Bugün 1 milyon kiÅŸi cinsel yolla bulaÅŸan bir hastalık kapacak

Cinsel yolla bulaşan 30’dan fazla bakteri, virüs ve parazit var. DSÖ’nün tahminine göre mevcut vakalara her yıl 174 milyon trikomonas, 92 milyon klamidya, 62 bel soğukluğu, 12 milyon sifiliz vakası katılıyor. HIV gibi virüslerin de eklenmesiyle yıllık toplam sayının milyara yaklaştığı tahmin ediliyor. CYBE’lere yol açan en büyük etken (yüzde 80) korunmasız cinsel ilişki.
- CİNSEL BÖLGEDE KALMIYOR, KANSER YAPIYOR: Bu hastalıkların bu kadar önemli olmasının sebebi sadece cinsel bölgelerle sınırlı kalmaması, kısırlık, dış gebelik, kanser veya düşük gibi başka sağlık problemlerine de yol açması. Hatta anneden bebeklere geçmesi. Bu nedenle korunmak, şikâyetler ortaya çıktığında acilen tedavi olmak şart.
- KADINLAR DOĞUŞTAN ŞANSSIZ: Kadınlar genital organlarının yapısı nedeniyle enfesiyona karşı daha duyarlı. Hastalık taşıyan bir erkekten kadına CYBE geçme olasılığı, hastalık taşıyan bir kadından erkeğe geçme olasılığından daha fazla. Ayrıca kadınların erken yaşta
evlendikleri ve erken yaşta cinsel ilişki kurdukları toplumlarda yine kadınların enfeksiyonu kapma riski artıyor. Bu şanssızlıklara, uğradıkları cinsiyet ayrımcılığı ve sağlık hizmetlerinden daha az yararlanmaları da eklenince sorun büyüyor. Kadınlardaki seyrinin farklı olması da hastalığın gizli kalması ve tedavi olamamasına zemin hazırlıyor.
- 19 YAŞ ÜSTÜ ERKEKLERDE DAHA SIK: Araştırmalara göre 19 yaş üzeri erkeklerde CYBE sıklığı kadınlara göre daha fazla. Erkeklerin cinsel açıdan daha aktif olması, kadınlara göre sık eş değiştirmesi, paralı seks yapmaları bu riski artıran faktörler.
- ÇAPKINLIK YAPARKEN DÜŞÜNÜN: CYBE’nin bulaşmasında baş sorumlu cinsel ilişki. Birden çok partnerle korunmadan cinsel ilişkiye girilmesi CYBE yayılmasının en önemli nedeni. Bu tür ilişki biçimleri genellikle kadın veya erkek seks işçileriyle müşterileri arasında yaşanıyor.

SAĞLIK BAKANLIĞI SAYILARI VERMİYOR BÖYLE BİR ŞEY YOKMUŞ GİBİ DAVRANIYOR

- Prof. Dr. Nuray Özgülnar (Halk sağlığı uzmanı): İnsanların CYBE konusunda bilgili ve bilinçli olduğu söylenemez. Hastalıkların isimlerini sayabiliyorlar, nasıl bulaştığını ise bilmiyorlar. Korunma konusunda durum çok vahim. CYBE’lerin Türkiye’deki sıklığını bilmiyoruz. Bu konuda istatistikleri bulmak güç. Sağlık Bakanlığı’nın sağlık istatistik yıllığında veri yok. Sağlık kuruluşları ve Sağlık Bakanlığı da konuya gereken önemi vermiyor. Örneğin CYBE önleme amaçlı kurulmuş izleme destek komiteleri düzenli çalışmıyor.
- Dr. Muhtar Çokar (İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı): Çok uzun zamandır CYBE Türkiye’de yok gibi davranılıyor. Risk altındaki veya savunmasız gruplar, yerli ve yabancı seks işçileri, erkeklerle ilişki kuran erkekler CYBE’lerle ilgili çalışılması gereken önemli gruplar. Hastalıkların sıklığı, kaç hasta olduğu, insanların güvenli cinsel ilişkiyle ilgili tutumlarını bilmek gerekiyor. Bunun için diğer hastalıklardan daha farklı bir izleme sistemi kurulmalı.

