Tekne ve uçaklar da elektrikli olacak

Elektrikli aracın dünyada bayrağını taşıyan Renault ise, Türkiye’de işe en çok sarılan BD Otomotiv’in sahibi Osman Boyner. Boyner elektrik elektronik mühendisi.
2004’te Almanya’da bir pil firmasına yatırım yapıyor. O dönem pil endüstrisinin itici gücü dizüstü bilgisayar ve cep telefonları.
Sony ve Panasonic sektörü elinde tutan iki dev. Ta ki 95’te aralarına bir Çin firması katılana dek: BYD.
BYD 2003’te bir araba firması satın alıyor ve elektrikli araç üretmeye başlıyor. Boyner BYD’nin Türkiye temsilcisi. 24-27 Kasım’da TÜYAP’taki ticari araç fuarında BYD’nin elektrikli otobüslerini getirip belediyelere tanıtacak. Bunlar halk otobüsleri olarak kullanılabilecek nitelikte.
Boyner ayrıca ABD’li spor araba Fisker’in de distribütörü. Bu arabanın arkasında elektrik üreten bir jeneratör var. Araba 81 kilometre elektrikle gittikten sonra jeneratör devreye giriyor.
Arabaya adını veren Fisker aslen Aston Martin DB7 ve BMW Z-5’in tasarımcısı. Aston Martin’e gidip “Ben çevreci bir araba yapmak istiyorum” diyor. “Git işine, çevreci araba olur mu” diyorlar. Fisker de ayrılıp BMW’den bir arkadaşıyla beraber ABD’de şirket kuruyor, para topluyor, devletten yardım alıyor. Şimdi ürettikleri bu araba Leonardo DiCaprio, Colin Powell gibi çevrecilerin altında.
Bu iki markanın distribütörlüğü dışında Boyner’in esas işi dizel motorlu araçları elektrik motorlu araçlara dönüştürmek.
“Ben araba işine girmek istemiyorum, içindeki teknolojiyi yapmak istiyorum” diyor.
Fiat, Renault ve Peugeot gibi şirketlerden sıfır dizel motorlu aracı alıyor, motorunu elektrikliyle değiştirip firmalara kiralıyor. Binek araçlarla ilgilenmiyor, onun hedefi ticari araçlar: “Ticari araç gündüz kullanılıyor, gece duruyor. Aras Kargo’ya verdiğimiz araç mesela, gece Ayazağa’ya geliyor. Biz oraya şarj aletimizi ve metremizi koyduk. Elektrik ve bakım masrafı bana ait. 5 yıllığına şirkete kiraladım. Müşteri bir risk almıyor.” Aylık ücret alıyor, bu ücrete her şey dahil. Amacı yılda 6 bin araba yapmak.
En son olarak birçok lojistik firmasının konuçlandığı Bağcılar’da bir hızlı şarj istasyonu kurdu. Araçlar 30 dakikada şarj edilebiliyor. 1-1.5 yıl içerisinde bunların sayısını 8-10’a çıkarmayı hedefliyor. Ümraniye Carrefour, havaalanı ve İspark’ta da şarj istasyonları kurdu. Amaç farkındalığı artırmak.
Boyner geçtiğimiz yıl bu teknolojiyi teknelere de satmış. Hibrid tekneler bunlar. Marinaya girerken sessiz ve temiz olsun diye elektrikli motoru devreye sokuyor, denize açılınca yine benzinli motoru çalıştırıyorsunuz.
Bir uçak şirketi elektrikli motorları uçaklara da koymak için görüşmeye gelmiş.
Boyner, 20 yıl içinde küçük ticari uçakların hepsinin elektrikli olacağını öngördüklerini söylüyor.

Arabaları paylaşma zamanı

Otomotiv dünyasında eğilimler değişiyor. İnsanlar artık arabaya sahip olmaktan çok, arabayı kiralamak istiyor.
Amaçları bir yerden bir yere gitmek. ABD ve Avrupa’da bu, trend halini aldı.
Car sharing, yani araba paylaşımı adı verilen bir trend bu. Abonelik ücretini ödüyor, internetten istediğiniz süre için rezerve ediyorsunuz. Şehirde her yerde arabalar var, bir noktadan alıp işiniz bitince başka bir noktaya bırakabiliyorsunuz.
Bisiklet kiralamak gibi. Bu demek değil ki insanlar hiç araba almayacak. İnsanlar hâlâ hem Amazon’dan kitap alıyor hem iPad’lerine indiriyor. Ama şehir içinde oturan insanların bu modele geçmesi yüksek bir ihtimal.