Tabloların intikamı: Aktivistlere videolu tepki

Eylemciler eserleri koruyan cam nedeniyle kalıcı hasar oluşmadığını savunurken yaklaşık 100 müze yöneticisi ortak bir bildiri yayınlayarak eylemcilerin dünya mirası olan eserlerin ne kadar hassas olduğunun farkında olmadıklarını açıkladı.

İklim aktivistlerine karşı en etkili cevabı ise iki Türk sanatçı kardeş verdi. Instagram ve Twitter’da ‘alpgenart’ adresinde gündemi yorumladığı kolajlarıyla tanınan sanatçı ve kardeşi ‘teginart’ saldırıya uğrayan tabloların eylemcilere cevap verdiği bir animasyon hazırlayarak yayımladılar.

Videoda Vincent Van Gogh, Roma’da sergilenen ‘Ekici’ isimli tablosuna sebze püresi, Londra’daki National Gallery’de sergilenen ‘Ayçiçekleri’ tablosuna domates çorbası atan eylemcilerin üzerine elindeki çorba kasesini boşaltarak cevap veriyor.

Saldırıya uğrayan ünlü tablolardan biri de Mauritshuis Müzesi’nde sergilenen ve Johannes Vermeer’in başyapıtlarından biri olan ‘İnci Küpeli Kız’dı. ‘İnci Küpeli Kız’ da Vermeer’in bir başka tablosu olan ‘Süt Koyan Hizmetçi’den (The Milkmaid) aldığı bir kova sütü eylemcilerin üzerine boca ediyor.

Videoda son olarak Amerikalı sanatçı Grant Wood’un ikonik tablosu ‘Amerikan Gotiği’nin (American Gothic) karı koca iki figürü devreye giriyor ve erkek elindeki tıraş köpüğünü eylemcinin kafasına sıkarken kadın da süt kovasını döküyor.

Videonun yaratıcısı Instagram hesabında kendisini ve çalışmalarını, “Ben Alp, sayfadaki içerikler kendi çalışmalarım. Aslında çoğu pek amaçsız. Konu genelde popüler gündem, biraz sanat biraz da mizah...)” diyerek açıklıyor.

Tam adını ve fotoğrafını paylaşmayan sanatçı anonim kalmak istiyor.

Gazete Oksijen’den Elif Türkölmez’le yaptığı konuşmada kolajları için “Gündemin tüm karmaşasını tek karede özetlemeye çalışıyorum” diyor. Kendini, “Z kuşağından kopmak istemeyen bir Y kuşağı mensubu” olarak tanımlıyor.

Ne kadar haklı bir gerekçeye dayansa da sanat eserlerine yapılan bu tür saldırıları savunmak mümkün değil.

Müze yöneticileri, sanat dünyasının profesyonelleri yapılan bu saldırılara karşı tepkilerini dile getirip yeni önlemler alsalar da sanatçıların sessizliği dikkat çekici.

Bu anlamda ilk ciddi tepkilerden birini yaratıcı bir şekilde vermiş oldu alpgenart ve kardeşi teginart. Videoyu iki kardeş birlikte hazırlamışlar.

Eylemler hakkındaki düşüncelerini şöyle dile getiriyorlar: “Aktivistlerin yanlış hedef kitle seçimi yaptığını düşünüyorum. Muhtemelen iklim değişikliği gibi konularda sanatla ilgilenen kitlenin ilgilenmeyenlere göre daha duyarsız olduğunu düşünmüyorlardır. Ama sorun şu ki; eylemleriyle duyarlı olan kitleyi bile karşılarına almayı başarıyorlar. Bu tür eylemlerin ne kadar ses getirdiği ne kadar etkili olduğu amacını karşılayıp karşılamadığıyla ölçülmeli. Bu haliyle herhangi bir konuda farkındalık oluşturmak yerine sadece tepkileri üzerlerine çekiyorlar.”

Kimliklerini neden gizlediklerini ve neden İngiliz duvar sanatçısı Banksy gibi bir yöntem izlediklerini “Daha özgürce işler yapabilmek için” diye açıklıyor Alp.

Sanatı sanatla savunmak en yaratıcı tepki olmuş.

GENÇ SANATÇI FONU’NA 600 BİN DOLAR DESTEK

İSTANBUL Kültür Sanat Vakfı, 50. Yıl Genç Sanatçı Fonu yararına 2022 yılında iki özel etkinlik düzenledi. Mayıs ayındaki Gala Yemeği ve ekim ayında Christie’s Londra işbirliğindeki İstanbul Calling müzayedesi. Her iki etkinlik aracılığıyla Genç Sanatçı Fonu’na yaklaşık 600 bin dolar destek sağlandı. İKSV Yönetim Kurulu Başkanı Bülent Eczacıbaşı 24 Kasım Perşembe akşamı vakfın merkez binasında bulunan Firuze Restaurant’ta müzayedeye destek veren sanatçılar, galeri temsilcileri ve basın mensupları için bir davet verdi.

Eczacıbaşı burada yaptığı teşekkür konuşmasında “İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın 50. yılı nedeniyle Christie’s işbirliğiyle düzenlediğimiz müzayededen elde edilen gelir, çok önemli bir amaca hizmet etmek üzere, vakfımızın bu yıldönümünde oluşturduğu Genç Sanatçı Fonu’na aktarılıyor. Bu fonu film, müzik, tiyatro, dans ve güncel sanat alanlarında çalışan gençleri desteklemek amacıyla geliştirdik. Fon sayesinde, genç, yaratıcı ya da kariyerlerinin henüz başında olan sanatçıların projelerini destekleyebilecek ve yeni eser siparişleri verebileceğiz” dedi.

İstanbul Calling’de, Türkiye’den ve yurtdışından önemli sanatçıların bağışladığı 23 eser satışa sunulmuştu.

Fon, önümüzdeki yıllarda İstanbul Festivalleri ve İstanbul Bienali aracılığıyla kariyerlerinin başlangıcındaki sanatçıların yeni yapıtlar üretebilmesi için kullanılacak.

İSTANBUL BİENALİ’Nİ 500 BİN KİŞİ GEZDİ

BU yıl 17’ncisi düzenlenen ve kapılarını 17 Eylül’de ücretsiz olarak açan İstanbul Bienali’ni 9 haftada 500 bine yakın kişi gezdi. 20 Kasım Pazar günü sona eren bienal, Beyoğlu, Kadıköy, Fatih ve Zeytinburnu’ndaki 12 sergi mekânının yanı sıra kent genelinde festivaller, gösteriler, etkinlikler, sahaflar, eczaneler, kafeler, restoranlar, üniversite kampüsleri ve bir radyo istasyonu aracılığıyla tüm şehre yayıldı.

Bige Örer’in direktörlüğünü, Ute Meta Bauer, Amar Kanwar ve David Teh’in küratörlüğünü üstlendiği bienal, farklı disiplinlerden 500’ün üzerinde katılımcının 55 projesini bir araya getirdi.

HALİÇ HALİÇ’TE

İstanbul Bienali, 2017’den bu yana, Koç Holding’in desteğiyle kamusal alanda sergilenmek üzere yeni bir eser siparişi veriyor.

17. İstanbul Bienali’yle birlikte, Türkiye’nin önde gelen sanatçılarından Ayşe Erkmen’in Haliç’in kıyı şeridinden esinlenerek yarattığı ‘Haliç Haliç’te’ adlı eseri, Balat Hastanesi ile Balat Vapur İskelesi arasında yer alan Akşemsettin Parkı’na yerleştirildi.