Kurthan Fişek: Ha yazılı, ha görsel! Maksat ‘sansür’ olsun

Kurthan FİŞEK

CNN-Türk'ün bir günlüğüne kapatılması büyük tepki yarattı. Herkes öfkelendi. RTÜK olarak bilinen ucûbeye lánetler yağdırıldı. ‘‘Körfez Savaşı sırasında Saddam bile bunu yapmadı!’’ yorumu en doğrusuydu.

‘‘Sansürcü kafa’’ bizde de, dünyada da eskidir.

Evrenseldir, küreseldir!

Çağ atladık ya!

Uzak-yakın tarihimizde yazılı medyayı ‘‘dolmalık kabak’’ gibi oyduğumuz yetmiyormuşçasına, şimdi de elektronik-görsel medyaya musallat olduk.

1994 yılı Nisan ayında kuruldu Radyo-Televizyon Üst Kurulu...

Ceviz akıllarına, siyasi rüzgárların estiği istikamete göre, 8,485 radyo ve televizyon kapattılar.

Mimar ve mûcidi Çiller hükümetiydi.

Suç ortağı Karayalçın'dı. Onaylayan Demirel'di.

Şimdi niye ağlaşıyorlar acaba?

‘‘Timsahın soğuk gözyaşlarını dökmek’’ en son onlara düşer.

* * *

Sansür evrenseldir, insanlık kadar eskidir.

Eskiden kitap yakılırdı, şimdi radyolar, televizyonlar kapatılıyor.

Çağ atladık, kalem-káğıt-daktilo sansüründen, elektronik sansüre geçtik.

Ama, tarih tekerrür eder.

Mantıksızlıklar, gerzeklikler, sansürcü kafalar tekerrür ettikçe...

* * *

Hitler'in şansölye olmasından dört ay sonra, Orta Çağ karanlıkçılarına parmak ısırtan bir barbarlık yaşandı Berlin'de... 1933 yılının 10-11 Mayıs gecesi, gözü dönmüş binlerce lumpen, ellerinde meşaleler, Berlin Üniversitesi'ne bakan Unter den Linden meydanında toplandılar.

Propaganda Bakanı Goebbels, çığırtkanlığın zirvesindeydi: ‘‘Şimdi yakacağımız kitapların alevi, eski ve yozlaşmış bir çağın bittiğinin müjdesini vermekle kalmayacak, yepyeni bir çağa da ışık tutacaktır...’’

Binlerce kitap yakıldı o gece... Thomas ve Heinrich Mann, Arnold ve Stefan Zweig, Erich Maria Remarque, Albert Einstein, Jack London, Upton Sinclair, Sigmund Freud, Andre Gide, Zola, Proust, Wells gibi nicelerinin eserleri, ‘‘Alman ırkının beynini zehirliyor’’ gerekçesiyle yok edildi.

Çağ atladık... Kitap yakmak yerine, radyo-televizyon kapatıyoruz...

Ha o, ha bu! Değişen ne ki?

* * *

1 Kıptiye beylik verdin mi ilk babasını asar. Tarihin ilk bilinen ‘‘toplu imha ve sansür’’ eylemini M.Ö. 333'de Makedonyalı İskender gerçekleştirdi. Yaktıkları arasında, 12 bin dana derisine altın harflerle yazılmış 2 milyon dizelik bir uygarlık tarihi de vardı. Hangi kitaplık?

a. İskenderiye b. Persepolis

c. Aspendos d. Atina

2 Kitap yakma konusunda biz de fena sayılmayız... Hülagû Han, Bağdat'a girdikten sonra, bütün kütüphanelerin yakılmasını ferman buyurdu. O tarihte Bağdat'ta kaç kütüphane vardı?

a. 15 b. 23 c. 36 d. 48

3 Bedrettin Cömert'in Benedetto Croce'den türkçeye kazandırdığı ‘‘Estetik’’ kitabı, 1977 yılında ‘‘sakıncalı’’ bulundu. Kitabı ne yaptık?

a. Toplatıp depoladık

b. SEKA'ya káğıt hamuru olsun diye gönderdik

c. İhraç ettik

d. Hurda káğıt fiyatına çekirdekçilere sattık

4Sansürcülüğümüzün en ilginç örneklerinden biri, 1984 yılında, İstanbul'daki İslam Tıp Kongresi'nde yaşandı. Kongreye katılanlar, ‘‘sembolik protesto’’ olarak, kitap yaktılar. Nerede?

a. Cağaloğlu hamamında

b. Amerikan başkonsolosluğunun önünde

c. Taksim meydanında

d. Bakır tepsi içinde

CEVAPLAR: 1) b, 2) c, 3) d, 4) d