Derdimiz çarşının yaşaması

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, “AVM’ler kötüdür demiyoruz ama durum vahim. Derdimiz çarşının yaşaması” dedi.

"Halden anlayan babacan, Hulusi Kentmen tarzında patron olan AVM’cilere lafımız yok. Bizim lafımız Yeşilçam’daki kötü adam figürlerinin benzerlerine.”

Türkiye’nin dövizde yaşadığı ralli nedeniyle çıkan kira kavgasında dertlerini anlatamamaktan yakınan ve “Yeşilçam’ın kötü adamlarına döndük” diyen AVM’cilere perakendecilerin yanıtı böyle.

ANKET YAPTILAR

Geçen hafta bu köşede görüşlerini anlatan AVM işletmecileri, kiraların TL’ye dönmesi, döviz artışları nedeniyle perakendecilere destek verilmesi gibi konularda ellerinden geleni yaptıklarını ancak kendilerini anlatamadıklarını söylüyordu. 

Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel aradı ve bu kez durumu perakendecilerin bakışıyla anlattı. Perakendeciler ağustosta bir anket yaparak AVM’leri en çok şikayet edilen, kira-ciro oranı en yüksek olan gibi kriterlere göre sıralamış.  

Öncel söze, “Biz burada topyekün bütün AVM’ler kötüdür demiyoruz. Durum vahim. Çare bulmamız lazım. Zaman geçiyor” diye başlıyor.

SÖZLEŞMELER TL OLMALI

Ankette olumsuz çıkan AVM’lerin bir kısmının yöneticileri ile görüştüklerini söyleyen Öncel, geçen hafta tüm üyelerin biraraya geldiğini ve bazı kararlar aldıklarını söylüyor. Bunları şöyle özetliyor Öncel:

- Devletin yönlendirmesi ile bir milat alınmalı ve bundan sonra tüm sözleşmeler TL olmalı. 

- Mevcut sözleşmeler TL’ye dönmeli. Aynı AVM içinde farklı kur uygulamaları ortadan kalkmalı.

- AVM’ler teker teker çağırarak insanları birbirine düşman ediyorlar. Artık sorunlarımızı teker teker çözmeyeceğiz.

Öncel, son 5 yılda doların yüzde 120, Euro’nun yüzde 80 arttığını, 5 yılın TEFE-TÜFE ortalamasının ise yüzde 30’da kaldığını hatırlatarak “İki mağaza düşünün caddede. 10 bin TL’ye tutmuşsunuz. Birinin kirası 13 bin TL oluyor, diğeri 22 bin lira. Nasıl olacak bu?” diye devam ediyor.

Türkiye’nin ekonomik ve siyasi olarak en zor dönemini yaşadığını ve seferberlik döneminde bulunulduğunu da söylüyor Öncel ve şöyle devam ediyor: “Benim firma olarak rahat olmam önemli değil. Çarşıyı yaşatmamız gerekiyor. Meselemiz çarşıyı açık tutmak. Ama bu gidişle zor.”

Öncel, şunları sıralıyor:

- BMD’nin 143 üyesine sorduk. Dolar kurunda 2.30-2.40, Euro’da da 2.70-80 yaşanabilir seviye. Çünkü biz ürünlerimizin fiyatını arttıramıyoruz.

- TL’ye dönemiyorlarsa bir talebimiz var. Zarar eden, AVM’den çıkmak isteyen mağazalara cezasız çıkma imkanı verilsin. Ona da yanaşmıyorlar. Ölmekte olan adamdan kan almaya çalışıyorlar. Bakanlığa ilettik bekliyoruz. Öncel, Türkiye’nin önümüzdeki dönemlerinin daha da zor geçeceğini öngörülebilir bütçelere ihtiyaç olduğunu vurguluyor. Daha fazla vakit harcamadan tarafların uzlaşması şart.

Yoksa kısa sürede ciddi bir gelişme kaydeden perakende sektörünün sonu iyi görünmüyor.

YENİ UMUT KATAR!

BUGÜNLERDE Türkiye’nin en yakın dostu Katar. Doğalgaz kaynakları sayesinde dünyanın en zengin ülkelerinden biri. 400 bin Katarlı nüfusa sahip. Toplam nüfusu ise 2 milyon civarında. Çoğunluğu işçi. 200 milyar dolar milli geliri var. 

Katar’ın Türkiye’ye yaptığı yatırım tutarı 19 milyar dolar. Digitürk, Finansbank, Boyner’in yüzde 40’ı, Sea Perl inşaat projesi gibi birçok yatırımı var. Katar 2022’de ise Dünya Kupası’na hazırlanıyor.

Geçen hafta Katar Emiri Şeyh Temim Bin Hamad Al Türkiye’deydi. Trabzon Stadı’nın açılışına katıldı. Katar Trabzonspor’un da sponsoru. Bu ziyarette yeni bir karar alındı. 400 milyon dolarlık ihracatın arttırılması. Nisan ayında bu kapsamda bir fuar var... Expo Turkey by Katar... 18-20 Nisan’da Doha’da yapılacak fuara 300 Türk firmasının katılması bekleniyor. Bu firmalar arasında Koç Grubu da var. Fuarı Medyacity, Katar Vakfı’na bağlı Qatar National Convention Center ile ortak düzenliyor.

Medyacity’nin Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Kurt, Katarla ticari ilişkilerin fuarlarla geliştirilmesinin kararlaştırıldığını belirtiyor ve şunları söylüyor: “Türkiye’nin fuarın akabinde ticaret hacmini ikiye katlanmasını hedefliyoruz. Grup olarak savunma, uydu, havacılık ve akıllı şehirler konusunda çalışıyoruz. Katar’da yerleşiğiz. Katar dünyanın en yatırımcı ülkesi. Son 10 yılda dünya ülkelerine 324 milyar dolar yatırım yaptılar. Türkiye de 19 milyar dolarla dördüncü sırada. Sadace gayrimenkul değil sanayi yatırımları var.”

Hakan Kurt, “Türk işadamlarının bu ülkeye alışkanlığı yok. Oysa Katarlılar Körfez ülkeleri içinde en sıcak ilişki kurabilen insanlar. 12 uçuş var, kolay ulaşılabilir bir ülkü” diyor.

Türkiye- Katar arasında diplomatik ilişkiler çok üst seviyede. Bugünlerde iki ülke arasında stratejik ortaklık toplantıları yapılıyor. Ortadoğu’daki pazarları kaybeden Türk müteahhitleri için de Dünya Kupası büyük fırsat. 150 milyar dolarlık yatırım planlanıyor. 3 yeni şehir inşaasından sözediliyor.

Katar pazarı böyle sıkıntılı bir dönemde yatırımcılara bir nefes olur mu?