Ekonomi sınıfı sendromunuz var mı?

Derin ven trombozu daha bilinen adıyla “ekonomi sınıf sendromu”, uzun süre hareketsiz kalan kişilerde, bacak damarında tıkanıklıkla meydana geliyor. Soruna zemin hazırlayan etki, kanın pıhtılaşmasını sağlayan mekanizmaların gereğinden fazla çalışması.
Klinik biyokimya uzmanı Dr. Aytaç Keskineğe, tek damla kanın dahi bu riski ortaya koymaya yettiğini söylüyor. Dr. Keskineğe’nin verdiği bilgiye göre, trombüs herhangi bir yerimizde kanama olduğu zaman devreye giren ve tıkaç görevi yapan bir mekanizma. Ancak bazı kişilerde bu mekanizma gereğinden fazla çalışarak tıkaçların oluşmasına sebep oluyor. Özellikle bacaklardaki damarlarda meydana gelen bu tıkaçlardan kopan pıhtı parçaları daha dar damarları tıkayarak, akciğer, kalp veya beyinde hasar oluşturarak kalp krizi, felç veya inmeye sebep olabiliyor.
Son yıllarda yapılan çalışmalar, bu rahatsızlığa sebep olan hastalıkların bir kısmının genetik geçiş gösterdiğini ortaya koydu. Gen seviyesinde yapılan araştırmalar “Faktör V Leiden” veya “Protrombin Gen Mutasyonu” taşıyan kişilerde “derin ven trombozu” ve buna bağlı komplikasyonların daha fazla görüldüğünü gösterdi. Dr. Keskineğe, “Her bireyde bu iki rahatsızlığı araştırmak hem masraflı hem de zaman isteyen bir iş. Bu sebeple hastalığı taramak için daha ucuz ve az zaman isteyen APCT (Aktive Protein C Rezistansı) adı verilen kan testi kullanılıyor. Günün herhangi bir saatinde, aç veya tok karnına verilen kan örneğiyle yaklaşık 1 saat içinde sonuç alınıyor. Test sonucunda genetik yatkınlığı bulunduğu saptanan bireylere daha ileri araştırmalar yapılabiliyor” diyor.

Kimler risk altında?

Daha önce derin ven trombozu geçirenler, kalıtsal pıhtılaşma bozukluğu hastaları, kan homosistein seviyesi yüksek olanlar, kalp-damar hastalığı bulunanlar, hamileler veya yeni doğum yapmış kadınlar, 2 saatten daha uzun bir uçak yolculuğuna çıkanlar, 40 yaşın üzerinde olanlar, fazla kilosu olanlar, sigara içenler, doğum kontrol hapı kullananlar, yakın zaman içerisinde ameliyat geçirenler, kanser tedavisi görenler