Taşeronlar için işyeri bildirgesi verilmez

Buna göre; "Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin bir işte veya bir işin bölüm veya eklentilerinde, iş alanı ile bu iş için görevlendirdiği sigortalıları çalıştıran üçüncü kişiye alt işveren" denir.

Dahası, sigortalılar, üçüncü bir kişinin aracılığı ile işe girmiş ve bunlarla sözleşme yapmış olsalar dahi, asıl işveren, bu Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı alt işveren ile birlikte sorumludur.

İşyerinin SGK’ya bildirimi

Yeni 5510 sayılı Kanun uygulamasına göre de işverenlerin (asıl işveren), işyeri bildirgesini en geç sigortalı çalıştırmaya başladığı tarihte, SGK’ya vermekle yükümlüdür. Bu sürede verilmez ise, bilanço esasına defter tutan işverenlere (kamu idaresi işverenleri dahil) 3 asgari ücret, diğer defterleri tutanlara 2 ve defter tutma yükümlülüğü olmayan işverenlere de bir asgari ücret para cezası uygulanacaktır.

Taşeron işveren SGK’da dosya açacak mı?

Taşeron işveren, işyeri bildirgesi verilip, ayrıca tescil edilmeyecek. Yani; işyeri numarası verilmeyecek. Ancak, taşeronun kendi sigortalılarını bildirme, aylık prim belgelerini vermek gibi işlemlerinde kullanılmak üzere SGK tarafından her bir alt işverene o işyeri için bir "Alt İşveren Numarası" verilecektir.

Belirtelim ki; taşeron (alt işveren), sigortalı çalıştırmaya başlamadan önce asıl işverenle yapmış olduğu sözleşmenin SGK’ya ibraz edilmesi kaydıyla belirtilen yükümlülüklerini, SGK’ca verilecek alt işveren numarası ile asıl işverenin işyeri dosyası üzerinden yerine getirir.

Tekrarlarsak, alt işveren adına işyeri dosyası açılmaz.

Taşeron işverenin SGK’ya vereceği belge yok mu?

Taşeron işveren, SGK’ya asıl işverenle arasında düzenlediği sözleşmeden başka, varsa işveren vekiline ait noterden onaylı vekaletname ve imza sirkülerini, diğer kanunlar uyarınca tutmak zorunda oldukları defterin türünü gösteren resmi nitelikteki belgelerini, elden veya posta yoluyla gönderirler.

Sigortalıyı devralan işveren işlemlerini nasıl yapacak?

Æ Taşerondan bir başka uygulama da İş Kanunu gereği geçici iş ilişkisi kurulan işveren vardır. Buna göre, bir başka işverenin işçilerini geçici olarak devralan işveren, asıl işveren ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulduğundan sosyal sigorta işlemlerini usule uygun yerine getirmek durumundadır. Belirtelim ki, sigortalıyı devralan işveren, devraldığı sigortalıyı çalıştırmaya başlamadan önce, sigortalısını devir aldığı işverenle yapmış olduğu sözleşmeyi SGK’ya ibraz etmesi kaydıyla müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu yükümlülüklerini, SGK’ca kendisine verilecek "geçici iş ilişkisi kurulan işveren numarası" ile sigortalıyı devir aldığı işverene ait işyeri dosyası üzerinden yerine getirecektir. Sigortalıyı geçici iş ilişkisi çerçevesinde devralan işveren adına da işyeri dosyası açılmaz.

SGK ceza uygular mı?

Æ Taşeron işveren, asıl işverenden iş alıp kendi sigortalılarını asıl işverenin işyerinde çalıştıracağı vakit, ayrıca bir işyeri bildirgesi verme zorunluluğu olmadığı için, bu belge verilmedi ya da bildirim yapılmadı diye idari para cezası uygulanamaz. Buna rağmen, hataen uygulanan idari para cezası da var ise, kaldırılmalıdır. Keza, idare hukukunun temel prensiplerinden birisi de "idare hatasını sonradan her zaman düzeltebilir!"

Taşeron işveren Çalışma Bölge Müdürlüğü’ne tescil edilecek mi?

Æ Taşeronların, iş aldıkları asıl işverene ait işyerinde çalıştırdıkları kendi sigortalılarından dolayı, SGK işyeri bildirgesi vermeyeceğini dolayısıyla o işten ötürü ayrıca işyeri dosyası açılmayacağını belirttik. Ancak, taşeron işverenler İş Kanunu uygulamasında Çalışma Bölge Müdürlüğü’ne ayrıca tescil edilmek zorunda. Dolayısıyla; örneği Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca belirlenen/belirlenecek "işyeri bildirgesini" Çalışma Bölge Müdürlüğü’ne bir aylık sürede vermek zorundadırlar. Bölge müdürlüğü de bunlar için işyeri sicil numarası verecektir. Öyle ki; bir işyerinde her ne suretle olursa olsun asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulması yeni bir işyeri kurulması olarak değerlendirilecek ve her durum için işyeri bildirgesi verilecektir.

Çalışma Bölge Müdürlüğü’nün cezaları ağır

Daha önce de vurguladığımız gibi, taşeron işverenin işyeri bildirgesini SGK’ya vermemesinin herhangi bir para cezası yoktur. Ancak, Çalışma Bölge Müdürlüğü’ne bildirim yapmamanın para cezası yaptırımı bulunmaktadır.

Buna göre, Çalışma Bölge Müdürlüğü’nce;

İşyeri bildirme yükümlülüğüne aykırı davranan işveren veya işveren vekiline, çalıştırılan her işçi için 100 YTL.

İşyeri, ağır ve tehlikeli işlerden ise, çalıştırılan her işçi için 1.000 YTL, taşeron işyerini muvazaalı olarak bildiren asıl işveren ile alt işveren veya vekillerine ayrı ayrı 10.000 YTL,idari para cezası verilir.

Bu para cezasının kesinleşmesinden sonra bildirim yükümlülüğüne aykırılığın sürmesi halinde de takip eden her ay için aynı miktar ceza uygulanır.

Kayıtdışı taşeronlar!

Belirtelim ki, kendilerini Çalışma Bölge Müdürlüğü’ne bildirmemiş kayıtdışı taşeronların tespiti için diğer kamu kurumlarına da görev verilmiş bulunmaktadır. Buna göre; SGK müfettişleri veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarının denetim elemanlarınca işyerlerinde yapılan denetimlerde ya da ihale makamları, ruhsata tabi işlerde ruhsatı veren merciler (valilikler, kaymakamlıklar, belediyeler), sosyal güvenlik il müdürlükleri, vergi daireleri de kendi mevzuatları açısından yaptıkları işlemler sırasında, taşeron işyerlerinin çalışma bölge müdürlüğüne bildirimde bulunup bulunmadığını kontrol ederler. Bildirim yapmamış olan işyerlerinin unvan ve adreslerini de ilgili bölge müdürlüğüne bir yazı ile en geç 15 gün içinde bildirirler.