Cigaramın dumanı, yok mu, bu Tekel'in imanı?

Kurthan FİŞEK

Sigaranın, içkinin sağlığa zararlı olduğunu biliyorum. İctimâi sefaletin başlangıcı olduğunu biliyorum. İçkinin öldürdüğünü, sigaranın söndürdüğünü de biliyorum.

Her zamdan sonra karar alıyorum. ‘‘Bırakacağım şu iki musibeti...’’

Olmuyor.

Tam bırakmaya karar veriyorum, ya Türk-Yunan gerginliği tırmanıyor, ya Kuzey Irak'ta operasyon oluyor, ya eğitim seferberliği başlıyor.

37 senedir, istikrarlı şekilde, günde, içtiğim üç paket sigara ve birkaç duble rakının parasının üçte biri devletin yukarıdaki hizmetlerine gidiyor.

Devleti karakaderiyle, boşbütçesiyle başbaşa bırakmak bana mı düştü?

Çek bir fırt! Yak bir cigara! Maksat vatana, millete ‘‘hizmet’’ olsun...

Ama, şu zamlarda biraz insaflı olun!

Ya kötü alışkanlıklarımdan, ya vatana hizmetten vazgeçmek üzereyim...

* * *

1 Orijinal adı ‘‘Reji’’ olan TEKEL'in ilk ürettiği sigaranın adı neydi?

a. Birinci

b. İkinci

c. Üçüncü

d. Beşinci

2 ‘‘Her sınıfa değişik duman’’ parolasıyla başladı sigara üretimi... Köylü, kendi adıyla anılan sigarasına, 1927 yılında kavuştu, ‘‘efendi’’ oldu. Paketi kaç paraya?

a. 7 kuruş

b. 17 kuruş

c. 21 kuruş

d. 46 kuruş

3 ‘‘Köylü’’ sigarasının ardından, ‘‘Nazır’’, ‘‘Diplomat’’ ve ‘‘Mebus’’ gibi, ‘‘meslek gruplarına mahsus’’ sigaralar piyasaya çıktı. Yalnızca TBMM üyelerinin içebildiği ‘‘Mebus’’ sigarası, kaç yılında üretildi?

a. 1929

b. 1945

c. 1950

d. 13 Eylül 1980

4 İlk sigara fabrikalarımız Cibali, Samsun ve İzmir'de kurulmuştu. Sınıfsız, imtiyazsız bir kitleydik... Derken, ‘‘lüks ve sınıfsal’’ takılmaya başlattık. Piyasaya çıkartılan ‘‘Hanımeli’’ sigarasının fiyatını öğrenenler, ‘‘çüüüşşşşş’’ dedi. Kaç paraydı?

a. 10 para

b. Yüz para

c. 7.5 para

d. 75 kuruş

5 İlk ‘‘halkçı ve eşitlikçi’’ sigaramıza ‘‘Asker’’ adını verdiler. Paketi 4 kuruştan satıldı. Subaylardan tepki gelince, paketi 40 kuruştan, ucu yaldızlı, kalın ve yassı bir sigara piyasaya sürüldü. Adı neydi?

a. Selam

b. Sipahi

c. Topçu

d. Müdafaa-i Milliye

6 Cumhuriyetimizin ilk ünlü tiryakisi Atatürk'tü, ama, öyle ‘‘sıradan’’ sigaraları elbette içmezdi. Kendisi için özel üretilen sigaranın adı neydi?

a. Gazi

b. Ege

c. Kocatepe

d. Anafartalar

CEVAPLAR: 1) d, 2) a, 3) c, 4) c, 5) d, 6) a.