Ramazana doğru

Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğru ile yanlışı birbirinden ayıran Kur'an-ı Kerim'in (Bakara, 185) indirildiği bir aydır. Bu ayda sevgili Peygamberimiz, vahye muhatap olmuş, yüce Allah'tan aldığı ölümsüz prensipleri insanlara aktarmaya başlamıştır. İçinde ‘‘bin aydan daha hayırlı olan Kadir gecesi’’nin bulunması, bu ayın manevi değerini daha da artırmaktadır.

* * *

Bu aya damgasını vuran en temel ibadet, kuşkusuz oruçtur. Ulaştığımız sayısız nimetlerin kadrini hatırlatan bu ayda, geçici lezzet ve zevklerden vazgeçip sonsuza dek sürecek lezzet ve zevklere ulaşmanın sırrına, yüce Allah'ın emir buyurduğu oruç ibadeti ile kavuşulur. Mevlana Celaleddin-i Rumi oruç ibadetinin insana kazandırdığı manevi özellikleri şu özlü ifadelerle dile getirmektedir:

‘‘İnsanın asıl gıdası Allah'ın nurudur. Ona aşırı beden gıdası vermek, doğru değildir. İnsanın asıl gıdası, ilahi aşk ve ilahi akıldır. İnsan, asıl ruhani gıdasını unuttuğu ve beden gıdasına düştüğü için huzursuzdur. Doymak bilmez, ihtirasından yüzü sararmış, ayakları titremekte, kalbi telaşla çarpmaktadır. Nerede yeryüzü gıdası, nerede sonsuzluğun gıdası? Allah şehitler için, ‘Rızıklandılar' diye buyurmuştur. Halbuki o manevi gıda için ne ağız, ne de ceset vardır.’’

Hayatın sürekli zevklerine ulaşmayı hedefleyen bir anlayışın, insana saadet getirmediği aklıselim sahibi her insan tarafından bilinmelidir. Ünlü şair Nedim’in ‘‘Gülelim eğlenelim, kám alalım dünyadan’’ mısralarıyla yansıttığı zevke dayalı hayat anlayışı insanı, ‘‘İç báde, güzel sev, var ise aklı şuurun/Dünya var imiş, ya yok imiş, ne umurun’’ mısralarında dile getirilen gayesiz ve anlamsız duruma düşürmektedir.

Oruç sayesinde insan en mühim meziyetler arasında yer alan sabır ve metaneti öğrenir. Tahammül gücünün kuvvetlenmesi sayesinde, felaket ve sıkıntılarla karşılaştığı zaman ümitsizliğe düşmez. Çekmiş olduğu kısa süreli açlık, onu açların ve yoksulların halinden anlar hale getirir ve etrafındakilerden sorumlu hassas bir fert yapar. Böylece toplumsal uzlaşma zemini sağlanmış olur.

* * *

Bu ayın gelmesi, şüphesiz Müslümanları sevince boğmakta, yazılı ve görsel yayın organlarında da dini içerikli haber ve yorumların artmasına vesile olmaktadır. Bu nedenle şu hususu hatırlatmakta fayda görüyorum: Teknolojinin baş döndürücü bir şekilde gelişmesi, dünyada hızlı değişimlere zemin hazırlamakta, son teknoloji ürünlerini kullanan medya araçları ile insanlara ulaşan bilgilerle de kamuoyu şekillenmektedir. Farklı düşüncelerin kamuoyunda seslendirilmesi, demokratik hayatın vazgeçilmez bir şartı olduğu gibi, medeniyetlerin kurulması, şekillenmesi, gelişmesi ve de hayatiyetini devam ettirmesinin de genel şartıdır. Ancak düşünceleri sebebiyle farklı özellikler sergileyen oluşumların, her konudaki fikirlerini topluma ulaştırmada, sahip oldukları dünya görüşü, dini anlayış, entelektüel birikim vb. sebeplerle kelime ve kavramlara farklı anlamlar yüklenmesinin, toplumda yanlış anlaşılmalara ve kargaşalara zemin hazırladığı bir gerçektir.

Bu sebeple de topluma ışık tutan aydınların, fikirlerini berraklaştırması, düşüncelerini değişen değerlere göre değil, değişmeyen fıtri ve evrensel kabullere göre şekillendirmesi önem arz etmektedir.

Değerli okuyucularım! Ramazan süresince Cuma Sohbetleri'nin yanı sıra, her gün soru-cevap bölümü olacak. Bu sebeple cevabını bulamadığınız soruları burada cevaplayacağım. Ramazan ayının hayırlara vesile olmasını niyaz ederim.

SORALIM ÖĞRENELİM

Ben nefes alıp vermekte zorlanıyorum. Solunum yetersizliğinden rahatsızım. Rahat soluk alabilmek için ağızdan sprey kullanıyorum. Bu spreyler direkt mideye gitmeyip sadece akciğerdeki bronşları açıyor. Oruç iken iki, üç defa kullanırsam orucum bozulur veya sakatlanır mı?

Ekrem CANAYAZ/İSTANBUL

Sizin de ifade ettiğiniz gibi mideye gitmeyip akciğerdeki bronşları açmak için kullanılan sprey orucu bozmaz.

Ben 80 yaşında bir bayanım ve gözlerimdeki rahatsızlıktan dolayı maalesef Kur'an-ı Kerimi yazılı olarak takip edemiyorum. Kasetten dinleyerek de ‘‘hatim’’ indirebilir miyim?

Hayriye ARMAY/İSTANBUL

Kur'an-ı Kerim dinlemek, okumak kadar sevaptır. Kişiden veya kasetten Kuran dinlemek ‘‘hatim’’ indirmiş gibi sevap kazandırır.

Bizim burada bazı kişiler klorlu suyla abdest alınamayacağını söylüyorlar. Klorlu suyla abdest almak dinimizce engel midir?

Feridun SEFİLOĞLU/Münih-ALMANYA

Bilindiği üzere abdest, boy abdesti sağlık için zararlı olmayan (mikropsuz) temiz su ile alınır. İçilmesi ve kullanılması sağlığa zararlı sularla, temiz bile olsa abdest ve boy abdesti alınamayacağı gibi, içine pislik karışmış veya renk, tat, koku gibi suyun kendine ait asli nitelikleri tamamen değişerek temiz ve mutlak su olma özelliğini kaybetmiş sularla da abdest ve boy abdesti alınamaz. Ancak, sudaki gözle görülmeyen, sağlığa zararlı bakterileri öldürmek ve suyun temizleme özelliğini artırmak gibi amaçlarla suya belli oranlarda klor, kireç ve benzeri maddelerin karıştırılması, abdest veya boy abdestinin sıhhatine engel değildir. Esasen bu maksatla suya katılan maddeler, dinen temiz olduğu gibi, suyun asli vasıflarını da değiştirmemektedir.

Ramazan orucu ne zaman farz kılındı?

Mine Sevim ÖZÇELİK/MERSİN

Ramazan orucu hicretin ikinci yılında, Peygamberimizin Bedir Savaşı'na hazırlandığı bir sırada farz kılındı.