Aylık için ölüm tarihi önemli

Sosyal güvenlik kanunlarında sıkça yaşadığımız değişiklikler, yargı kararları vs. ölüm aylığı bağlanma şartlarında değişikliklere sebep olabilmektedir. Kişi hangi statüde çalışır ise çalışsın ölüm aylığı bağlanma şartları 5510 sayılı Kanun ile 1 Ekim 2008 tarihinden itibaren önemli ölçüde değişmiştir. Bu yanıyla da sigortalıların ölüm tarihi, geride kalan hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanıp bağlanmayacağını da etkilemektedir.

Ölüm 1 Ekim 2008’den sonra ise

Sigortalının ölümü 1 Ekim 2008’den sonra olmuş ise hak sahiplerine şu şartların varlığı halinde ölüm aylığı bağlanmaktadır. Buna göre; ölüm tarihi itibariyle sigortalının en az 1800 sigorta gününün bulunması gerekmektedir. Bu şart açısından sigortalının çalışma statüsünün de bir önemi bulunmamaktadır. Sigortalı ister işçi, ister esnaf isterse memur olsun aynı koşul aranacaktır. Eğer ölen sigortalının 1800 günü yok ise hak sahipleri varsa askerlik veya doğum borçlanması yapmak suretiyle de 1800 gün şartını sağlayabilirler.

Sigortalının bütün çalışma günleri toplanmıyor mu?

Ölen sigortalının gün sayısının 1800 olup olmadığı en son çalıştığı statüsündeki gün sayısı dikkate alınarak belirleniyor. Başka bir söyleyişle, daha önce farklı statülerdeki çalışmalarından kaynaklanan sigorta günleri toplamda dikkate alınmıyor. Diyelim sigortalı daha önce devlet memuriyeti sebebiyle 600 günü, esnaf çalışması sebebiyle 1500 günü ve ölüm tarihi itibariyle de işçi olarak çalışmasından ötürü 800 günü var ise bütün bu gün sayıları toplanmak suretiyle 1800 güne ulaşılmıyor!
Denilebilir ki, hizmet birleştirmesi yapılmıyor mu? Evet, ölüm sigortasında, malüllük sigortasında hizmet birleştirmesi yapılmaz/yapılmıyor, hizmet birleştirmesi sadece yaşlılık sigortası uygulamasında yapılmaktadır...
Yukarıdaki örnekte olduğu üzere, sigortalının son çalışmasından ötürü gün sayısı 800 gün olduğundan, yeterli borçlanacak sürede yok ise 1800 günü olmadığından hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamayacaktır...

SGK sorunu genelge ile çözdü

Kanuni durum bu olmakla birlikte SGK, yerinde bir uygulama ile soruna çözüm getirmiş bulunuyor. Buna göre, ölen sigortalının son statüsünden ötürü yeterli gün sayısı olmadığı için hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamadığında, bir önceki statüsüne bakılarak işlem yapılabilmektedir. Yukarıdaki örnek üzerinden değerlendirir isek; işçi olarak çalışrken öldüğünde 800 günü olduğu için hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanamayınca, bu sefer önceki çalışması olan esnaf statüsünden 1500 gün hesaplamada dikkate alınacaktır. Mümkün ise askerlik yada doğum borçlanması ile 1800 güne ulaşıldığında geride kalanlara ölüm aylığı bağlanabilecektir.
İşçiler için kolaylaştırılmış seçenek
Ölüm tarihi 1 Ekim 2008’den sonra olan işçi sigortalıların hak sahipleri için biraz daha kolay bir seçenek var… Eğer ölüm tarihi itibariyle sigortalının 1800 günü yok ise şimdi söyleyeceğimiz koşulun varlığı araştırılır… Sigortalının en az beş yıldan beri sigortalılık süresi ve her türlü borçlanma süreleri hariç en az 900 sigorta günü var ise yine hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanabilecektir… Burada dikkat edilmesi gereken nokta şu; 900 gün sayısına ulaşmak için hak sahiplerinin kesinlikle borçlanma olanakları bulunmamaktadır…