Yemek seksten daha önemlidir

Başlığı atarken de oraya aldığım notlardan, Balzac’ın sözlerinden esinlendim. Okuyacaklarınızın bir kısmı yeme-içmeyle ilgili karaladıklarımdan...

Aralık lezzetli bir aydır. Sebzesiyle, meyvesiyle yazı kıskandırır. Kar topu benzeri karnabahar, manav tezgâhlarının süsüdür. Kırmızı turp, yemyeşil roka, taze soğan, marul yan yana gelince bir natürmort tablo gibi görünür. Turuncu havuçlar, pırasalar, bütün yemeklerin anası patatesler, görüntüsüyle balığı çağrıştıran kırmızı soğan demetleri, yamru yumru ama çok lezzetli kerevizler, portakal, mandalina, sarı sarı ayvalar, kahverengi kestaneler. Bunlar kışın kasvetli görüntüsüne neşe saçan görüntüler. Hepsi lezzetli ama bence bu güzeller arasında lahananın yeri ayrıdır. Ne bereketli sebzedir. Kavanoza girer, turşu olur. Tencerede zeytinyağlı, etli sarmaya, acılı kapuskaya dönüşür. Zeytinyağlı lahana sarması en sevdiğim yemeklerin başında gelir. İstanbullu bir yemektir. Üstüne bir iki damla limon gezdirilince tadı daha da dayanılmaz olur.
Sarma kadar acılı kapuskayı da çok severim. Onu yerken, burnumun üstünde boncuk boncuk ter birikir. Benim için kış sofralarının üç yıldızlı yemeğidir. İyi yapılmış lahana turşusu da doyumsuz olur. Özellikle yahnilerin yanına çok yakışır. Lahana turşusunun suyunu düşünürken bile ağzım sulanır. Bu ekşili, acılı suyun hazmı kolaylaştırdığına inanırım.
Bir de lahana dolmasını severim. Bugün size onun tarifini vereceğim.
Orta büyüklükte bir lahanayı, tuzlu kaynar suda yedi-sekiz dakika haşlayın. Sonra soğuk suya tutun. Sap kısmını kesin. Mutfak tezgâhına nemli bir tülbent serin, üstüne yarım metre uzunluğunda dört adet ipi yıldız şeklinde yerleştirin. Lahanayı bu iplerin tam ortasına oturtun. Ortasındaki yaprakları çıkartın. Yaprakları ince ince kıyın. Yağlı koyun kıyması ve baharatlarla birlikte karıştırıp, bir iç hazırlayın. İçi lahananın ortasına doldurun. Dıştaki yaprakları kapatın. En üste kuzu gömleği koyun. İpleri lahananın üstünde düğümleyin. Tülbenti de bir torba haline getirip bağlayın. Bir tencerede bir miktar kuzu kuyruğu erittikten sonra, biraz zeytinyağı, 150 gram dilimlenmiş havuç, bir baş ince kıyılmış soğan ekleyin. Lahanayı tencereye yerleştirdikten sonra, üzerini kaplayacak kadar et suyu koyup kapağını kapatın. Bir iki taşım kaynadıktan sonra, önceden 200 dereceye kadar ısıtılmış fırına sürün. Bir buçuk saat pişirin sonra tülbentten çıkararak servis tabağına alın. Üstüne pişirme suyundan biraz gezdirin.

PARİS’TE SOFRANIN ŞATAFATI FAHİŞENİN TEK RAKİBİ

Balzac, taşradaki yemeklerin neden daha lezzetli olduğunu şöyle açıklıyor: “Taşrada yapılacak işlerin azlığı ve hayatın monotonluğu, zihni mutfak konusuyla uğraşmaya özendirir.” Balzac’a göre yemeğe para harcamak, aynı zamanda tutkuları tatmin etmenin bir yoluydu. Yemeğin burjuva için seksten bile daha önde gelen asıl zevk olduğunu söyleyen yazar, yemekle seks arasında şöyle bir bağlantı kurar: “Paris’te sofranın şatafatı, fahişenin tek rakibidir.”

İNSAN ÇATLAR!

19’uncu yüzyılda yayımlanan bir ev idaresi kitabından, sekiz kişilik bir akşam yemeği için mönü önerisi:
Birinci servis: Yalancı kaplumbağa çorbası, karides soslu kalkan balığı, ızgara uskumru, ıstakoz külbastısı, dana karaciğeri, yanında ince doğranmış yeşillikler ve beykından oluşan bir ana yemek.
İkinci servis: Kızarmış dana filetosu, beşamelli haşlanmış iki tavuk yanında ıspanaklı haşlanmış jambon dilimi.
Üçüncü servis: Elma kreması, sütlü pelte, limon jölesi ve patates eşliğinde yabanördeği.
Tatlı çeşitleri ve dondurma.
Böyle bir akşam yemeğinden sonra insan çatlamaz mı?

BİRİLERİ YALAN SÖYLÜYOR

Şu diyet işinin cılkı çıktı. Önüne gelen, bilen bilmeyen bir şeyler öneriyor. Bunların başında bol bol balık yiyip, omega-3 alınması önerisi geliyor. Bu kişiler, dünya denizlerinin ne kadar kirli olduğunu, özellikle büyük balıkların civa deposu olduğunu unutuyorlar. Ayrıca, bilinçsizce alınan omega-3’ün, erkeklerde prostat kanserini tetiklediği konusundaki çalışmalara kulak tıkıyorlar.
Bir de zeytinyağı konusu var. Yemeklerde bol bol zeytinyağı kullanılmasını, salatalarda yenen çiğ zeytinyağının damar tıkanmasını önlediğini vurguluyorlar. Zeytinyağının diğer yağlardan daha sağlıklı olduğu doğrudur ama bir gramının dokuz kalori içerdiği gerçeğini de belirtmek gerekir. Yani bol zeytinyağı yerseniz, damarları açık, sağlıklı birer şişman olursunuz.
Zayıflamak mı istiyorsunuz. İşte size sihirli formül: Yediğinizden fazlasını yakın.