Sağlığınız artık kendinize emanet

ÖĞÜN ATLAMAYIN

Unutmayın sağlıklı beslenme kilo kontrolünü de beraberinde getiriyor. Uzman diyetisyen Şefika Aydın Selçuk şunları öneriyor:
-Yanlış beslenme zayıflık, şişmanlık, bağışıklık sisteminin düşmesine bağlı enfeksiyon hastalıkları, gıda zehirlenmeleri, ishal-kabızlık vb. sindirim sorunlarına yol açabilir.
-En sık yapılan yanlış öğün atlama. Bu başta obezite olmak üzere bazı vitamin-mineral yetersizliklerini beraberinde getiriyor.
-Geç yatmak, uyku düzensizliği, derse yetişme telaşı, canı istememe, bulma ve hazırlama güçlüğü gibi birçok neden öğünleri aksatıyor. Bunların birer bahane olduğunu unutmayın. Zamanında yatın, uykusuz kalmayın, güne kahvaltıyla başlayın. Öğün atlamayın ve geç saatlerde yemeyin.
-Kahvaltı hazırlamanın hiçbir zorluğu yok. Sofranızda süt, peynir, yumurta bulunsun. Süt veya yoğurtla birlikte müsli gibi kahvaltılık gevrekler pratik ve doyucu. Poğaça, simit, börek, gözleme ve benzerlerini az sıklıkta yiyin.
-Hazır gıda yerine yemekhane ve tencere yemeklerini tercih edin. Sebze ve meyve yemeyi ihmal etmeyin. Akşam yemek sonrası kuruyemiş, cips, çikolata, tatlı yerine her gün en az iki porsiyon meyve yiyin.
-Süt, yoğurt, peyniri ihmal etmeyin. Ekmek arası beslenme yanlış! Özellikle pratik ve karın doyurucu olarak bilinen ekmek arası tost, sandviç, pide, pizza benzeri besinler karbonhidrat açısından zengin ancak proteinden fakir. İlla yemek istiyorsanız, kepekli ya da tam buğday ekmeği arasına yapılmış beyaz peynirli, ton balıklı sadviçleri tercih edin.
-Kahve, asitli içecekler, kreması yoğun sıvı içecekleri sınırlandırın. Çayı açık ve şekersiz içmeye alışın. Kahveye krema yerine süt koyun.

DERSLER BAHANE DEĞİL TEMİZLİĞİ İHMAL ETMEYİN

Aklınızda olsun, okulların açıldığı sonbahar aylarında hastalıklar da başlar. Göğüs hastalıkları uzmanı Uz. Dr. İlkay Keskinel şu önerilerde bulunuyor:
-Sigara-alkol alışkanlığına dikkat edin: Üniversite yıllarında artan sorumluluklar nedeniyle stres de artabiliyor. Buna arkadaş çevresinin de etkisiyle sigara, alkol alışkanlığı eklenebiliyor. Sohbet ortamında içilen bir-iki sigara, stresli sınav ya da ödev yetiştirme dönemlerinde yerini paketlere bırakabiliyor.
-Yetersiz uyku hasta eder: Gece geç saatlere kadar uyanık kalmayın. En az yedi-dokuz saat uykuya ihtiyacınız var yoksa bağışıklık sisteminiz zarar görür.
-Nevresiminizi haftada bir değiştirin: Ders yoğunluğu gibi nedenlerle temizliği ikinci plana atmayın. Nevresim takımlarını en geç iki haftada bir 60 derece suyla yıkayın. Yatak odalarında halı bulundurmamaya özen gösterin.
-Ev arkadaşınız hastaysa temastan kaçının: Hasta arkadaşınıza ait havlu, nevresim, tabak, çanak, bardak gibi eşyaları ortak kullanmayın. Ev veya yurt odasını sık sık havalandırın. Ortak kullanılan eşyalar hastalıkların bulaşmasında etkili. Kapı kolu, elektrik düğmesi, klavye, telefon ahizesinden de hastalık kapabilirsiniz. Bunları temizlemeyi unutmayın.
-Sobalı evde yaşayan öğrenciler dikkat: Odun, kömür, doğalgaz gibi yakıtların tam yanmamasıyla oluşan karbonmonoksit, renksiz ve kokusuz. Öldürücü olabilen karbonmonoksit zehirlenmesinden korunmak için soba yakılan evler iyi havalandırılmalı, uyurken soba yanar halde bırakılmamalı, bacaların iyi çektiğinden emin olunmalı. Hatta mümkünse evde havadaki karbonmonoksiti algılayan özel dedektör bulundurulmalı.

