Piyasalar kaygan zemine girdi

Hayri ÇETİNKAYA

Piyasalar CHP Lideri Deniz Baykal'ın başlattığı ara rejim tartışmalarıyla açtığı haftayı, Genelkurmay'ın hükümete muhtıra niteliğindeki bildirisi ile tamamladı.

Bu iki gelişme arasındaki en önemli fark ise Baykal, açıklamalarında zaman gözetmezken, Genelkurmay'ın söz konusu bildirisini, tesdüfen de olsa cuma akşamı piyasaların kapanmasından sonra yapmasıydı.

Keza Baykal'ın hafta içindeki açıklamaları ile alt üst olan piyasalar, Genelkurmay'ın bildirisini hafta sonunda hazmetmeye çalıştı.

Koalisyon hükümetini dışarıdan destekleyen CHP'nin bu desteğini çekebileceği yolundaki açıklamalar, geçen hafta piyasaları karıştırmaya yetti. Düşüş trendinde olan faizler yükselişe geçerken durgun seyreden dövizde spekülatif işlemler hızlandı.

Merkez Bankası'nın interbankta kotasyonları düşüreceği beklentisinin etkisiyle yüzde 75'e kadar gerileyen gecelik repo ve faizler de tekrar yüzde 80'in üzerine çıktı.

Bono cephesinde de durum farklı değildi. Hazine, hafta başında vadenin cazip olmasının da etkisiyle, açtığı üç aylık bono ihalesinde yarım katrilyondan fazla parayı faizleri düşürerek uygun fiyattan toplamayı başardı. Fakat hafta sonuna doğru, Baykal'ın açıklamalarıyla bono oranları 2-3 puan birden arttı.

Dövizde de ‘‘bunalım mühendisliği’’ yüzünden spekülatif işlemlerin arttığı gözlendi. Yoğun talebin de etkisiyle dolar, serbest piyasada yüzde 1.3 oranında prim yaptı. Mark ise binde 7 oranında arttı.

Siyasi çalkantıdan en fazla borsa etkilendi. Borsa, haftayı yüzde 3.52 oranında zararla kapattı.

Aslında Baykal, hükümetten desteğini çekebileceği sinyali ile siyasette olmasa da piyasalardaki gücünü de test etmiş oldu. Keza önce piyasaları çökerten Baykal, ardından ‘‘hükümeti düşürme kararımız yok’’ sözleri ile piyasalardaki toparlanmayı da yakından izleme fırsatı buldu.

Umarız Baykal, siyasetteki güç testini piyasalardakine benzetmez.

BELİRSİZLİK HESAPLARI

Sonuçta Ecevit'in deyimiyle Baykal'ın ‘‘bunalım mühendisliği’’ yüzünden piyasalar tedirgin bir haftayı geride bıraktı.

Geçen cuma günü askerlerin toplanıp, kamuoyuna açıkladıkları ‘‘muhtıra’’ niteliğindeki bildiri, erken seçim tartışmalarını netleştirecek gibi.

Bugüne kadar kulislerde konuşulan erken seçimin, Meclis gündemine gelmesi kaçınılmaz gözüküyor. Zaten Baykal da, hafta sonundaki gensorulu açıklamalarıyla bu konuya da biraz ışık tutmuş durumda.

Aslında Genelkurmay'ın bildirisi, Başbakan Yılmaz'ın açıklamaları ve liderlerin dünkü zirve toplantıları dikkate alınırsa, 27 Mart'taki MGK toplantısı, ayrı ayrı yerlerde olmakla birlikte biraz erkene alınarak yapılmış durumda. Daha ne olsun.. Ordu bildireceğini bildirdi.

Zamanında yapılacak MGK'da ve öncesinde geçecek sürede ise mevcut gerilimi azaltma ve diyalog ağırlık kazanacağa benzer.

Bu yüzden piyasaların da 27 Mart'taki MGK'yı beklemelerine gerek kalmadığı söylenebilir. Gündemde erken seçim olduğuna göre, yatırımcıların hesaplarını bu belirsizliğe göre yapmalarında fayda var. Siyasi istikrarsılık derinleşeceğine göre, tasarrufların repo ve faizde değerlendirilmesi en akılcı seçim olur.

---