Çocuklarda görülen bulaşıcı hastalıklar arasında ilk sırada yer alan ishalin görülme sıklığı yazın artıyor.
Çünkü sıcak hava gıdaların bozulmasını ve dolayısıyla ishale yol açan mikroorganizmaların üremesini kolaylaştırıyor. Tatilde ishalle uğraşmak istemiyorsanız bazı küçük önlemleri alın. İshalin en önemli nedeni temizlik kurallarına tam uyulmaması. Temizliğinden emin olduğunuz gıda ve sıvıları tüketin. Özellikle el temizliği çok önemli. Mikrop el aracılığıyla da bulaşabiliyor. Hastaneye bu sebeple yatırılan çocukların genellikle anne ve diğer yakınlarında da aynı sorun görülüyor.
Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Pediatri Anabilim Dalı’ndan Prof. Dr. Reha Cengizlier, ishalin farklı nedenleri olduğunu söylüyor. İshal, sebebine göre değişik şekillerde seyrediyor. Örneğin bazı bakterilerin toksinlerinden kaynaklanan ishal, bozuk gıdalardan bulaşabilir. Bir de mikropların bazıları bizzat kendileri ishal yapar. Bunların başında rota virüsü gelir. Rota virüsü aşı ile korunması mümkün olan mikroplar grubunda. Buna rağmen hálá rota virüse bağlı ishaller çok sık görülüyor. Rota virüsü, çocuklarda ateş, kusma, şiddetli ishal, belirgin derecede halsizlik, bitkinlik, yorgunluk hatta daha ağır sonuçlara yol açabiliyor.
HASTAYI SUSUZ BIRAKMAYIN
Dr. Cengizlier, "su vermeyelim de ishal geçsin" düşüncesinin büyük bir yanlıştan ibaret olduğunu söylüyor. En erken dönemde bir sağlık kuruluşuna başvurmaları ve tedaviye başlanmasını öneriyor. "Tedavide temel amaç ishalde kaybedilenin yerine konmasıdır. Sadece basit su olarak değil, elektrolit içeren, meyve suyu, ayran gibi içecekler içirilmeli. ORS diye bilinen çocukların hem su hem de elektrot kaybını ortadan kaldıran poşet halinde bir toz. Suya karıştırılıp çocuklara içirilir. Vücut ağırlığının yüzde 5’inin kaybı rahatlıkla yerine koyabilir. Kayıp yüzde 5-10 arası olduğunda serum gerekebilir. Yüzde 10’dan fazla ise mutlaka hastanede tedavi görmesi şart" diyor.
KUSMAYI DURDURMAYA ÇALIŞMAYIN
İshale yol açan virüslerin tedavisinde antibiyotik veya hiçbir ishal durdurucu ilacın yeri yok. Dr. Cengizlier, "Vücudun kendini koruma görevi var. Eğer siz bağırsak hareketini durdurursanız, vücut bağırsaktaki virüsü ishal yolu ile atamaz. O zaman virüs bağırsaktan kana geçerek çok daha başka rahatsızlıklara neden olabilir. Amipli dizanteri, kolera gibi hastalıklar da ishale neden olabilir. O nedenle sebebi saptanmadan ishal durdurulursa istenmeyen sonuçlar doğabilir" diyor.
İshal tedavisinde bir başka yanlış da, ishalin yanı sıra kusma varsa, kusma önleyici ilaçların kullanılması. Oysa ishale kusma eşlik ediyorsa, tedavide kusmayı durdurucu ilaç verilmiyor. Çünkü bazı virüs hastalıklarında bu ilaçlar ağır yan etkilere yol açabiliyor. Hatta ölüme neden olabiliyor.