Putin’in rap’i tutmaz

Önce özetler...

Rusya’da (dünyanın büyük bölümünde olduğu üzere) 1990’lı yılların başlarından itibaren, rejim değişikliği rüzgârından da faydalanan rap müziğin yıldızı parladı.

SSCB döneminde rejim tarafından “yoz ve sakıncalı” bulunduğu için baskılanan, yasaklanan rock müzik muhalefetin ana damarlarından biri haline gelmişti.

Yeni Rusya’da bugün rock müzik yerine rap’in borusu ötüyor...

Müzik türleri içinde topluma, özellikle alt sınıfların sorunlarına ayna tutmak konusunda rap (hip hop) açık ara önde. Sadece Rusya’da değil, tüm dünyada durum böyle.

Haliyle özellikle dertlerini dile dökecek genç kitle üzerinde muazzam bir etkisi var.

Videoları milyonlarca, on milyonlarca kez izlenen bu rap yıldızları neler anlatıyor peki?

“Meşrebine göre” anlatıyorlar dertlerini. “Benim en iyi arkadaşım Vladimir Putin” diye muktedir güzellemesi yapan da var, bıçak gibi keskin sorunları kelimelere döküp üstünde uçuşan da...

Mesela Husky...

Gözlerden büyük ölçüde ırak Buryatya Özerk Cumhuriyeti’nden çıkıp geldiği Moskova’da “başaltı rap yıldızı” olan Husky şarkılarında “yoksulluk, yolsuzluk ve polis şiddeti” temalarına yüklenen bir isim.

“En parlak” yıldızlar arasında sayılmıyor adı belki ama tanınıyor, seviliyor ve mesela şarkıları YouTube’da 6 milyon kere izleniyor ortalama olarak...

Husky’ye nazaran rejime daha sert eleştiriler yöneltenler, taşı gediğine koyanlar, yüksek yüksek mevkilere kaşıntı getirenler var.

Ama Husky de az değil! Mesela “Panelka” adlı şarkısında insanların karınca yuvası misali yığıldıkları “toplu konutlardaki” hayat üzerinden bir güncel Rusya eleştirisi yapıyor ki...

Lafı Husky’ye getirmem boşa değil... Rusya’da güvenlik güçleri, yerel yönetimler bir süredir sistematik olarak rap konserlerini engelliyor.

Konser salonlarına, organizatörlere baskı uygulanıyor, konserler son anda iptal ediliyor, rap yıldızları güvenlik güçleri tarafından izleniyor, ara sıra gözaltına alınıyor...

Son olarak Husky’nin Krasnodar’daki konseri iptal edilince, genç rap yıldızı salon dışında bir otomobilin üstüne çıkarak kitlesine seslenmiş, polis de bu “disiplinsiz davranış” üzerine arkadaşı tutuklamıştı.

Mahkeme 12 gün ceza verdi fakat öyle bir gürültü koptu ki, işlerin “maksadı aşacak şekilde büyüyeceğini” düşünen Kremlin devreye girdi, 4 gün sonra Husky serbest kaldı.

Ancak “rap problemi” Husky’den ibaret değil, Putin de bu sıkıntıyı yasakla, baskıyla çözemeyeceğinin farkında.

Bir zamanlar arasını çok iyi tutmaya çalışırdı rap yıldızlarıyla. Hatta Rusya’nın en çok izlenen programlarından “Rap Savaşı” tarzı bir programda bizzat ödül vermişliği vardır...

Çok önem verdiği “İdeal Rusya gençliği”nin tıkır tıkır hayata geçtiğini düşünen Putin zaten rap’i yasaklamaktan söz etmiyor.

“Cici rap yapalım” diyor büyük ihtimal ama rap tutmaz güzel abim, benden söylemesi...

“Yasaklayalım” demiyor da ne diyor?

“Bir şeyi durdurmak imkânsızsa ona öncülük etmeli ve yön vermeliyiz” diyen Putin, kendi ifadesiyle “seks, uyuşturucu ve isyanı” teşvik eden rap’i nasıl ehlileştirebileceğini düşünüyor.

Putin’in çekirdek kadrosunda Sergey Kiriyenko rap’i zapturapt altına alma çabasıyla ilgili daha açık konuşarak “Aptallık” demeyi tercih etti: “Yasaklamak aptallık olur. Gençlerle birlikte onların kültürünü anlayarak hareket etmeliyiz” dedi.

Propaganda işlerinden sorumlu elemanı Dmitry Kiselyov da “Rap’çiler kediler gibidir, kafalarına göre hareket ederler; onları güdebileceğiniz bir sürü gibi göremezsiniz” diyerek en azından Putin’in çevresinde akıllı uslu konuşabilenler olduğunu gösterdi.

Sanata, sanatçıya, müziğe, şarkılara baskı uygulamak, sınırlar çizmek, topluma tuttukları aynadaki görüntüden rahatsız olup aynayı kırmaya benziyor.

O baskılar, baskıcılar, rahatsızlar, sorumlu/sorumsuzlar çekip gidiyor, şarkılar kalıyor.

Hep böyle oluyor neyse ki; hep böyle oluyor...