DÖVME VE PIERCING’ E DİKKAT

Ergenlikte daha yaygın olan aynı cins bireylerle arkadaşlıklar, üniversite yıllarında yerini daha uzun süreli ve duygusal birlikteliklere bırakıyor. Ama maalesef yapılan çalışmalar bu yaş grubundaki gençlerin üreme ve cinsel sağlıkla ilgili en temel konularda bile yeterince bilgi sahibi olmadığını gösteriyor. İşte bu dönemde özellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, istenmeyen hamileliklerle ilgili azami dikkatli davranmakta yarar var.
Memorial İstanbul Şişli Hastanesi Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Murad Başar’a göre gençlerde ortaya çıkan en önemli cinsel sağlık sorunu cinsel yolla bulaşan hastalıklar. “Bel soğukluğu olarak da adlandırılan gonore enfeksiyonu başta olmak üzere klamidya, mikoplazma, üreaplazma tarzı enfeksiyonlar üreme yollarına yerleşerek kısırlık sorununa yol açabilir. HPV ve herpes tarzı enfeksiyonlar da her iki cins için büyük risk. İstemeyen gebelikler ve bunun sonlandırılması sırasında ortaya çıkan problemler bir diğer sağlık sorunu.”
Ayrıca bazı cinsel yolla bulaşan hastalıklar, gençler arasında yaygın olan dövme ve pearcing’in hijyen koşullarına dikkat edilmeden yapılmasıyla da bulaşabilir. Dövme ve pearcing yaptırıyorsanız, tek kullanımlık malzeme kullanıldığından emin olun.

Herkes kendi doğrusunu yaşar
GQ TÜRKİYE SEKS EDİTÖRÜ MERVE BARAN

Eğer farklı şehirlerde, farklı üniversiteler kazandıysak bir ilişkiyi nasıl yürütebiliriz?
- Yürütemezsiniz. Atalarımızın bir bildiği varmış ki “Gözden ırak, gönülden ırak” demiş. Tabii ben ne desem boş, kendiniz deneyip göreceksiniz. Başta her dakika mesajlaşır, her akşam kamera başına koşarsınız. Edindiğiniz yeni arkadaşlara sürekli ondan bahsedersiniz. Ama bir süre sonra, aranızdan daha fazla sosyalleşen, kamera görüşmelerini kaçırmaya başlayınca diğeri kaprise, kıskançlığa başlar. Pürüzler arttıkça, sizi avutan karşı cinsin kim olduğuna bakmaya başlayacaksınız. Dertlerinizi anlattığınız, sevgiliniz kıskandığında “Ama o benim sadece arkadaşım” dediğiniz kişi kimse, ilk büyük kavgayı ettiğinizde, bir bakmışsınız onunla sarmaş dolaşsınız. İster uzun yoldan, biraz gözyaşı eşliğinde geride kalana “Hoşça kal” demeyi seçebilir, ister kısa yoldan üniversite aşkına “Merhaba” deyip yeni bir sayfa açabilirsiniz.
Kaç kişiyle sevgili olmak gerektiğinin makul bir sayısı var mıdır?
- Hayat boyunca kaç kitap okuman gerektiğinin normal bir sayısı var mıdır? Ya atman gereken adım sayısı? Cevap aynı. Hepsi kişiden kişiye değişir. Kimisi çok yürür, kimisi çok okur. Herkesin makulü de, normali de kendine. Dünyada böyle bir sayı veya kural olmadığı için, herkes inandığı değerler dâhilinde, kendi doğrusunu yaşar. Yalnız unutmadan bir istatistik vereyim: 147 ülkede yapılan bir araştırmaya göre Türk erkeği, 14.5’le ömrü boyunca en fazla partner değiştiren erkek! Herkes kendi doğrusunu yaşar.
Üniversiteye gittiğimde herkes cinsellik hakkında benden daha mı çok şey biliyor olacak?
- Yok canım, o da nereden çıktı? Etrafınıza bir bakın, herkesin sizin gibi olduğunu göreceksiniz. Ufak bir tavsiye: Romanlarda okuduğunuz hikâyelere, hele ki pembe dizilerde yazılanlara aldanmayın. İlk cinsel deneyiminden hiçbir şey anlamayacak, yıldızları filan da saymayacaksınız. Bazı şeyler zamanla, tecrübeyle güzelleşir. En güzel cinselliği, 30 hatta 40 yaşından sonra yaşamaya başlayacaksınız. O yüzden hiç acele etmeyin. Bu arada hatırlatmış olayım dünyada ortalama bekaret kaybetme yaşı 17.3. Türkiye bunun biraz üzerinde: 17.9.