Asgari ücret değişikliğine dikkat!

2012 yılının ikinci yarısı için belirlenen günlük 31,35 TL asgari ücret tutarı yürürlüğe girdi. Temmuz 2012’den itibaren asgari ücrete bağlı işlemler için bu tutar dikkate alınacak. Ancak, tam da bu noktada öteden beri yanlış uygulanan bir noktaya işaret etmekte fayda var.
Evet, uygulamada asgari ücretin aylık olduğu varsayılmakta; işçinin ücreti ödenirken ve sigorta primleri hesaplanırken bu varsayıma göre hareket edilmektedir.
Eskiden, girdiğiniz bir işyerinde hemen karşınızda bir yazı görürdünüz: Bu işyerinde asgari ücret uygulanmaktadır!...Gerçi bu uygulama kaldırıldı… Bazen de aylık asgari ücret tutarı diye 30 günlük asgari ücrete yer verilirdi… Artık gelenekselleşmiş bu uygulamaya “yanlış” dediğiniz de şöyle bir suratınıza bakarlardı... Ne diyor bu ya, gibisinden…
Evet asgari ücret günlüktür; aylık asgari ücret tespiti diye bir şey yoktur…. Meraklısı, Asgari Ücret Tespit Komisyonunca belirlenen ve Resmi Gazetede yayımlanan asgari ücret rakamlarına bakabilir.. 2012 yılına değil… Geriye doğru bakabildikleri tüm yıllara baksınlar.. Görecekleri günlük asgari ücrettir…
Denilebilir ki, çok mu önemli… Asgari ücret günlük belirlense ne aylık belirlense ne ? Evet çok önemli!

İşçinin ücret kaybı
Bir kere asgari ücretle çalışan işçinin ücret kaybı olmaması için günlük asgari ücrete göre işlem yapılmalı… 31 gün çeken aylarda, asgari ücretle çalışan işçinin ücreti 31 günlük ücrettir… Asgari ücret aylıktır diye, 31 gün çeken aylarda 30 günlük asgari ücret ödenirse işçiye eksik ücret ödenmiş olur… Bir takvim yılında 7 tane 31 gün çeken ay olduğuna göre, bu durumdaki işçilerin yıllık kaybı 7 günlük asgari ücret olur!...
Şüphesiz 28 yada 29 gün çeken Şubat ayında da 28 yada 29 günlük asgari ücret ödenmelidir…
Şu halde; 2012/Temmuz ayında, asgari ücretle çalışan işçinin ücreti brüt 31x31,35=971,85 TL olacaktır. Sanıldığı gibi 940,50 TL değil…

İşverenin ceza sorumluluğu
İşçi açısından böylesi bir kayıp yaşanırken, uygulamayı bu şekilde sürdüren işverenler de büyük bir riskle karşı karşıyadırlar… Yüksek para cezaları ödemek zorunda kalabilirler…
Zira, 31 gün çeken aylarda, asgari ücretle çalışan işçilerine 31 günlük ücret yerine, asgari ücret aylıktır diye 30 günlük ücret ödeyen işverenler, esasen bir günlük asgari ücreti eksik ödemekle “asgari ücretin altında ücret ödeme” suç fiili işlemiş olurlar.. Bunun da cezası, işçi başına ve her ay için 125 TL’dir.
Diyelim, asgari ücretle çalışan 100 işçisi olan bir işveren Temmuz 2012’de işçilerine yukarıdaki gibi ücret ödemez ise 100x125=12.500 TL para cezası ile karşı karşıya kalabilir… Uygulama bu şekilde sürer ise bir takvim yılında 31 gün çeken 7 ay bulunduğundan, 7x12.500=87.500 TL idari para cezası ödeyebilirler. Hele, son yıllarda planlı sektör incelemeleri yapan İş Müfettişleri incelemeyi geriye doğru 5 yıl götürür ise çıkacak ceza rakamı diyelim 437.500 TL’yi bile bulabilir…

İşin bir de SGK boyutu var!
Uygulamada sorunun çıkış kaynağı, ücretlendirme ve bordro işlemlerinin çoğu kere SGK bildirgeleri için yapılmasından kaynaklanıyor… SGK’da prim ödeme gün sayısı da her ay için(31 gün çekenler dahil) 30 gün olarak kabul edildiğine göre, bir ay da 30 gün varsayıldığına göre, asgari ücrette aylık yani 30 günlük belirlenmiş oluyor!... Öyle sanılıyor!... Öyle olduğunun sanılması aslında çoğu kişinin işine geliyor!...
Bir kere böyle olunca, ücret bordrosu ve SGK bildirgesi kolay hazırlanıyor…Zaten SGK da bu işe karışmıyor…Programcılar fazla yorulmuyor… İşveren daha az ücret ödemiş oluyor…İşçi de sesini çıkarmadığına göre… Her şey doğru ve yolunda olmuş oluyor… Sanırım, “anne bak kral çıplak” diyen bizim gibiler de “nerden çıktı şimdi bu” olmuş oluyor…
Yine de biz doğrusunu yazalım; 31 gün çeken aylarda hem ücret bordrosu hem de SGK bildirgesi hazırlanırken tahakkukun 31 günlük ücret üzerinden yapılması gerekiyor. Örneğin, asgari ücretle çalışan sigortalı için Temmuz 2012 SGK bildirgesinde prime esas kazanç, hak ettiği 31 günlük ücret olan 971,85 TL olmalıdır… 2012/Temmuz sigorta bildirgesi 23 Ağustos 2012 gece saat 23:59’a kadar SGK ya internetten verilebildiği için hatalı yapmış olanların da halen düzeltme imkanı bulunuyor. Aksi halde, bunda dolayı ceza uygulaması da sözkonusu olabilir…