Yaş sebze meyvede ortak akıl arayışı

DAHA önce de yazmıştım. Türkiye yılda ürettiği 45 milyon ton yaş meyve ve sebze ile dünyada dördüncü sırada. Ne muhteşem bir performans değil mi? Fakat tuhaf olan şu ki, bir yandan tüketici pahalılıktan şikayet ediyor, diğer yandan üretici para kazanamamaktan... Ancak çok daha çarpıcı olan şey Türkiye’nin her yıl 18 milyar lirayı çöpe atması! İnanması güç, ama sebze ve meyvede iç piyasaya sunulan 18 milyar lira değerindeki ürün ambalaj ve sevkiyat eksiklikleri yüzünden telef oluyor. Başka ifadeyle Türkiye yılda 45 milyon ton sebze ve meyve üretimi gerçekleştiriyor; bunun değeri ise 70 milyar liranın üzerinde... Yüzde 95’i iç piyasaya sunulan bu ürünlerin 18 milyar TL değerindeki kısmını yani yaklaşık yüzde 25’ini tarlada, bağda, bahçede ve nakliye sürecinde kaybediyoruz. Demek ki bundan böyle yaş meyve ve sebzede asıl odaklanmamız gereken konu bu olmalı. Çünkü Avrupa’da birçok ülkenin bir yılda üretebildiği ürünü biz akıl almaz biçimde zayi ediyoruz. İşte geçtiğimiz günlerde Ege İhracatçı Birliklerinde düzenlenen Ortak Akıl Toplantısı’nda bu sektörde yaşanan akıl dışılığı nasıl ortadan kaldırırız sorusu soruldu ve yol haritası belirleme çalışmaları başladı. Ege Yaş Meyve ve Sebze İhracatçıları Birliği (EYMSİB) Başkanı Mustafa Türkmenoğlu ile toplantı sonuçlarını konuştuk.

Sektörün önü açılacak

Türkmenoğlu, “Yaş meyve sebze ve mamulleri sektörünün geleceği için bir yol haritası oluşturmak amacıyla biraraya geldik. Toplantılar devamı gelecek. Bu yolla hem mevcut sorunların çözülmesi, hem de ileriye dönük üretim ve pazarlama planları yapılarak sektörün önünün açılmaya çalışacağız. Amacımız yeni pazarların bulunması, inovasyon uygulamaları ve rekabetçiliğin artırılması konularında ortak akıl yoluyla güç birliği oluşturmak ve hedef belirlemek” diyor.

Sorunlar belirlendi

Ortak Akıl Toplantısı’nda buluşan sektör temsilcilerinin yaş meyve ve sebzede temel sorunları belirlediğini anlatan Türkmenoğlu sözlerine şöyle devam ediyor;
“Üretici yeterli gelir elde edemeyince üretimden uzaklaşıyor. Dış pazarın aradığı ürün kalitesinde zorluk çekiliyor. Muazzam fire kayıpları yaşıyoruz. Zirai ilaç kullanımı ve merdiven altı üretimden kaynaklanan sıkıntıların yanısıra üretim planlaması eksikliği yine mutlaka çözülmesi gereken sorunlar arasında.”
Ayrıca döviz kurlarındaki değişimlerin ihracatçının aleyhine gelişmesi, üretimdeki arz-talep dengesizliğinin girdi maliyetlerinde yarattığı değişimlere paralel bazı tarım ürünlerinde fiyat belirleme konusunda yaşanan sıkıntılar, ihracat ve dış pazar gereklerine göre uzun vadeli hesap yapmayan birçok firmanın ihracata yönelmesinin sebep olduğu aşırı rekabet, son olarak da yaş meyve ve sebze üretim desteklerinin yetersizliği sektörün üzerinde durduğu temel sorunlar arasında.

ÇÖZÜMÜ BELLİ
Türkmenoğlu, toplantı sonucunda ortaya çıkan çözüm yollarını da şöyle sıralıyor;
* Modern tarım uygulamalarının daha çok kullanılarak arz açığının en aza indirilmesi.
* Çiftçinin zirai ilaç kullanımı ve kaliteli ürün elde edilmesi konularında eğitilmesi.
* Bitki ıslahı ve çeşitlendirilmesi yoluyla ürünlerin ihracat sezonunun uzatılması ve kapasite kullanımının daha etkin hale getirilmesi.
* Üreticinin yeterli gelir elde edememesi sonucu bazı ürünlerin üretiminden vazgeçtiği dikkate alınarak, bu ürünlerin yeniden ekonomiye kazandırılması.
* Tüm sektör paydaşlarının yararlanabileceği bir bilgi bankasının oluşturulması ve sektör ile paylaşılması.
* Belirlenen sorun ve çözüm önerilerinin sektöre iletilmesi, onların da görüş ve önerilerinin alınması.
* Bu görüşler ışığında sektörden ve ilgili kesimlerden alt komiteler oluşturulması.