Giden hükümetler gider, kalan ‘‘sağ’’lar bizimdir

Kurthan FİŞEK

Türkiye'nin siyasi tarihinde gensoruyla devrilen ilk hükümet Süleyman Demirel'in İkinci MC'siydi. Üç ortaklıydı. AP (Adalet Partisi), MSP (Milli Selamet Partisi) ve MHP (Milliyetçi Hareket Partisi)...

21 Temmuz 1977'de kuruldu. 31 Aralık 1977'de gensoruyla düşürüldü.

O gensoruyla hükümetin düşürülmesi zâten bekleniyordu, ama asıl problem, yeni hükümetin nasıl kurulacağıydı.

Nasıl kurulduğuna geçmeden önce, ‘‘hükümetin gensoruyla neden devrildiği’’ konusuna değinelim...

* * *

Koalisyon hükümetinin, hem bakanlar kurulunda, hem sokaklarda, ‘‘etkili ve yetkili’’ üyesi MHP'ydi.

Sokak çatışmaları artmış, terör tırmanışa geçmişti.

Ekonomik sıkıntılar ayyûktaydı.

MHP'nin keyfi yerindeydi. Hem sokaklara, hem bürokratik kadrolaşmalara hâkim vaziyetteydiler.

Demirel, ‘‘problemsiz’’ görünüyordu. Hatta, ‘‘Bana sağcılar ve milliyetçiler tetik çekiyor, cinayet işliyor dedirtemezsiniz!’’ demişti.

Ama, asıl problem, AP'nin içindeydi.

AP tabanının MHP'ye, öğrenci ve işçinin sokaklara kaydığını gören bir kısım milletvekili vardı. Koalisyonun bir an önce bozulmasını, bütün olup bitenlerin faturasının CHP ağırlıklı bir hükümete çıkarılmasını isteyenlerin sayısı artıyordu.

Olan oldu.

31 Aralık 1977, yılbaşı gecesi, İkinci MC gensoruyla düşürüldü.

* * *

Sıra gelmişti yeni hükümetin kurulmasına... Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk, hükümeti kurma görevini Bülent Ecevit'e verdi.

Sayın Ecevit, yeni hükümeti kurmaya hem hazırlıklı, hem teşneydi.

‘‘11 namuslu milletvekili arıyorum!’’ demesine bakmayın... 22 Aralık 1977 günü, dokuz gün sonra düşürülecek hükümetin pazarlığını bağlamıştı.

O dönemi anlatan iki alıntı yapalım izninizle...

* * *

Cumhuriyetçi Güven Partisi, Demokratik Parti ve Adalet Partisi'nden istifa eden 11 milletvekilinin desteği ile CHP'nin kuracağı hükümetle ilgili girişimler epey önce başlamıştı.

22 Aralık 1997 günü, İstanbul Florya'daki Güneş Moteli'nde AP'den ayrılan milletvekilleriyle görüşen Ecevit, 11'lerle, hükümet aleyhindeki gensorunun desteklenmesi ve yeni bir hükümetin kurulması konusunda anlaştı.

CHP'ye verilen bu desteğin karşılığı bakanlık koltuğu oldu.

5 Ocak 1978'de 229 güven oyu alan 3. Ecevit hükümetinde, 11 bağımsız milletvekilinin 10'una bakanlık verilmişti.

‘‘Bir oya bir bakanlık’’ diye anılan yeni hükümet, kamuoyunda Güneş Motel'de yapılan pazarlıklara izafeten ‘‘Motel hükümeti’’ olarak da bilinir. ‘‘Florya motellerinde milletin iradesini hiçe sayarak kurulan hükümetin, milletin ve meclisin çoğunluğuna dayanmadığı’’, bu yüzden de ‘‘gayrimeşrû’’ olduğunu iddia eden Demirel, Ecevit'i başbakan saymadı. Hükümetin 22 ayı boyunca, kendisinden ‘‘hükümetin başı’’ diye söz etti.

* * *

Metin Toker ağabeyimiz de, 25 Aralık 1977 günlü Hürriyet'te, durumu bir başka şekilde anlatıyordu.

Taşra hacıağalarının İstanbul'a geldikleri ve kaçamak yaptıkları bir semtin bir motelinde acaba bu sefer kim yakalandı? Allahtan ki resimlerde gözler üzerine çekilmiş siyah bantlar yoktu ve olayın ahlak zabıtasını ilgilendirmediği çabuk anlaşılıyordu. Lütfen söyler misiniz, CHP genel başkanının ‘‘gizlice’’ İstanbul'a gelip Florya'da bir motelde ‘‘12 bağımsız’’ milletvekiliyle görüşme yapmasının kırk paralık anlamı, kırk paralık mantığı, sağlıklı bir yarına kırk paralık yararı var mıdır? Yok mudur bu CHP'nin konuşmak istediği kimseleri genel başkanın kabul edeceği bir genel merkezi, parlamento binasında bir genel başkan odası, eğer görüşme başkent dışında yapılacaksa bir il merkezi?

* * *

Duyumlarıma göre, yarın hükümet düşüyormuş...

Giden gider, kalan sağlar-sağcılar elbette bizimdir.

Gensoruyla düşürülen hükümetin haleflerini merak ediyorum doğrusu...

Yenisi vatan-millete hayırlı olsun... Selefleri gibi olmaz inşallah!