Tatile bebeğinizle ya da küçük çocuğunuzla çıkıyorsanız onların cildinin sizinkinden çok daha hassas olduğunu ve daha etkili bir korumaya ihtiyaç duyduklarını unutmayın. Kemiklerinin sağlığı açısından güneş ışığına ihtiyaçları var. Ama bu saatlerce güneş altında tutmanız anlamına gelmiyor.
Önce basit, ansiklopedik bir bilgi verelim: Güneş ışığının bir kısmı gözle görülebilir. Gözle görülemeyen ışınlara ise ultraviyole (UV) ışınlar denir. Güneşten gelen UV ışınları UVA, UVB ve UVC diye üç ayrı şekilde tanımlanır. UVC ışınları dünya atmosferi tarafından süzüldüğü için yeryüzüne ulaşmaz. Bu nedenle bizim için asıl önemli olan UVA ve UVB ışınları. UVA ışınları ozon tabakaları ve bulutlardan geçerek yeryüzüne ulaşırlar. Bu nedenle UVB’ye göre 1000 kat daha yoğundurlar. Camdan da geçebilirler. Derinin alt tabakasına etki ettikleri için bronzlaşma yaparlar, yakma ve kavurucu etkileri düşüktür. UVB ışınları ise güneş yanığına ve kızarmaya neden olurlar. Ayrıca bu ışınlar derideki hücrelerde, bağ dokusunda ve deri damarlarındaki hasarın başlıca sebebidir. UVA ve UVB ışınları birbirlerinin etkisini arttırırlar. Son yıllarda UVA ışınlarının da UVB ışınları kadar zararlı olduğunu gösteren araştırmalar yayınlanıyor.
BAĞIŞIKLIĞI AZALTIYOR
Bahçelievler Medicana Hastanesi Çocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Özlem Özsoy Yolcu, "Neden bu ışınlardan bebekleri korumak gerekir?" sorusuna, "İnsan derisi bir bariyer görevi görür. Cilt bu bariyerlerin önemli parçasıdır. Bebek cildi, bariyer fonksiyonu tam olarak gelişmediği için daha hassas" yanıtı veriyor. Derinin bariyer fonksiyonu sayesinde su kaybı önlenir. Vücuda zarar verebilecek kimyasal maddelerin vücuda girişi engellenir. Cildin değişik bölgelerinde geçirgenlik farklıdır. Örneğin göz kapaklarının geçirgenliği diğer vücut bölgelerine göre daha fazla. Cildin pH değeri 5,5 ile 6,5 arasında. Bebek cildinde pH değerinin bozulmasıyla savunma mekanizması bozulur ve enfeksiyon için zemin oluşur. Diğer taraftan güneş ışınları, bağışıklık sistemini zayıflatır. Bunun sonucunda enfeksiyonlara dirençlerini azaltır.
Ayrıca:
Güneş ışınları pigment hücrelerini de etkilediğinden uzun süre güneş ışığına maruz kalmış çocuklarda istenmeyen çiller veya lekeler oluşması kaçınılmazdır.
UVA ve UVB ışınları ile cilt kanseri arasında bir ilişki olduğu düşünülüyor. Çocukluk ve gençlikteki ciddi güneş yanıklarının ileriki yıllarda en ciddi cilt kanseri türlerinden biri olan "malignant melanoma"ya yakalanma şansını arttırdığına inanılıyor. Korunmamış bir cilt, UV ışınlarından 15 dakika gibi kısa bir sürede dahi zarar görebilir. Ancak etkilerin görülmesi 12 saati bulabilir.
Bebekler ve çocuklar için güneş ışını bilinçli kullanıldığında faydalıdır. Ancak uzun süre veya uygun olmayan saatlerde güneşte kalındığında istenmeyen zararlı etkiler oluşabilir. Çünkü tam gelişmemiş bebek ve çocuk cildi güneş ışınlarına karşı son derece hassastır.
Güneş ışınlarından korunma sadece güneş altında değil gölgelerde de gereklidir. Çünkü UV ışınları çeşitli yüzeylerden (örneğin beton, kum kar gibi) yansıyarak etkilerini gösterebilirler.
Koruyucu seçerken bunları gözardı etmeyin
Güneşten koruyucuları rastgele almayın. Koruyucu kremlerin üzerinde yazan güneşten koruma faktörünün (sun protection factor ya da kısa adıyla SPF) 35-45 gibi yüksek olmasına dikkat edin. UVA/UVB’yi bloke eden ürünleri seçmemekte yarar var. Ancak UVA’ya karşı koruma içeren ürünler bulunamazsa UVA/UVB’yi bloke eden "Titanium Dioxide" , "Zinc Oxide" veya "UVA’dan koruyucu avobenzone" gibi maddeler kullanılabilir. Ayrıca:
8 Kremlerde zararlı kimyasallar bulunmamalı,
8 Suya ekstra dayanıklı olmalı,
8 Klinik ve dermatolojik olarak test edilmiş olmalı,
8 Parfüm, alkol ve yapay renklendirici içermemeli,
8 E vitamini ve provitamin B5 içermeli,
8 En önemlisi de pediatrisler ve dermatologlar tarafından önerilen markalı ürünler tercih edilmeli.