Fransız Flormar’ın sendikayla imtihanı

Hisseleri üç yıl önce Fransız Groupe Rocher’e satılan Flormar markasının reklamının sloganı bu...

Kadınların iş hayatında her şeyi yapabileceğini vurgulayan ve reklamda Hazar Ergüçlü’nün dillendirdiği bu slogan, bugünlerde makyaj yapan değil o ürünleri üreten kadın işçiler tarafından kullanılıyor. Neden mi? Çünkü Flormar’ın Gebze Organize Sanayi Bölgesi’ndeki fabrikasında ücretlerinden ve haklarından memnun olmayan 350 kadın işçiden 120’si sendikalaşmaya karar verince iddialarına göre işten atıldılar.

İDDİALI HEDEFLER
Flormar, Türkiye’nin büyütüp hisselerini uluslararası bir deve sattığı başarılı markalardan biri. Milano’da kurulan marka 1970’de Şenbay ailesi tarafından satın alınarak Türkiye’de üretime başlıyor. Bugün dünyanın 93 ülkesinde 250 şehrine yayılan 650 mağazaya sahip. 2012’de ise yüzde 51 hissesi dünya devi Fransız Groupe Rocher tarafından satın alınıyor. Yves, Jacques ve Bris tarafından kurulan Rocher Grubu’nun 9 büyük markası arasına Türkiye’de pazar payı yüzde 21 olan Flormar da giriyor.

Fransız Rocher ailesi üç kuşaktır, doğal kozmetik üretiyor. Yüzde 99 oranında ailenin kontrol ettiği grup, 110 ülkede faaliyet gösteriyor. Grubun başında 2010’dan beri Bris Rocher bulunuyor. Kullandığı tüm bitkiler, Fransa’da organik biçimde yetiştiriliyor. Ormansızlaştırmaya karşı bir vakıfları da var. Kurumsal Sosyal Sorumluluk politikaları kapsamında da iddialı hedefleri bulunuyor: Buna göre 2020’ye kadar grup genelinde enerji tüketimini yüzde 10 azaltıp, yenilenebilir enerji kaynaklarının payını yüzde 30’a çıkaracak, cinsiyet eşitliği için çalışıp, 5 yılda bir milyon kadına istihdam ve eğitim sağlayacak, engellilerin iş yaşamına katılımını teşvik edecekler.

BİR AYDIR SÜRÜYOR
Ancak iş Türkiye’ye Gebze’ye Yves Rocher’in büyük ortağı olduğu Flormar fabrikasına gelince, bu pembe tablo birdenbire kararıyor. Gelişmeler şöyle: İşçilerin sendikalaşma çalışmaları Türk-İş’e bağlı Petrol İş tarafından ocak ayında başlatılıyor. Yeterli çoğunluk sağlanınca Çalışma Bakanlığı’ndan yetkili sendika olduklarına dair onay alınıyor. Ancak iddialara göre Flormar yönetimi sendikalı olan işçileri işten çıkarmaya başlıyor. Önce 85 işçi çıkarılıyor daha sonra destek verenlerle birlikte bu sayı 120’yi buluyor.

Flormar işvereni açıklamalarında çalışanların yasal dayanak olmadan iş durdurduğunu, iş başında olanları da yasa dışı eyleme teşvik ettiğini bu nedenle işten çıkarmaların yaşandığını belirtiyor. Eylemlerini yaklaşık bir aydır sürdüren kadınlar ise sendikalı oldukları için işten atıldıklarını söylüyor. Dediğim gibi Flormar artık bir Fransız şirketi. Uluslararası sözleşmeleri kabul eden bir şirket. Sendikalı olmak artık hem uluslararası yasalarda hem Türk yasalarında desteklenen bir hak. Petrol İş bu durumu uluslararası sendikalara bildirmiş. Uluslararası dünyadan da tepki sesleri yükselmeye başlamış. Ancak bana gelen duyumlara göre işçilerle Flormar yönetimi arasında olumlu gelişmeler var. İşçiler sadece emeklerinin karşılığını istiyor. Uluslararası Çalışma Örgütü (İLO) sözleşmelerine göre sendikalı olmak bir hak. Sosyal sorumluluk duyarlılığı bu kadar yüksek bir grubun bu çelişkili tavırdan vazgeçmesi sürpriz olmaz.

DÜNYANIN SUYUNU ARITIYOR
Dünya Bankası verilerine göre Türkiye’de kadın girişimcilerin oranı yüzde 15. Şirket sahipliğinde ise kadınların oranı yüzde 25.4. İşte bu az sayıdaki kadın girişimcilerden biri Melek Yıldız. İstanbul Teknik Üniversitesi Kimya bölümü mezunu. Yani bir mühendis. İş hayatına ENKA gibi büyük şirketlerde yönetici olarak başlayan Yıldız, 2001 yılında Meta Mühendislik şirketini kurmuş. Kadın girişimcilerde yaygın olan takı, yeme içme gibi konularda değil mühendislik alanında faaliyet gösteriyor. Faaliyet alanı ise su arıtma. Melek Hanım, iki çocuk sahibi olduktan sonra iş hayatına yeniden dönerken 2001 yılında kendi firmasını kurmaya karar veriyor. Meta Mühendislik çok küçük bir sermaye ile başlıyor. Üstelik artık dünya için çok önemli olan suyun arıtılması geri dönüşümü üzerine kuruluyor şirket.

Suyun kaynağından alınıp kullanım noktalarına aktarılmasına kadar tüm süreçleri uygulayan bir şirket bu. Yıllar içinde Merter’de bir fabrikaya dönüşüyor küçük ofis. 17 yıl boyunca sadece Türkiye sınırları içinde kalmıyor Yıldız. Kıbrıs, Rusya, Azerbaycan, Türkmenistan, Kazakistan, Tacikistan, Özbekistan, Irak, Libya, Gürcistan, Nijerya, Mali ve Romanya’da sistemler kuruyor. İtalya’da bu alyanda üretim yapan GEL’in de Türkiye temsilcisi oluyor. Yıldız bir kadın girişimci olarak erkek egemen bir alanda faaliyet göstermenin kolay olmadığını anlatıyor.

Su konusuna gelince... Anlattıklarını çok önemli: “Suyun kaç kere kullanıldığı bir ülkenin gelişmişliğinin göstergelerinden. Şu anda uygulanan teknelojilerle su art arda 3 kez kullanılabiliyor. Atık suyun yüzde 95’i dönüştürülebiliyor. Üstelik bu yüksek bütçeli de değil. İkinci kez suyu kullanmak taze su tüketimini de azaltmış oluyor.”

Uzun bir süredir Türkiye’de mühendis kızların sayısının artması için kampanyalar yapılıyor. Yıldız işte bu kızlara çok başarılı bir rol model!