Küresel Türkler: Perakende markaları yurtdışında 2019 yılında 500 mağaza açacak

TÜRKİYE ekonomisinin 2019’da zorlu bir dönem yaşayacağı artık kimse için sürpriz değil. Durgunluk, döviz kurlarındaki hareketlilik, enflasyondaki artış eğilimi 2018’i zor geçiren iş dünyası için daha sıkıntılı günler demek. Büyük sanayi şirketleri ağırlığı ihracata veriyor, yatırımlarda ise yön dış pazarlar. Yani artık Türkiye yıllardır konuştuğu globalleşme hedefini gerçekleştirmeye büyük bir adım atıyor. Perakende sektörü de Türkiye’nin en önemli sektörlerinden biri. Son yıllarda açılan 400’ün üzerindeki alışveriş merkezi ile büyüyen perakende sektöründe yıllardır markalaşma önemli bir hedef. 2018 bu sektör için dövizli kira tartışmaları, karlılığın azalması gibi sıkıntılarla geçmişti. 2019’da neler olacak?

Sektörün en büyüklerini bir araya getiren Birleşmiş Markalar Derneği’nin (BMD) 147 üyesi var. Bu üyelerin yurtiçindeki mağaza sayısı caddelerle birlikte 70 bin, yurtdışında ise 4 bin. Yurtiçindeki büyümeyi yavaşlatan markaların bu yıl hedefi yurtdışında 500 mağaza daha açmak. Örneğin sektörün en büyüğü LC Waikiki’nin bu yıl yurtiçi değil yurtdışında büyüyeceği Yönetim Kurulu Başkanı Vahap Küçük tarafından dile getirilmişti. Küçük, bu yıl 50 mağaza açmayı 2023’e kadar mağaza sayısını 1000’e çıkaracağını açıklamıştı. Damat’ın da uzun zamandır globalleşme adımlarını izliyoruz. Bugün 30’a yakın ülkede bulunan Damat’ın hedefi de 2023 için 1200 mağazaya çıkmak. Koton’un Yönetim Kurulu Başkanı Gülden Yılmaz global marka olma yolunda önemli adımlar atmaya başladıklarını hep söylüyor. Mavi, İpekyol, Colins gibi markaların da vizyonuyla Türkiye yaklaşık 20 yıl önce konuşmaya başladığı markalaşma yolunda belli bir yol aldığını ispatlama döneminde.

TALEP TÜRK MARKALARINA

Bu gerçeği önemli bir gelişme de gösteriyor. Yeni alışveriş merkezleri açmaya başlayan ülkelerden Türk markalarının gelmesi için cazip teklifler de gelmeye başlamış. AVM Danışmanlarından Murat İzci, Türk AVM’lerindeki markaların başarısını gören Gürcistan gibi ülkelerden hem yönetim hem de markaları o ülkelere götürmek konusunda teklifler geldiğini söylüyor. BMD Başkanı Sinan Öncel, globalleşmenin uzun süredir en önemli hedefleri olduğunu anlatıyor. Hatta yurtdışında Türk markalarının içerden daha iyi kiralama koşulları da yakaladığını belirtiyor. Öncel, globalleşmeyi anlatırken perakendenin yurt içindeki en önemli gündem maddelerini de sıralamadan geçemiyor: “Dövizle kiralamada önemli adım atıldı. Daha rahatız. Ancak verimsiz mağazalarımızı kapatma konusunda hala bir ilerleme kaydedemedik. Büyük cezalar ve tazminatlar yüzünden mağaza kapatamıyoruz. Bu mağazalar kapanabilse marka sahipleri kaynaklarını yeni yatırımlara yöneltirler.”

ÜRETİMLERİ TÜRKİYE’DE

Avi Alkaş da sektörün önemli isimlerinden. AVM danışmanlığı şirketlerinden JLL’nin yönetim Kurulu Başkanı. Her sohbetimizde hatırlattığı bir konu perakendecinin globalleşmesi olur. Perakendecinin cirosunun yüzde 30-50’sinin yurtdışından gelmesi halinde daha sağlıklı bir yapı oluşturulacağını belirtir Alkaş. Türkiye’de şirketlerin globalleşmesi korkulacak değil sevinilecek bir gelişme. Yeter ki dünyada beklenen ekonomik türbülansı gözardı etmeden eldeki varlıkları sağlam büyütmek. Çünkü bu markaların çoğunluğunun üretimi Türkiye’de.

BEYOĞLU YENİDEN HAREKETLENİYOR

YILBAŞI gecesi televizyon ekranlarına yansıyan Beyoğlu manzaraları gerçekten çok ilginçti. Dünyanın batısından da doğusundan da turistler eğlenmek için İstiklal Caddesi’ni doldurmuştu. Ağırlığını Arapların oluşturduğu bu turistler bir süredir kapanan mağazalarla gündeme gelen Beyoğlu’ndaki hareketlenmenin de göstergesi.

Geleneksel müdavimlerini kaybeden Beyoğlu’nda artık yeni bir kitle var. Ağırlıklı Arap turistlerden oluşan bu kitlenin yarattığı cirolar perakendecinin de ilgisini çekmeye başlamış. Beyoğlu’nda bugünlerde kapalı mağaza sayısı azalıyor. 

Sinan Öncel birçok perakendecinin Beyoğlu’nda mağaza arayışına geçtiğini söylüyor. Beyoğlu’ndaki canlanma için bir de örnek veriyor Öncel. “Diesel ithalatçısı Tescilli Markalar Derneği Üyesi Tahsin Özlenir markalaşmayı buradan başlattı. Özlenir markası ile üç katlı departman store açtı” diyor.

WEPUBLİC’İN YERİNE YA MANGO YA DECATHLON

Geçen hafta yazmıştım. İstanbul Akmerkez’de Boyner Grubu’nun eğlence temalı alışveriş markası Wepublic’in mağazası kapanma kararı almıştı. Öğrendiğime göre Wepublic’in üç katlı yerine şimdi dünyanın ünlü markalarından sürdürülebilir moda kavramını kullanan MANGO İle spor giysi zinciri Decathlon masadaymış. Türkiye’de 90’ın üzerinde mağazası olan MANGO ile son dönemde hızla mağaza sayısını arttıran Decathlon Akmerkezle üst gelir grubuna yönelik bir mağazada yer almış olacaklar.

Aslında 2019 için Türkiye’de çok büyümeyi düşünmeyen markaların en önemli yatırımı bu olacak gibi görünüyor. Bu arada iki markanın da Akmerkez’in ziyaretçi sayısına olumlu etki yapması bekleniyor.