SEKS İŞÇİLERİNİN YÜZDE 39’U KONDOM KULLANMIYOR

Türkiye’deki 50’den fazla genelevde 3 bin 100 kadın çalışıyor. Kayıtdışı kadın ve erkek seks işçilerinin sayısının 100 bin olduÄŸu öne sürülüyor. Ä°ncinebilir Gruplara Yönelik HIV ile Ä°lgili Biyo-Davranış AraÅŸtırması’na göre:Â
 Katılımcıların ilk ilişki yaşı ortalama 15.6
 Kadın seks işçileri ayda ortalama 56, travesti/transseksüel seks işçileri 48.6 müşteriyle oluyor.
 Yüzde 60.7’si kondom kullanıyor. Travesti/transseksüel grupta oran yüzde 76.7.

ÇOK PARTNER RİSKİ KATLIYOR

- Sık partner değiştirmek ve birden fazla partnere sahip olmak,
- Partnerin birden çok cinsel eşinin bulunması,
- Son bir yıl içinde geçirilmiş CYBE öyküsü,
- Seks işçileri, onların müşteri veya kimlerle ilişkisi olduğu bilinmeyenlerle cinsel ilişkide bulunmak,
- CYBE belirtisi olanlarla cinsel ilişki sürdürmek,
- Para, mal ya da ilaç karşılığı ilişkiye girmek,
- Vajinayı kurutucu maddeler kullanmak hastalık riskini artırıyor.

Ä°ÅžTE MÄ°KROP, VÄ°RÃœS VE BAKTERÄ°LER

Bel soÄŸukluÄŸu (gonore)

Karın içi iltihapları, kısırlık ve üreme organlarında apselerden sorumlu. Anneden bebeğe geçme marifeti var. Yeni doğanda körlük, zatürree gibi hastalıklara yol açıyor. Bulaştıktan iki-üç hafta sonra belirtiler başlıyor.

Frengi (sifiliz)

Tüm vücudu etkiliyor. Fırsatı bulursa sinir sistemine zarar vererek körlüğe, sağırlığa yol açabilir. Kalp kasına zarar verebilir, vücudun çeşitli yerlerinde tümörlere ve ölüme neden olabilir. Anneden bebeğe geçme yeteneği var.

Åžankroid

Yumuşak çıban adıyla da biliniyor. Üreme organlarında ağrılı yaralara yol açmasıyla tanınıyor.  Bu yaralar zamanla büyüyerek korkunç görünümlü çıbanlara dönüşebiliyor.

Klamidya

Kadınlarda karında yaygın iltihaplanmalara yol açmasıyla nam saldı. Kısırlığa, üreme organlarında apselere yol açıyor. Doğumda bebeğe sıçrayıp iltihap oluşturuyor.

Trikomonas

Önce kadınların tüplerinde çok sayıda iltihaplanmaya neden oluyor. Sonrasında bununla kalmıyor, daha tehlikeli biçimde geçici kısırlığa da yol açabiliyor.

Herpes Herpes

Kadınlarda rahim ağzı kanserine, erkeklerde anüs kanserine neden oluyor. Başka marifetleri de var: İdrar yolu hastalıkları, menenjit...

HPV (siÄŸiller)

HPV’nin 100 kadar türü var. Cinsel bölgede ortaya çıkan genital siğillere yol açar. Bazı türleri daha da tehlikeli: Kadınlarda rahim ağzında, erkeklerde penis ve anal bölgede kansere davetiye çıkarıyor.

Hepatit B ve C

Karaciğerde büyüme ve hassaslık, idrar renginde koyulaşma ve sarılık, ateş, kusma: Hoşgeldin Hepatit! Kesin tedavisi yok. Karaciğer iltihabı, siroz, karaciğerde kanser ve ölüme neden olabilir.

HIV/AIDS

Anneden bebeğe, hamilelik döneminde, doğum sırasında ya da sütle bulaşabilir. Vücudun mikroplara karşı korunma sistemini bozarak başka hastalıkların oluşmasına zemin hazırlar.

Ä°drar yolu enfeksiyonu

İdrar yoluna yerleşiyorlar. Hastalığın ilerlemesi üreme organlarına zarar verebiliyor. Anneden bebeğe geçebiliyor. Her iki cinsin üreme yeteneğini bozabiliyor.