 hafta önce başvurmak en ideali. Zira gezi tarihinden en az 10-14 gün önce aşılar tamamlanmış olmalı. Bu süre yeterli bağışıklığın sağlanması ve gelişebilecek yan etkilerin gözlenmesi açısından önemli. Ancak son anda seyahate çıkılması gerektiyse, gidilecek tarihten bir gün önce olsa bile başvurabilirsiniz. Kronik hastalığı olanlar (örneğin diyabet), doktorlardan seyahatte dikkat etmeniz gerekenlerle ilgili destek alabilirsiniz.
GÜNCEL BİLGİLER VERİYOR
Bu merkezlerde hergün Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve ABD Hastalık Koruma ve Kontrol Merkezi (CDC) resmi sitelerinden güncel gelişmeler takip ediliyor. Dolasıyla en sıcak bilgi ve gelişmelere yine www.hssgm.gov.tr sitesinden ulaşabilirsiniz. Gideceğiniz ülkelerde karşılaşabileceğiniz hastalıklar ve almanız gereken önlemler hakkında, sitede karşınıza çıkacak listeden gideceğiniz ülkeyi seçerek bilgi alabilirsiniz. Bulaşıcı hastalıklar ve varsa aşıları hakkında güncel bilgiler edinebilirsiniz. Seyahat Sağlığı Danışma Hattı da (Tel: 212 4447734) her gün, 24 saat hizmetinizde.
Hangi hizmetleri alabilirsiniz?
* Seyahate çıkmadan gerekirse muayene edilerek seyahat etmenizde sakınca olup olmadığını öğrenebilirsiniz. * Riskli bölgeler, yaş, cinsiyet, özel durumlar (gebelik vs.) varsa başka hastalık ve kullanılan ilaçlar açısından değerlendirilip, en uygun korunma yöntemi veya ilacı öğrenebilirsiniz. * Gideceğiniz ülkede hangi tehlikeli ve bulaşıcı hastalıkların görüldüğünü öğrenebilirsiniz. Gideceğiniz ülke, kalacağınız şehir, konakladığınız yer, süre, yapmayı planladığınız aktiviteler göz önünde bulundurularak maruz kalabileceğiniz hastalıklara karşı alınması gereken önlemleri öğrenebilirsiniz. * Gideceğiniz ülkede görülen bulaşıcı ve tehlikeli hastalıklardan korunmak için WHO’nun önerdiği, gerekli aşılarınızı yaptırabilirsiniz. Bazı ülkelere girişte zorunlu olan sarıhumma aşısını da yine Türkiye’de yalnızca bu merkezlerde, ücretsiz yaptırabilirsiniz. * Merkezlerden öldürücü sıtmadan korunmak amacıyla kullanılan meflokin tabletlerini ücretsiz alabilirsiniz. * Yanınızda bulundurmanız gereken ilaç ve malzemeler konusunda bilgi alabilirsiniz, * Döndükten sonra ortaya çıkabilecek hastalıkların tanı, tedavi ve takibinin nasıl yapılacağı öğrenebilirsiniz.